Ustawy w postaci jednolitej
Wyszukiwarka ustaw
W przeglądarce naciśnij Ctrl+F, by wyszukać w ustawie.
2018 Pozycja 23
©Telksinoe s. 1/179
Opracowano na podstawie: t.j.
Dz. U. z 2018 r.
poz. 3, 5, 23, 106, 138, 771,
848, 1000, 1045, 1443, 1544, 1669.
U S T A W A
z dnia 27 lipca 2001 r.
Prawo o ustroju sądów powszechnych
DZIAŁ I
Sądy powszechne
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. § 1. Sądami powszechnymi są sądy rejonowe, sądy okręgowe oraz
sądy apelacyjne.
§ 2. Sądy powszechne sprawują wymiar sprawiedliwości w zakresie
nienależącym do sądów administracyjnych, sądów wojskowych oraz Sądu Najwyższego.
§ 3. Sądy powszechne wykonują również inne zadania z zakresu ochrony
prawnej, powierzone w drodze ustaw lub przez wiążące Rzeczpospolitą Polską
prawo międzynarodowe lub prawo stanowione przez organizację międzynarodową,
jeżeli z wiążącej Rzeczpospolitą Polską umowy ją konstytuującej wynika, że jest
ono stosowane bezpośrednio.
§ 4. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sądach bez bliższego ich
określenia, rozumie się przez to sądy powszechne.
Art. 2. § 1. Zadania z zakresu wymiaru sprawiedliwości wykonują sędziowie.
§ 1a. W sądach rejonowych zadania z zakresu wymiaru sprawiedliwości
wykonują także asesorzy sądowi, z wyłączeniem:
1) stosowania tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym
wobec zatrzymanego przekazanego do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o
zastosowanie tymczasowego aresztowania;
2) rozpoznawania zażaleń na postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa lub
dochodzenia, na postanowienia o umorzeniu śledztwa lub dochodzenia i na
postanowienia o umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw;
17.09.2018
©Telksinoe s. 2/179
3) rozstrzygania spraw, o których mowa w art. 12 pkt 3.
§ 2. Zadania z zakresu ochrony prawnej, inne niż wymiar sprawiedliwości,
wykonują w sądach referendarze sądowi i starsi referendarze sądowi. Ilekroć
w przepisach jest mowa o referendarzach sądowych, rozumie się przez to także
starszych referendarzy sądowych.
§ 2a. Zadania, o których mowa w § 2, mogą wykonywać asesorzy sądowi.
Zadania te mogą wykonywać również sędziowie, jeżeli ich wykonywanie przez
referendarzy sądowych lub asesorów sądowych nie jest możliwe.
§ 3. (uchylony)
Art. 3. § 1. Sędziowie tworzą samorząd sędziowski.
§ 2. Organami samorządu sędziowskiego są:
1) zgromadzenie ogólne sędziów apelacji;
2) zgromadzenie ogólne sędziów okręgu;
3) zebranie sędziów danego sądu.
Art. 4. § 1. W sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości obywatele biorą udział
przez uczestnictwo ławników w rozpoznawaniu spraw przed sądami w pierwszej
instancji, chyba że ustawy stanowią inaczej.
§ 2. Przy rozstrzyganiu spraw ławnicy mają równe prawa z sędziami
i asesorami sądowymi.
Art. 5. § 1. Językiem urzędowym przed sądami jest język polski.
§ 2. Osoba niewładająca w wystarczającym stopniu językiem polskim ma
prawo do występowania przed sądem w znanym przez nią języku i bezpłatnego
korzystania z pomocy tłumacza.
§ 3. O przyznaniu tłumacza osobie, o której mowa w § 2, orzeka sąd właściwy
do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji. Wniosek o przyznanie tłumacza
zgłoszony w toku sprawy rozpoznaje sąd tej instancji, w której sprawa się toczy.
Art. 6. Osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa w linii prostej
lub powinowactwa w linii prostej albo w stosunku przysposobienia, małżonkowie
oraz rodzeństwo nie mogą być sędziami, asesorami sądowymi albo referendarzami
sądowymi w tym samym wydziale sądu.
Art. 7. Nadzór nad działalnością sądów w zakresie orzekania sprawuje Sąd
Najwyższy, w trybie określonym ustawami.
17.09.2018
©Telksinoe s. 3/179
Art. 8. Działalność administracyjna sądów polega na:
1) zapewnieniu odpowiednich warunków techniczno-organizacyjnych oraz
majątkowych funkcjonowania sądu i wykonywania przez sąd zadań, o których
mowa w art. 1 § 2 i 3;
2) zapewnieniu właściwego toku wewnętrznego urzędowania sądu,
bezpośrednio związanego z wykonywaniem przez sąd zadań, o których mowa
w art. 1 § 2 i 3.
Art. 9. Nadzór administracyjny nad działalnością sądów, o której mowa
w art. 8 pkt 1, sprawuje Minister Sprawiedliwości, na zasadach określonych
w dziale I rozdziale 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych
(Dz. U. z 2017 r. poz. 2077).
Art. 9a. § 1. Wewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością sądów,
o której mowa w art. 8 pkt 2, sprawują prezesi sądów.
§ 2. Zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością sądów, o której
mowa w art. 8 pkt 2, sprawuje Minister Sprawiedliwości przez służbę nadzoru,
którą stanowią sędziowie delegowani do Ministerstwa Sprawiedliwości w trybie art. 77.
Art. 9aa. Uprawnienia Ministra Sprawiedliwości przewidziane niniejszą
ustawą mogą zostać powierzone sekretarzowi stanu lub podsekretarzowi stanu w
Ministerstwie Sprawiedliwości, z wyjątkiem uprawnienia do wydania decyzji
o przeniesieniu sędziego w przypadkach określonych w art. 75 § 2.
Art. 9b. Czynności z zakresu nadzoru administracyjnego nie mogą wkraczać
w dziedzinę, w której sędziowie i asesorzy sądowi są niezawiśli.
Rozdział 2
Organizacja sądów
Art. 10. § 1. Sąd rejonowy tworzy się dla jednej lub większej liczby gmin;
w uzasadnionych przypadkach może być utworzony więcej niż jeden sąd rejonowy
w obrębie tej samej gminy.
§ 1a. Sąd rejonowy tworzy się dla obszaru jednej lub większej liczby gmin
zamieszkałych przez co najmniej 50 000 mieszkańców, jeżeli łączna liczba spraw
cywilnych, karnych oraz rodzinnych i nieletnich wpływających do istniejącego
17.09.2018
©Telksinoe s. 4/179
sądu rejonowego z obszaru tej gminy lub kilku gmin wynosi co najmniej 5000
w ciągu roku kalendarzowego, z zastrzeżeniem § 1b–1d.
§ 1b. Sąd rejonowy może być utworzony dla jednej lub większej liczby gmin
zamieszkałych przez mniejszą niż 50 000 liczbę mieszkańców, jeżeli łączna liczba
spraw cywilnych, karnych oraz rodzinnych i nieletnich wpływających do
istniejącego sądu rejonowego z obszaru tej gminy lub kilku gmin wynosi co
najmniej 5000 w ciągu roku kalendarzowego.
§ 1c. Sąd rejonowy może być utworzony według kryteriów określonych
w § 1b tylko wtedy, gdy zmiana obszaru właściwości sądu rejonowego właściwego
dla tej gminy lub gmin nie spowoduje, że istniejący sąd rejonowy nie będzie
spełniał kryteriów określonych w § 1a lub 1b.
§ 1d. Sąd rejonowy może zostać zniesiony, jeżeli łączna liczba spraw
cywilnych, karnych oraz rodzinnych i nieletnich wpływających w ciągu kolejnych
3 lat nie przekracza 5000 w każdym roku kalendarzowym.
§ 2. Sąd okręgowy tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej dwóch
sądów rejonowych, zwanego dalej „okręgiem sądowym”.
§ 3. Sąd apelacyjny tworzy się dla obszaru właściwości co najmniej dwóch
okręgów sądowych, zwanego dalej „obszarem apelacji”.
Art. 11. § 1. Sądy dzielą się na wydziały.
§ 2. Wydziałem kieruje przewodniczący wydziału, którym jest prezes albo
wiceprezes sądu lub inny sędzia. W przypadkach szczególnie uzasadnionych,
biorąc pod uwagę racjonalne wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego oraz
potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami, funkcję przewodniczącego wydziału
można powierzyć asesorowi sądowemu.
§ 2a. Przewodniczącym wydziału ksiąg wieczystych, wydziału
gospodarczego do spraw rejestru zastawów oraz wydziału gospodarczego do spraw
Krajowego Rejestru Sądowego jest referendarz sądowy.
§ 3. Funkcję przewodniczącego wydziału powierza prezes sądu. Przed
powierzeniem funkcji przewodniczącego wydziału w sądzie apelacyjnym prezes
sądu zasięga opinii kolegium sądu apelacyjnego. Przed powierzeniem funkcji
przewodniczącego wydziału w sądzie okręgowym i rejonowym prezes sądu
zasięga opinii kolegium sądu okręgowego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 5/179
§ 3a. Funkcję przewodniczącego wydziału powierza się na czas określony, nie
dłuższy niż trzy lata. Zwolnienie z funkcji przewodniczącego wydziału, przed
upływem tego okresu, może nastąpić po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego
sądu. Przed zasięgnięciem opinii prezes sądu poucza o możliwości złożenia
wyjaśnień na piśmie, w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania pouczenia.
Posiedzenie kolegium odbywa się nie wcześniej niż po wpłynięciu wyjaśnień lub
bezskutecznym upływie terminu do ich złożenia.
§ 3b. W przypadku łączenia funkcji przewodniczącego wydziału z funkcją
prezesa albo wiceprezesa sądu, funkcję przewodniczącego wydziału powierza się
na okres odpowiadający kadencji prezesa albo wiceprezesa sądu.
§ 4. (uchylony)
§ 5. Prezes sądu może powierzyć sędziemu funkcję zastępcy
przewodniczącego wydziału, jeżeli przemawiają za tym wielkość lub zakres zadań
wydziału. W wydziale ksiąg wieczystych oraz wydziale gospodarczym do spraw
rejestrowych funkcję zastępcy przewodniczącego wydziału powierza się
referendarzowi sądowemu. Przepisy § 3 i 3a stosuje się odpowiednio.
Art. 12. <§ 1.> W sądzie rejonowym można tworzyć wydziały: Oznaczenie § 1 w
art. 12 wejdzie w
1) cywilny – do spraw z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego życie z dn.
i opiekuńczego, spraw dotyczących demoralizacji i czynów karalnych 1.01.2020 r. (Dz.
U. z 2018 r. poz.
nieletnich, leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz od środków 771).
odurzających i psychotropowych oraz spraw należących do sądu
opiekuńczego na podstawie odrębnych ustaw;
2) karny – do spraw z zakresu prawa karnego;
3) rodzinny i nieletnich – do spraw z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego,
spraw dotyczących demoralizacji i czynów karalnych nieletnich, leczenia
osób uzależnionych od alkoholu oraz od środków odurzających i
psychotropowych oraz spraw należących do sądu opiekuńczego na podstawie
odrębnych ustaw;
4) pracy, ubezpieczeń społecznych albo pracy i ubezpieczeń społecznych – do
spraw odpowiednio z zakresu prawa pracy lub z zakresu ubezpieczeń społecznych;
17.09.2018
©Telksinoe s. 6/179
5) gospodarczy – do spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa
gospodarczego i cywilnego należących do sądu gospodarczego na podstawie
odrębnych ustaw;
6) ksiąg wieczystych – do prowadzenia ksiąg wieczystych.
<7) egzekucyjny – do rozpoznawania spraw: Dodany pkt 7 w
art. 12 wejdzie w
a) o nadanie klauzuli wykonalności tytułom egzekucyjnym, o których życie z dn.
1.01.2020 r. (Dz.
mowa w art. 777 § 1 pkt 3–6 oraz art. 781 § 2 ustawy z dnia
U. z 2018 r. poz.
17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. 771 i 1443).
z 2018 r. poz. 155, z późn. zm.1)), w tym również w przypadkach,
o których mowa w art. 7781, art. 787, art. 7871, art. 788 i art. 789 tej
ustawy, o ile nadanie klauzuli wykonalności nie należy do
właściwości sądów gospodarczych,
b) o nadanie klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu, którym
jest wydane w wydziale egzekucyjnym orzeczenie sądu albo
referendarza sądowego prawomocne lub podlegające
natychmiastowemu wykonaniu,
c) ze skarg na czynności komornika sądowego wnoszonych na
podstawie przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks
postępowania cywilnego oraz spraw, w których przepisy te stosuje
się odpowiednio,
d) w trybie art. 759 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks
postępowania cywilnego,
e) o wyłączenie komornika sądowego,
f) o ustanowienie kuratora w postępowaniu egzekucyjnym,
g) o wydanie zaświadczenia dla tytułów egzekucyjnych, o których
mowa w art. 7951 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks
postępowania cywilnego,
h) w trybie art. 8011 § 2, art. 807 § 1, art. 813, art. 8202 i art. 8211
ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego,
1)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2017 r. poz. 2491
oraz z 2018 r. poz. 5, 138, 398, 416, 650, 730, 756, 770 i 771.
17.09.2018
©Telksinoe s. 7/179
i) w trybie art. 115316 i art. 115318 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. –
Kodeks postępowania cywilnego,
j) o których mowa w tytułach II i III części trzeciej ustawy z dnia
17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, w zakresie
zastrzeżonym dla kompetencji sądu, z wyłączeniem spraw z zakresu
prawa rodzinnego i opiekuńczego oraz spraw o wyjawienie majątku,
k) o zwolnienie od kosztów sądowych przed wszczęciem postępowania
w sprawach, o których mowa w przepisach poprzedzających, oraz
zwolnienie od kosztów komorniczych.>
<§ 2. Rozpoznawanie spraw, o których mowa w § 1 pkt 7, należących do Dodany § 2 w art.
12 wejdzie w
właściwości sądu rejonowego, w którym nie utworzono wydziału do tych życie z dn.
spraw, Minister Sprawiedliwości przekazuje innemu sądowi rejonowemu, 1.01.2020 r.
(Dz. U. z 2018 r. poz.
w trybie określonym w art. 20.> 771 i 1443).
Art. 13. (uchylony)
Art. 14. (uchylony)
Art. 15. (uchylony)
Art. 16. § 1. W sądzie okręgowym można tworzyć wydziały:
1) cywilny – do spraw z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego
i opiekuńczego, spraw dotyczących leczenia osób uzależnionych od alkoholu
oraz od środków odurzających i psychotropowych, spraw należących do sądu
opiekuńczego na podstawie odrębnych ustaw oraz spraw dotyczących
demoralizacji i czynów karalnych nieletnich;
2) karny – do spraw z zakresu prawa karnego oraz spraw zgodności z prawdą
oświadczeń lustracyjnych;
3) pracy, ubezpieczeń społecznych albo pracy i ubezpieczeń społecznych – do
spraw odpowiednio z zakresu prawa pracy lub z zakresu ubezpieczeń
społecznych;
4) gospodarczy – do spraw gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa
gospodarczego i cywilnego należących do sądu gospodarczego na podstawie
odrębnych ustaw;
5) kontroli danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych – do
spraw związanych z kontrolą pozyskiwania danych telekomunikacyjnych,
17.09.2018
©Telksinoe s. 8/179
pocztowych i internetowych przez Policję, Agencję Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Straż Graniczną, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Służbę
Ochrony Państwa, Służbę Celno-Skarbową i Biuro Nadzoru Wewnętrznego.
§ 2. Minister Sprawiedliwości, w drodze zarządzenia, wskazuje wydział sądu
okręgowego rozpoznający środki odwoławcze w elektronicznym postępowaniu
upominawczym.
Art. 16a. § 1. W sądzie okręgowym działa koordynator do spraw mediacji,
który wykonuje działania na rzecz rozwoju mediacji, zapewnia sprawną
komunikację pomiędzy sędziami i mediatorami oraz stałymi mediatorami, a także
współpracuje przy organizowaniu spotkań informacyjnych.
§ 2. Koordynator do spraw mediacji wykonuje zadania, o których mowa
w § 1, również w sądach rejonowych na obszarze właściwości danego sądu
okręgowego.
§ 3. Koordynatora do spraw mediacji powołuje prezes sądu okręgowego,
w drodze zarządzenia, spośród sędziów sądu okręgowego.
Art. 16b. § 1. W okręgu sądowym działa koordynator do spraw współpracy
międzynarodowej i praw człowieka w sprawach cywilnych.
§ 2. W zakresie dotyczącym współpracy międzynarodowej, prawa
europejskiego i praw człowieka w sprawach cywilnych, w szczególności praw
dziecka i praw rodziny koordynator do spraw współpracy międzynarodowej i praw
człowieka w sprawach cywilnych:
1) udziela sędziom, asesorom sądowym, referendarzom sądowym i asystentom
sędziów, na ich wniosek, informacji:
a) o zasadach i trybie uzyskania informacji o prawie i praktyce państwa
obcego,
b) z zakresu techniki pracy oraz wykonywania czynności administracji
sądowej istotnych dla prawidłowego przygotowania wniosku o pomoc
prawną oraz orzeczeń podlegających wzajemnemu uznawaniu,
c) o zasadach i trybie współpracy w ramach Europejskiej Sieci Sądowej w
sprawach cywilnych i handlowych,
17.09.2018
©Telksinoe s. 9/179
d) o zasadach i trybie ustalenia organu właściwego w państwie obcym do
wykonania wniosku o pomoc prawną lub udzielenie informacji
dotyczącej stanu realizacji tego wniosku,
e) o sposobie uzyskania informacji o treści standardów wynikających z
Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,
sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. poz.
284, z późn. zm.2));
2) wspomaga osoby pełniące funkcję punktów kontaktowych Europejskiej Sieci
Sądowej w sprawach cywilnych i handlowych w realizacji ich zadań;
3) informuje prezesa właściwego sądu lub przewodniczącego właściwego
wydziału o celowości zorganizowania narady sędziów, asesorów sądowych i
referendarzy sądowych, w szczególności w celu przedstawienia zagadnień
prawnych budzących wątpliwości oraz zagadnień, w których orzecznictwo
jest niejednolite, a także w celu zapewnienia przestrzegania standardów
wynikających z Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych
wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., oraz może brać w
niej udział;
4) informuje prezesa właściwego sądu o potrzebie analizy orzecznictwa i
ewentualnego wystąpienia z informacją, o której mowa w art. 22 § 1 pkt 2;
5) informuje sędziów, asesorów sądowych, referendarzy sądowych i asystentów
sędziów o istotnym bieżącym orzecznictwie Sądu Najwyższego i organów
międzynarodowych;
6) kontroluje aktualność informacji umieszczonych na stronach internetowych
sądu.
§ 3. Koordynator do spraw współpracy międzynarodowej i praw człowieka w
sprawach cywilnych wykonuje zadania, o których mowa w § 2, we wszystkich
sądach na obszarze właściwości danego sądu okręgowego.
§ 4. Koordynatorowi do spraw współpracy międzynarodowej i praw
człowieka w sprawach cywilnych, udostępnia się akta sądowe w celu wykonywania
przez niego zadań, o których mowa w § 2.
2)
Zmiany wymienionej Konwencji zostały ogłoszone w Dz. U. z 1995 r. poz. 175, 176 i 177, z
1998 r. poz. 962, z 2001 r. poz. 266, z 2003 r. poz. 364, z 2010 r. poz. 587 oraz z 2014 r. poz.
1155.
17.09.2018
©Telksinoe s. 10/179
§ 5. Koordynator do spraw współpracy międzynarodowej i praw człowieka w
sprawach cywilnych wchodzi w skład Europejskiej Sieci Sądowej w sprawach
cywilnych i handlowych.
§ 6. Koordynatora do spraw współpracy międzynarodowej i praw człowieka
w sprawach cywilnych powołuje prezes sądu okręgowego, w drodze zarządzenia,
spośród sędziów, asesorów sądowych lub referendarzy sądowych tego sądu
okręgowego lub sądów rejonowych na obszarze jego właściwości wyróżniających
się wiedzą z zakresu współpracy międzynarodowej, prawa europejskiego i praw
człowieka w sprawach cywilnych, w szczególności praw dziecka i praw rodziny
oraz wykazujących odpowiednią znajomość języków obcych.
Art. 16c. Minister Sprawiedliwości, w drodze zarządzenia, tworzy i znosi
punkty kontaktowe Europejskiej Sieci Sądowej w sprawach cywilnych i
handlowych.
Art. 16d. § 1. W okręgu sądowym działa koordynator do spraw współpracy
międzynarodowej i praw człowieka w sprawach karnych.
§ 2. W zakresie dotyczącym współpracy międzynarodowej, prawa
europejskiego i praw człowieka w sprawach karnych koordynator do spraw
współpracy międzynarodowej i praw człowieka w sprawach karnych:
1) udziela sędziom, asesorom sądowym, referendarzom sądowym i asystentom
sędziów na ich wniosek informacji:
a) o zasadach i trybie uzyskania informacji o prawie i praktyce państwa
obcego,
b) z zakresu techniki pracy oraz wykonywania czynności administracji
sądowej istotnych dla prawidłowego przygotowania wniosku o pomoc
prawną, europejskiego nakazu aresztowania oraz innych orzeczeń
podlegających wzajemnemu uznawaniu,
c) o zasadach i trybie współpracy w ramach Europejskiej Sieci Sądowej,
d) o zasadach i trybie ustalenia organu właściwego w państwie obcym do
wykonania wniosku o pomoc prawną lub udzielenia informacji
dotyczącej stanu realizacji tego wniosku,
e) o zasadach i trybie ustalenia organu właściwego w państwie obcym do
wykonania europejskiego nakazu aresztowania lub innego orzeczenia
17.09.2018
©Telksinoe s. 11/179
podlegającego wzajemnemu uznawaniu lub udzielenia informacji
dotyczącej stanu realizacji tego nakazu lub orzeczenia,
f) o sposobie uzyskania informacji o treści standardów wynikających z
Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,
sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r.;
2) informuje prezesa właściwego sądu lub przewodniczącego właściwego
wydziału o celowości zorganizowania narady sędziów, asesorów sądowych i
referendarzy sądowych, w szczególności w celu przedstawienia zagadnień
prawnych budzących wątpliwości oraz zagadnień, w których orzecznictwo
jest niejednolite, a także w celu zapewnienia przestrzegania standardów
wynikających z Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych
wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., oraz może brać w
niej udział;
3) informuje prezesa właściwego sądu o potrzebie analizy orzecznictwa i
ewentualnego wystąpienia z informacją, o której mowa w art. 22 § 1 pkt 2;
4) informuje sędziów, asesorów sądowych, referendarzy sądowych i asystentów
sędziów o istotnym bieżącym orzecznictwie Sądu Najwyższego i organów
międzynarodowych;
5) kontroluje aktualność informacji umieszczonych na stronach internetowych
sądu.
§ 3. Koordynator do spraw współpracy międzynarodowej i praw człowieka w
sprawach karnych wykonuje zadania, o których mowa w § 2, we wszystkich sądach
na obszarze właściwości danego sądu okręgowego.
§ 4. Koordynatorowi do spraw współpracy międzynarodowej i praw
człowieka w sprawach karnych udostępnia się akta sądowe w celu wykonywania
przez niego zadań, o których mowa w § 2.
§ 5. Koordynatora do spraw współpracy międzynarodowej i praw człowieka
w sprawach karnych powołuje prezes sądu okręgowego, w drodze zarządzenia,
spośród sędziów, asesorów sądowych lub referendarzy sądowych tego sądu
okręgowego lub sądów rejonowych na obszarze jego właściwości wyróżniających
się wiedzą z zakresu współpracy międzynarodowej, prawa europejskiego i praw
człowieka oraz wykazujących odpowiednią znajomość języków obcych.
Art. 17. (uchylony)
17.09.2018
©Telksinoe s. 12/179
Art. 18. § 1. Sąd apelacyjny dzieli się na wydziały:
1) cywilny – do spraw z zakresu prawa cywilnego, prawa rodzinnego
i opiekuńczego, jak również spraw gospodarczych oraz innych spraw
z zakresu prawa gospodarczego i cywilnego należących do sądu
gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw;
2) karny – do spraw z zakresu prawa karnego oraz spraw zgodności z prawdą
oświadczeń lustracyjnych;
3) pracy i ubezpieczeń społecznych – do spraw z zakresu prawa pracy
i ubezpieczeń społecznych.
§ 2. (uchylony)
Art. 18a. W sądach mogą być tworzone wydziały inne niż wymienione
w art. 12, 16 lub art. 18.
Art. 18b. Poza siedzibą sądu mogą być tworzone wydziały zamiejscowe,
a poza siedzibą sądu okręgowego także ośrodki zamiejscowe.
Art. 19. [§ 1. Minister Sprawiedliwości tworzy i znosi wydziały oraz wydziały
i ośrodki zamiejscowe sądów w drodze zarządzenia, mając na względzie potrzebę
zapewnienia racjonalnej organizacji sądownictwa, w szczególności przez
dostosowanie liczby, rodzaju i wielkości wydziałów do obciążenia wpływem spraw,
ekonomię postępowania sądowego oraz konieczność prawidłowego wykonywania
czynności nadzorczych, w celu zagwarantowania realizacji prawa obywatela do
rozpoznania jego sprawy w rozsądnym terminie; w zarządzeniu o utworzeniu Nowe brzmienie
§ 1 i dodany § 1a
wydziału oraz wydziału lub ośrodka zamiejscowego należy określić jego siedzibę, w art. 19 (ze
zmianą) wejdą w
obszar właściwości oraz zakres spraw przekazanych do rozpoznawania.] życie z dn.
1.01.2020 r. (Dz.
<§ 1. Minister Sprawiedliwości tworzy i znosi wydziały oraz wydziały U. z 2018 r. poz.
771 i 1443).
i ośrodki zamiejscowe sądów w drodze zarządzenia, mając na względzie
potrzebę zapewnienia racjonalnej organizacji sądownictwa, w szczególności
przez dostosowanie liczby, rodzaju i wielkości wydziałów do obciążenia
wpływem spraw, właściwą skalę etatyzacji, ekonomię postępowania sądowego
oraz konieczność prawidłowego wykonywania czynności nadzorczych, w celu
zagwarantowania realizacji prawa obywatela do rozpoznania jego sprawy
w rozsądnym terminie; w zarządzeniu o utworzeniu wydziału oraz wydziału
17.09.2018
©Telksinoe s. 13/179
lub ośrodka zamiejscowego należy określić jego siedzibę, obszar właściwości
oraz zakres spraw przekazanych do rozpoznawania.>
<§ 1a. Przy tworzeniu wydziałów egzekucyjnych uwzględnia się ponadto
konieczność prawidłowego i sprawnego wykonywania nadzoru judykacyjnego
nad komornikami sądowymi, mając na względzie w szczególności:
1) wpływ spraw, o których mowa w [art. 12 § 1a pkt 5]
2) liczbę komorników sądowych, którzy podlegaliby nadzorowi
judykacyjnemu utworzonego wydziału;
3) liczbę spraw prowadzonych przez komorników sądowych, którzy
podlegaliby nadzorowi judykacyjnemu utworzonego wydziału.>
§ 2. W przypadku zniesienia wydziału lub ośrodka zamiejscowego sądu,
pracownicy zatrudnieni w zniesionej jednostce przechodzą do odpowiedniego
sądu.
Art. 20. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, w drodze rozporządzeń:
1) tworzy i znosi sądy oraz ustala ich siedziby, obszary właściwości i zakres
rozpoznawanych przez nie spraw,
2) może przekazać jednemu sądowi okręgowemu rozpoznawanie spraw
z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych z właściwości lub części
obszarów właściwości innych sądów okręgowych, działających na obszarze
tej samej apelacji, a jednemu sądowi rejonowemu – rozpoznawanie spraw
z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych z właściwości lub części
obszarów właściwości innych sądów rejonowych, działających w tym samym
okręgu sądowym,
3) może przekazać jednemu sądowi okręgowemu rozpoznawanie spraw
gospodarczych oraz innych spraw z zakresu prawa gospodarczego
i cywilnego, należących do sądu gospodarczego na podstawie odrębnych
ustaw, z właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów
okręgowych, działających na obszarze tej samej apelacji, a jednemu sądowi
rejonowemu – rozpoznawanie spraw gospodarczych oraz innych spraw
z zakresu prawa gospodarczego i cywilnego, należących do sądu
gospodarczego na podstawie odrębnych ustaw, z właściwości lub części
obszarów właściwości innych sądów rejonowych,
17.09.2018
©Telksinoe s. 14/179
4) może przekazać jednemu sądowi okręgowemu rozpoznawanie spraw
zgodności z prawdą oświadczeń lustracyjnych z właściwości innych sądów
okręgowych, działających na obszarze tej samej apelacji,
5) może przekazać jednemu sądowi rejonowemu rozpoznawanie spraw z zakresu
prawa rodzinnego i opiekuńczego, spraw dotyczących demoralizacji i czynów
karalnych nieletnich, leczenia osób uzależnionych od alkoholu oraz od
środków odurzających i psychotropowych oraz spraw należących do sądu
opiekuńczego na podstawie odrębnych ustaw, z właściwości lub części
obszarów właściwości innych sądów rejonowych, działających w tym samym
okręgu sądowym,
6) może przekazać jednemu sądowi rejonowemu prowadzenie ksiąg wieczystych
z właściwości lub części obszarów właściwości innych sądów rejonowych,
działających w tym samym okręgu sądowym,
7) może przekazać jednemu sądowi rejonowemu rozpoznawanie spraw
w elektronicznym postępowaniu upominawczym z właściwości innych sądów
rejonowych,
8) może przekazać jednemu sądowi rejonowemu rozpoznawanie wniosków
o nadanie klauzuli wykonalności decyzjom wydanym przez Radę, Komisję
Europejską, Europejski Bank Centralny, Urząd Harmonizacji w ramach
Rynku Wewnętrznego oraz wyrokom Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej z właściwości innych sądów rejonowych,
9) wyznacza jeden sąd okręgowy właściwy do rozpoznawania spraw z zakresu
ochrony unijnych znaków towarowych i wzorów wspólnotowych (sąd
unijnych znaków towarowych i wzorów wspólnotowych),
<10) może przekazać jednemu sądowi rejonowemu rozpoznanie sp raw, Dodany pkt 10 w
art. 20 wejdzie w
o których mowa w [art. 12 § 1a pkt 5]
1.01.2020 r. (Dz.
lub części obszarów właściwości innych sądów rejonowych>
U. z 2018 r. poz.
– kierując się potrzebą zapewnienia racjonalnej organizacji sądownictwa, przez 771 i 1443).
dostosowanie liczby sądów, ich wielkości i obszarów właściwości do zakresu
obciążenia wpływem spraw, a także uwzględniając ekonomię postępowania
sądowego, w celu zagwarantowania realizacji prawa obywatela do rozpoznania
jego sprawy w rozsądnym terminie.
17.09.2018
©Telksinoe s. 15/179
Art. 20a. § 1. Minister Sprawiedliwości, mając na względzie racjonalne
wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego, potrzeby wynikające
z obciążenia zadaniami poszczególnych sądów, przydziela nowe stanowiska
sędziowskie oraz asesorskie poszczególnym sądom.
§ 2. W razie zwolnienia stanowiska sędziowskiego lub asesorskiego w sądzie
działającym na obszarze danej apelacji prezes sądu apelacyjnego, w terminie
czternastu dni od dnia zwolnienia stanowiska, zawiadamia o tym Ministra
Sprawiedliwości. Minister Sprawiedliwości, na podstawie kryteriów, o których
mowa w § 1, oraz mając na względzie zapewnienie stanowisk asesorskich
egzaminowanym aplikantom aplikacji sędziowskiej:
1) przydziela stanowisko danemu albo innemu sądowi, w razie potrzeby po
przekształceniu odpowiednio w stanowisko sędziowskie lub asesorskie, albo
2) stanowisko znosi.
§ 2a. W razie planowanego zwolnienia stanowiska sędziowskiego w sądzie
działającym na obszarze danej apelacji przez sędziego, który przechodzi w stan
spoczynku po osiągnięciu wymaganego wieku, prezes sądu apelacyjnego, nie
później niż na pięć miesięcy przed zwolnieniem stanowiska, zawiadamia o tym
Ministra Sprawiedliwości. Przepis § 2 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
§ 2b. W przypadku przydzielenia stanowiska asesorskiego Minister
Sprawiedliwości przydziela stanowisko wydziałowi lub wydziałom po zasięgnięciu
opinii prezesa właściwego sądu. Przepis art. 22a § 4 stosuje się odpowiednio.
§ 3. Stanowisko asesorskie przekształca się z mocy prawa w stanowisko
sędziowskie z chwilą powołania zajmującego je asesora sądowego do pełnienia
urzędu na stanowisku sędziowskim.
§ 4. O wolnych stanowiskach sędziowskich Minister Sprawiedliwości
obwieszcza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
§ 5. O wolnym stanowisku sędziowskim nie obwieszcza się, jeżeli jego
obsadzenie następuje w drodze przeniesienia służbowego sędziego równorzędnego
sądu lub w trybie określonym w art. 74 albo przeniesienia służbowego asesora
sądowego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 16/179
Rozdział 3
Organy sądów
Art. 21. § 1. Organami sądów są:
1) w sądzie rejonowym – prezes sądu i dyrektor sądu, z zastrzeżeniem art. 21a §
1;
2) w sądzie okręgowym – prezes sądu, kolegium sądu i dyrektor sądu;
3) w sądzie apelacyjnym – prezes sądu, kolegium sądu i dyrektor sądu.
§ 1a. (uchylony)
§ 1b. (uchylony)
§ 2. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
Art. 21a. § 1. W sądzie rejonowym można powołać dyrektora sądu, jeżeli
uzasadniają to względy organizacyjne, a w szczególności wielkość sądu mierzona
liczbą stanowisk sędziowskich, asesorskich i referendarskich oraz zatrudnionych w
nim pracowników lub odległość od sądu okręgowego. W sądzie rejonowym, w
którym nie powołuje się dyrektora sądu, zadania dyrektora sądu wykonuje dyrektor
przełożonego sądu okręgowego, który przejmuje także prowadzenie gospodarki
finansowej tego sądu.
§ 2. Minister Sprawiedliwości jest zwierzchnikiem służbowym dyrektora
sądu.
§ 3. Prezes sądu wykonuje w stosunku do dyrektora sądu czynności z zakresu
prawa pracy, z wyjątkiem czynności zastrzeżonych dla Ministra Sprawiedliwości.
Art. 22. § 1. Prezes sądu:
1) kieruje sądem i reprezentuje sąd na zewnątrz, z wyjątkiem spraw należących
do kompetencji dyrektora sądu, a w szczególności:
a) kieruje działalnością administracyjną sądu, w zakresie wskazanym
w art. 8 pkt 2,
aa) co najmniej raz w roku określa potrzeby sądu konieczne dla zapewnienia
warunków prawidłowego funkcjonowania i sprawnego wykonywania
przez sąd zadań, o których mowa w art. 1 § 2 i 3, biorąc pod uwagę
przewidywany ich zakres,
17.09.2018
©Telksinoe s. 17/179
b) jest zwierzchnikiem służbowym sędziów, asesorów sądowych,
referendarzy sądowych, asystentów sędziów danego sądu oraz
kierownika i specjalistów opiniodawczego zespołu sądowych
specjalistów,
c) powierza sędziom, asesorom sądowym i referendarzom sądowym
pełnienie funkcji i zwalnia z ich pełnienia, chyba że ustawa stanowi
inaczej;
2) dokonuje analizy orzecznictwa w kierowanym sądzie pod względem poziomu
jego jednolitości oraz informuje sędziów i asesorów sądowych o wynikach tej
analizy, a w razie stwierdzenia istotnych rozbieżności w orzecznictwie
informuje o nich Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego;
3) pełni inne czynności przewidziane w ustawie oraz przepisach odrębnych.
§ 1a. (uchylony)
§ 1b. (uchylony)
§ 2. W zakresie kierowania działalnością administracyjną sądu, prezes sądu
podlega prezesowi sądu przełożonego oraz Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 3. (uchylony)
§ 4. (uchylony)
§ 5. (uchylony)
§ 6. (uchylony)
Art. 22a. § 1. Prezes sądu apelacyjnego w sądzie apelacyjnym po
zasięgnięciu opinii kolegium sądu apelacyjnego, prezes sądu okręgowego w sądzie
okręgowym po zasięgnięciu opinii kolegium sądu okręgowego a prezes sądu
rejonowego w sądzie rejonowym po zasięgnięciu opinii kolegium właściwego sądu
okręgowego ustalają, najpóźniej do końca listopada każdego roku, podział
czynności, który określa:
1) przydział sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych do
wydziałów sądu,
2) zakres obowiązków sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych i
sposób ich uczestniczenia w przydziale spraw,
3) plan dyżurów oraz zastępstw sędziów, asesorów sądowych i referendarzy
sądowych
17.09.2018
©Telksinoe s. 18/179
– przy uwzględnieniu specjalizacji sędziów, asesorów sądowych i referendarzy
sądowych w rozpoznawaniu poszczególnych rodzajów spraw, konieczności
zapewnienia właściwego rozmieszczenia sędziów, asesorów sądowych i
referendarzy sądowych w wydziałach sądu i równomiernego rozłożenia ich
obowiązków oraz potrzeby zagwarantowania sprawnego postępowania sądowego.
§ 1a. Asesorów sądowych przydziela się do wydziałów, zgodnie z wyborem
dokonanym w trybie art. 33a ust. 5 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o Krajowej
Szkole Sądownictwa i Prokuratury (Dz. U. z 2017 r. poz. 146 i 1139).
§ 2. Do wydziału ksiąg wieczystych oraz wydziału gospodarczego do spraw
rejestru zastawów przydziela się wyłącznie referendarzy sądowych, chyba że nie
jest to możliwe.
§ 3. Jeżeli do wydziałów, o których mowa w § 2, przydzielono wyłącznie
referendarzy sądowych, czynności, do których referendarze nie są uprawnieni,
włącza się do zakresu obowiązków sędziów i asesorów sądowych orzekających
w innych wydziałach.
§ 4. Prezes sądu może ustalić nowy podział czynności w całości lub części w
każdym czasie, jeżeli przemawiają za tym względy, o których mowa w § 1. W
przypadku asesorów sądowych, o których mowa w § 1a, zmiana zakresu
obowiązków skutkująca przeniesieniem do innego wydziału sądu jest możliwa
w przypadkach szczególnie uzasadnionych, nie wcześniej jednak niż po upływie
roku służby i tylko raz.
§ 4a. Przeniesienie sędziego do innego wydziału wymaga zgody sędziego.
§ 4b. Nie wymaga zgody sędziego przeniesienie go do innego wydziału, jeżeli:
1) przeniesienie następuje do wydziału, w którym rozpoznaje się sprawy z tego
samego zakresu;
2) żaden inny sędzia w wydziale, z którego następuje przeniesienie, nie wyraził
zgody na przeniesienie;
3) przenoszony sędzia jest przydzielony do wydziału, o którym mowa w § 2.
§ 4c. Przepisów § 4b pkt 1 i 2 nie stosuje się do sędziego, którego w okresie
trzech lat przeniesiono do innego wydziału bez jego zgody. Przy przeniesieniu
sędziego do innego wydziału bez jego zgody w przypadku, o którym mowa w § 4b
pkt 2, bierze się pod uwagę w szczególności staż pracy sędziów w wydziale, z
którego następuje przeniesienie.
17.09.2018
©Telksinoe s. 19/179
§ 5. Sędzia lub asesor sądowy, któremu zmieniono podział czynności
w sposób skutkujący zmianą zakresu jego obowiązków, w szczególności
przeniesieniem do innego wydziału sądu, może odwołać się do Krajowej Rady
Sądownictwa w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania nowego zakresu
obowiązków. Odwołanie nie przysługuje w przypadku:
1) przeniesienia do wydziału, w którym rozpoznaje się sprawy z tego samego
zakresu;
2) powierzenia obowiązków w tym samym wydziale na zasadach
obowiązujących pozostałych sędziów, a w szczególności odwołania
przydziału do sekcji lub innej formy specjalizacji.
§ 6. Odwołanie, o którym mowa w § 5, wnosi się za pośrednictwem prezesa
sądu, który dokonał podziału czynności objętego odwołaniem. Prezes sądu
przekazuje odwołanie Krajowej Radzie Sądownictwa w terminie 14 dni od dnia
jego otrzymania wraz ze stanowiskiem w sprawie. Krajowa Rada Sądownictwa
podejmuje uchwałę uwzględniającą albo oddalającą odwołanie sędziego, mając na
uwadze względy, o których mowa w § 1. Uchwała Krajowej Rady Sądownictwa
w sprawie odwołania, o którym mowa w § 5, nie wymaga uzasadnienia. Od
uchwały Krajowej Rady Sądownictwa odwołanie nie przysługuje. Do czasu
podjęcia uchwały sędzia lub asesor sądowy wykonuje obowiązki dotychczasowe.
Art. 22b. § 1. Prezesa sądu zastępuje wiceprezes sądu, a w razie jego
nieobecności – wyznaczony sędzia.
§ 2. Jeżeli prezes sądu nie został powołany, funkcję prezesa sądu wykonuje,
przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy, wiceprezes sądu. W sądzie, w którym
powołano więcej niż jednego wiceprezesa sądu, funkcję prezesa sądu wykonuje
wiceprezes sądu najstarszy służbą. Jeżeli w sądzie nie został powołany wiceprezes
sądu, funkcję prezesa sądu, przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy, wykonuje
najstarszy służbą sędzia pełniący funkcję przewodniczącego wydziału w tym
sądzie.
§ 3. Liczbę wiceprezesów sądu apelacyjnego ustala Minister
Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii prezesa tego sądu, biorąc pod uwagę liczbę
stanowisk sędziowskich w tym sądzie, liczbę nadzorowanych sądów okręgowych
i rejonowych oraz liczbę stanowisk sędziowskich, asesorskich i referendarskich
w tych sądach.
17.09.2018
©Telksinoe s. 20/179
§ 4. Liczbę wiceprezesów sądu okręgowego ustala Minister Sprawiedliwości,
po zasięgnięciu opinii prezesa tego sądu oraz prezesa przełożonego sądu
apelacyjnego, biorąc pod uwagę liczbę stanowisk sędziowskich i referendarskich
w tym sądzie, liczbę nadzorowanych sądów rejonowych oraz liczbę stanowisk
sędziowskich, asesorskich i referendarskich w tych sądach.
§ 5. Liczbę wiceprezesów sądu rejonowego ustala prezes sądu apelacyjnego,
po zasięgnięciu opinii prezesa sądu rejonowego oraz opinii prezesa przełożonego
sądu okręgowego, biorąc pod uwagę liczbę stanowisk sędziowskich, asesorskich
i referendarskich w sądzie rejonowym.
§ 6. W przypadku zmiany liczby stanowisk sędziowskich, asesorskich lub
referendarskich w danym sądzie lub liczby i wielkości nadzorowanych sądów
okręgowych lub rejonowych, liczba wiceprezesów danego sądu może być ustalona
ponownie.
Art. 23. § 1. Prezesa sądu apelacyjnego powołuje Minister Sprawiedliwości
spośród sędziów sądu apelacyjnego albo sądu okręgowego. Po powołaniu prezesa
sądu apelacyjnego Minister Sprawiedliwości przedstawia go właściwemu
zgromadzeniu ogólnemu sędziów apelacji.
§ 2. Wiceprezesa sądu apelacyjnego powołuje Minister Sprawiedliwości
spośród sędziów sądu apelacyjnego albo sądu okręgowego, na wniosek prezesa
tego sądu.
Art. 24. § 1. Prezesa sądu okręgowego powołuje Minister Sprawiedliwości
spośród sędziów sądu apelacyjnego, sądu okręgowego albo sądu rejonowego. Po
powołaniu prezesa sądu okręgowego Minister Sprawiedliwości przedstawia go
właściwemu zgromadzeniu ogólnemu sędziów okręgu.
§ 2. Wiceprezesa sądu okręgowego powołuje Minister Sprawiedliwości
spośród sędziów sądu apelacyjnego, sądu okręgowego albo sądu rejonowego, na
wniosek prezesa tego sądu.
Art. 25. § 1. Prezesa sądu rejonowego powołuje Minister Sprawiedliwości
spośród sędziów sądu okręgowego albo sądu rejonowego. Po powołaniu prezesa
sądu rejonowego Minister Sprawiedliwości albo prezes przełożonego sądu
apelacyjnego albo sądu okręgowego przedstawia go zebraniu sędziów danego sądu
rejonowego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 21/179
§ 2. Wiceprezesa sądu rejonowego powołuje Minister Sprawiedliwości
spośród sędziów sądu okręgowego albo sądu rejonowego, na wniosek prezesa tego
sądu.
Art. 25a. (utracił moc)3)
Art. 26. § 1. Prezes sądu apelacyjnego oraz prezes sądu okręgowego są
powoływani na okres sześciu lat i nie mogą być ponownie powołani do pełnienia
funkcji prezesa lub wiceprezesa sądu w tym sądzie przed upływem sześciu lat od
zakończenia kadencji.
§ 2. Wiceprezes sądu apelacyjnego oraz wiceprezes sądu okręgowego są
powoływani na okres sześciu lat i nie mogą być ponownie powołani do pełnienia
tej samej funkcji w tym sądzie przed upływem sześciu lat od zakończenia kadencji.
§ 3. Prezes sądu rejonowego jest powoływany na okres czterech lat, najwyżej
na dwie kolejne kadencje, i nie może być powołany do pełnienia funkcji prezesa
lub wiceprezesa sądu rejonowego przed upływem czterech lat od zakończenia
pełnienia tej funkcji.
§ 4. Wiceprezes sądu rejonowego jest powoływany na okres czterech lat,
najwyżej na dwie kolejne kadencje.
§ 5. W przypadku podziału sądu lub połączenia sądów, przy obejmowaniu
funkcji prezesa lub wiceprezesa w sądzie utworzonym wskutek podziału lub
połączenia, do okresu kadencji zalicza się okres pełnienia takiej samej funkcji
w sądzie, który uległ podziałowi lub połączeniu.
Art. 27. § 1. Prezes i wiceprezes sądu mogą być odwołani przez Ministra
Sprawiedliwości w toku kadencji w przypadku:
1) rażącego lub uporczywego niewywiązywania się z obowiązków służbowych;
2) gdy dalszego pełnienia funkcji nie da się pogodzić z innych powodów z
dobrem wymiaru sprawiedliwości;
3) stwierdzenia szczególnie niskiej efektywności działań w zakresie pełnionego
nadzoru administracyjnego lub organizacji pracy w sądzie lub sądach
niższych;
4) złożenia rezygnacji z pełnionej funkcji.
3)
Z dniem 1 sierpnia 2007 r. na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 lipca
2007 r. sygn. akt K 25/07 (Dz. U. poz. 976).
17.09.2018
©Telksinoe s. 22/179
§ 2. Odwołanie prezesa albo wiceprezesa sądu następuje po zasięgnięciu
opinii kolegium właściwego sądu. Zamiar odwołania, wraz z pisemnym
uzasadnieniem, Minister Sprawiedliwości przedstawia kolegium właściwego sądu
w celu uzyskania opinii.
§ 3. Występując o opinię, o której mowa w § 2, Minister Sprawiedliwości
może zawiesić prezesa albo wiceprezesa sądu w pełnieniu czynności. Przepis
art. 22b § 2 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Kolegium właściwego sądu wyraża opinię, o której mowa w § 2,
po wysłuchaniu prezesa albo wiceprezesa sądu, którego dotyczy zamiar odwołania.
Osoba, której dotyczy zamiar odwołania, nie uczestniczy w głosowaniu nad opinią,
nawet jeśli jest członkiem kolegium właściwego sądu.
§ 5. Pozytywna opinia kolegium właściwego sądu upoważnia Ministra
Sprawiedliwości do odwołania jego prezesa albo wiceprezesa. Niewydanie opinii
w terminie trzydziestu dni od dnia przedstawienia przez Ministra Sprawiedliwości
zamiaru odwołania prezesa albo wiceprezesa sądu nie stoi na przeszkodzie
odwołaniu.
§ 5a. Jeżeli opinia kolegium właściwego sądu w przedmiocie odwołania jego
prezesa albo wiceprezesa jest negatywna, Minister Sprawiedliwości może
przedstawić zamiar odwołania, wraz z pisemnym uzasadnieniem, Krajowej Radzie
Sądownictwa. Negatywna opinia Krajowej Rady Sądownictwa jest dla Ministra
Sprawiedliwości wiążąca, jeżeli uchwała w tej sprawie została podjęta większością
dwóch trzecich głosów. Niewydanie opinii przez Krajową Radę Sądownictwa
w terminie trzydziestu dni od dnia przedstawienia przez Ministra Sprawiedliwości
zamiaru odwołania prezesa albo wiceprezesa sądu nie stoi na przeszkodzie
odwołaniu.
§ 6. W przypadku złożenia przez prezesa albo wiceprezesa sądu rezygnacji z
pełnionej funkcji w toku kadencji, Minister Sprawiedliwości odwołuje go bez
zasięgania opinii, o których mowa w § 2 oraz 5a.
<§ 7. Prezes sądu rejonowego może być odwołany także przez Ministra Dodany § 7 w art.
27 wejdzie w
Sprawiedliwości w przypadku rażącego niewywiązywania się z obowiązków życie z dn.
1.01.2020 r. (Dz.
służbowych w zakresie nadzoru nad komornikami sądowymi działającymi U. z 2018 r. poz.
przy tym sądzie. Przepisy § 2–5 stosuje się odpowiednio.> 771 i 1443).
17.09.2018
©Telksinoe s. 23/179
Art. 28. § 1. Kolegium sądu apelacyjnego składa się z pięciu członków,
wybieranych przez zebranie sędziów sądu apelacyjnego spośród sędziów tego sądu,
a także z prezesa sądu apelacyjnego. Wybory odbywają się w głosowaniu tajnym;
do ważności wyborów wymagany jest udział w głosowaniu co najmniej połowy
wszystkich członków zebrania.
§ 1a. Każdemu z sędziów biorących udział w wyborach, o których mowa
w § 1, przysługuje jeden głos. W skład kolegium wybrani zostają sędziowie, którzy
uzyskali największą liczbę głosów. W przypadku równej liczby głosów oddanych
na co najmniej dwóch kandydatów, pierwszeństwo przysługuje sędziemu
z najdłuższym stażem pracy na stanowisku sędziego.
§ 2. Przewodniczącym kolegium sądu apelacyjnego jest prezes tego sądu,
a w razie jego nieobecności – najstarszy służbą członek kolegium.
§ 3. Kadencja kolegium sądu apelacyjnego trwa trzy lata.
§ 4. Uchwały zapadają większością głosów. Do podjęcia uchwał jest
wymagana obecność co najmniej połowy wszystkich członków kolegium sądu
apelacyjnego. Prezes sądu nie bierze udziału w podejmowaniu uchwał
w przypadku wyrażania przez kolegium opinii w sprawach, w których decyzje
należą do jego kompetencji. W przypadku równej liczby głosów, przesądza głos
najstarszego służbą członka kolegium.
§ 5. Głosowanie jest tajne, jeżeli żądanie takie zgłosi chociażby jeden
z obecnych członków kolegium sądu apelacyjnego.
§ 5a. W uzasadnionych przypadkach przewodniczący kolegium może
zarządzić przeprowadzenie głosowania w trybie obiegowym.
§ 5b. W przypadku przeprowadzania głosowania w trybie obiegowym nie
można zarządzić głosowania tajnego.
§ 5c. Głosowanie w trybie obiegowym jest ważne, jeżeli w terminie
wyznaczonym na zajęcie stanowiska głos odda co najmniej połowa członków
kolegium.
§ 5d. Głosowania w trybie obiegowym nie przeprowadza się, jeżeli sprzeciw
zgłosi chociażby jeden z członków kolegium.
§ 6. Kolegium sądu apelacyjnego zbiera się w zależności od potrzeb, nie
rzadziej jednak niż raz na kwartał. Posiedzenia kolegium zwołuje prezes sądu
17.09.2018
©Telksinoe s. 24/179
apelacyjnego z własnej inicjatywy lub na wniosek jednej trzeciej liczby członków
kolegium.
§ 7. W posiedzeniach kolegium sądu apelacyjnego uczestniczy z głosem
doradczym dyrektor sądu apelacyjnego w przypadku, o którym mowa w art. 29 § 1
pkt 3.
§ 8. Kadencja członka kolegium wygasa przed jej upływem w przypadku:
1) rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego;
2) przejścia albo przeniesienia sędziego w stan spoczynku;
3) przeniesienia sędziego na inne miejsce służbowe albo powołania na inne
stanowisko sędziowskie;
4) złożenia przez sędziego rezygnacji z członkostwa w kolegium.
§ 9. W przypadkach, o których mowa w § 8, przeprowadza się wybory
uzupełniające. Kadencja nowo wybranego członka trwa do czasu upływu kadencji
pozostałych członków kolegium.
Art. 29. § 1. Kolegium sądu apelacyjnego realizuje zadania określone
w ustawie, a ponadto:
1) wyraża opinię w sprawie powołania do pełnienia funkcji rzecznika prasowego
albo powierzenia obowiązków rzecznika prasowego w sądzie apelacyjnym
oraz wyraża opinię w sprawie zwolnienia z pełnienia tej funkcji albo
wykonywania tych obowiązków;
2) rozpatruje wnioski wynikające z wizytacji i lustracji sądów;
3) wyraża opinię o projekcie planu finansowego, o którym mowa w art. 178 § 1;
4) wyraża opinię w sprawach osobowych sędziów;
5) wypowiada się w przypadkach zachowań sędziów naruszających zasady
etyki;
6) wyraża opinię w innych sprawach przedstawionych przez prezesa sądu
apelacyjnego, Krajową Radę Sądownictwa oraz Ministra Sprawiedliwości.
§ 2. (uchylony)
Art. 30. § 1. Kolegium sądu okręgowego składa się z:
1) prezesa sądu okręgowego;
2) najstarszego służbą wiceprezesa sądu okręgowego;
17.09.2018
©Telksinoe s. 25/179
3) przedstawicieli sądów rejonowych z obszaru właściwości sądu okręgowego,
wybranych przez zebrania sędziów spośród sędziów danego sądu rejonowego,
po jednym z każdego sądu rejonowego;
4) dwóch przedstawicieli sądu okręgowego wybranych przez zebranie sędziów
spośród sędziów tego sądu.
§ 2. Do kolegium sądu okręgowego stosuje się odpowiednio przepisy art. 28,
z tym że przewodniczącym kolegium sądu okręgowego jest prezes tego sądu,
a w razie jego nieobecności – najstarszy służbą wiceprezes sądu okręgowego.
Art. 31. § 1. Kolegium sądu okręgowego realizuje zadania określone
w ustawie, a ponadto:
1) wyraża opinię w sprawie powołania do pełnienia funkcji rzecznika prasowego
albo powierzenia obowiązków rzecznika prasowego w sądzie okręgowym
oraz wyraża opinię w sprawie zwolnienia z pełnienia tej funkcji albo
wykonywania tych obowiązków;
2) rozpatruje wnioski wynikające z wizytacji i lustracji sądów;
3) wyraża opinię o projektach planów finansowych, o których mowa
w art. 178 § 1;
4) wyraża opinię w sprawach osobowych sędziów sądu okręgowego, sędziów
sądów rejonowych oraz asesorów sądowych, działających w okręgu
sądowym;
4a) (uchylony)
5) wypowiada się w przypadkach zachowań sędziów i asesorów sądowych
naruszających zasady etyki;
6) wyraża opinię w innych sprawach przedstawionych przez prezesa sądu
okręgowego, prezesa sądu apelacyjnego, Krajową Radę Sądownictwa oraz
Ministra Sprawiedliwości.
§ 2. W sprawach istotnych dla danego sądu rejonowego kolegium sądu
okręgowego może zasięgnąć opinii sędziów tego sądu, wyrażonej na zebraniu
sędziów.
§ 3. (uchylony)
Art. 31a. § 1. Dyrektor sądu:
17.09.2018
©Telksinoe s. 26/179
1) kieruje działalnością administracyjną sądu, w zakresie wskazanym w art. 8
pkt 1;
2) wykonuje zadania przypisane, na podstawie odrębnych przepisów,
kierownikowi jednostki w zakresie finansowym, gospodarczym, kontroli
finansowej, gospodarowania mieniem Skarbu Państwa oraz audytu
wewnętrznego w tych obszarach;
3) jest zwierzchnikiem służbowym i dokonuje czynności z zakresu prawa pracy
oraz reprezentuje sąd w tym zakresie wobec pracowników sądu, z
wyłączeniem sędziów, asesorów sądowych, referendarzy sądowych,
kuratorów zawodowych, asystentów sędziów oraz kierowników i specjalistów
opiniodawczych zespołów sądowych specjalistów;
4) określa, w porozumieniu z prezesem sądu, rozmieszczenie i liczbę
poszczególnych stanowisk w wydziałach sądu, na których są zatrudniani
pracownicy sądu, z wyłączeniem sędziów, asesorów sądowych, referendarzy
sądowych, kuratorów zawodowych i asystentów sędziów;
5) reprezentuje Skarb Państwa w zakresie powierzonego mienia i zadań sądu;
6) dysponuje rachunkami depozytowymi Ministra Finansów, o których mowa
w art. 83a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych,
z zastrzeżeniem art. 83a ust. 2 tej ustawy.
§ 2. Dyrektor sądu apelacyjnego sporządza roczne sprawozdanie
z działalności sądów działających na obszarze apelacji, w zakresie powierzonych
mu zadań, na podstawie sprawozdań z działalności sądów okręgowych lub
rejonowych, sporządzonych przez dyrektorów tych sądów, w zakresie
powierzonych im zadań.
§ 3. W terminie do końca kwietnia każdego roku dyrektor sądu apelacyjnego,
za pośrednictwem prezesa sądu apelacyjnego, po zasięgnięciu opinii zgromadzenia
ogólnego sędziów apelacji, przedkłada Ministrowi Sprawiedliwości sprawozdanie
za rok poprzedni.
Art. 32. § 1. Dyrektora sądu zatrudnia się na podstawie powołania. Dyrektora
sądu powołuje i odwołuje Minister Sprawiedliwości.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Przed powołaniem dyrektora sądu Minister Sprawiedliwości zasięga
informacji o kandydacie z Krajowego Rejestru Karnego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 27/179
§ 4. (uchylony)
§ 5. (uchylony)
§ 6. (uchylony)
§ 7. (uchylony)
§ 7a. W razie potrzeby Minister Sprawiedliwości wyznacza, spośród
pracowników sądu, osobę pełniącą obowiązki dyrektora sądu do czasu jego
powołania.
§ 8. (uchylony)
§ 9. Minister Sprawiedliwości może powołać zastępcę dyrektora sądu, jeżeli
przemawiają za tym szczególne względy, w tym wielkość sądu i zakres jego zadań.
Przepisy § 1 i 3 stosuje się odpowiednio.
§ 10. Jeżeli nie powołano zastępcy dyrektora sądu, dyrektor sądu, po
uzyskaniu zgody Ministra Sprawiedliwości, wyznacza spośród pracowników sądu
osobę upoważnioną do wykonywania zadań dyrektora sądu w określonym czasie
i zakresie.
§ 11. (uchylony)
Art. 32a. § 1. Na stanowisko dyrektora sądu lub zastępcy dyrektora sądu
może być powołana osoba, która spełnia następujące warunki:
1) korzysta z pełni praw cywilnych i obywatelskich;
2) posiada tytuł zawodowy magistra albo równorzędny, o których mowa
w ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
(Dz. U. poz. 1668);
3) posiada wiedzę w zakresie zarządzania instytucjami publicznymi, finansów
publicznych, prowadzenia inwestycji i gospodarowania mieniem Skarbu
Państwa;
4) posiada co najmniej pięcioletni staż pracy, w tym co najmniej dwuletni na
stanowisku kierowniczym;
5) nie została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo ścigane
z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe;
6) nie była karana zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem
środkami publicznymi, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia
17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów
publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1311 i 2110);
17.09.2018
©Telksinoe s. 28/179
7) nie jest przeciwko niej prowadzone postępowanie o przestępstwo ścigane
z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.
§ 2. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
§ 4. (uchylony)
§ 5. (uchylony)
§ 6. (uchylony)
§ 7. (uchylony)
§ 8. (uchylony)
§ 9. (uchylony)
§ 10. (uchylony)
§ 11. (uchylony)
§ 12. (uchylony)
§ 13. (uchylony)
Art. 32b. (uchylony)
Art. 32c. § 1. Dyrektorowi sądu i zastępcy dyrektora sądu przysługuje
wynagrodzenie zasadnicze, którego wysokość ustala Minister Sprawiedliwości.
§ 2. Minister Sprawiedliwości może przyznać dyrektorowi sądu lub zastępcy
dyrektora sądu dodatek specjalny z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków
lub zadań, a także nagrodę za szczególne osiągnięcia w pracy.
§ 3. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia:
1) wysokość wynagrodzenia zasadniczego dyrektora sądu oraz zastępcy
dyrektora sądu,
2) sposób ustalania wysokości dodatku specjalnego oraz nagrody za szczególne
osiągnięcia w pracy, które mogą być przyznane dyrektorowi sądu lub zastępcy
dyrektora sądu
– uwzględniając rodzaj i zakres powierzanych im zadań, w szczególności wielkość
jednostki organizacyjnej, w której zadania są wykonywane.
Art. 32d. § 1. Ze stanowiskiem dyrektora sądu oraz zastępcy dyrektora sądu
nie można łączyć przynależności do partii politycznych ani pełnienia funkcji
publicznych.
17.09.2018
©Telksinoe s. 29/179
§ 2. Do dyrektora sądu oraz zastępcy dyrektora sądu stosuje się odpowiednio
przepisy art. 6–7, art. 9–11 oraz art. 14a–18 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r.
o pracownikach sądów i prokuratury (Dz. U. z 2017 r. poz. 246 i 1139). Do
ustalania uprawnień do dodatku za wieloletnią pracę i nagrody jubileuszowej
stosuje się zasady określone w przepisach wydanych na podstawie art. 14 ust. 1
ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury.
Rozdział 4
Samorząd sędziowski
Art. 33. § 1. Zgromadzenie ogólne sędziów apelacji składa się z sędziów sądu
apelacyjnego, przedstawicieli sędziów sądów okręgowych działających na
obszarze apelacji, w liczbie odpowiadającej liczbie sędziów sądu apelacyjnego,
oraz przedstawicieli sędziów sądów rejonowych działających na obszarze apelacji,
w tej samej liczbie. Liczbę przedstawicieli sędziów poszczególnych sądów
okręgowych oraz liczbę przedstawicieli sędziów sądów rejonowych, działających
w poszczególnych okręgach sądowych, ustala kolegium sądu apelacyjnego,
proporcjonalnie do liczby sędziów, odpowiednio, w danym sądzie okręgowym lub
w sądach rejonowych działających w danym okręgu.
§ 2. Przewodniczącym zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji jest prezes
sądu apelacyjnego. W razie nieobecności prezesa sądu obowiązki
przewodniczącego pełni najstarszy służbą wiceprezes sądu apelacyjnego.
§ 2a. Zgromadzeniu ogólnemu sędziów apelacji, na którym ma być wyrażona
opinia o informacji rocznej o działalności sądów, o której mowa w art. 37h § 1,
przewodniczy sędzia wybrany na tym zgromadzeniu.
§ 3. Członkowie zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji są obowiązani brać
udział w posiedzeniach zgromadzenia. Delegowanie na podstawie art. 77 nie
zwalnia członka zgromadzenia od tego obowiązku.
§ 4. Sędziowie niebędący członkami zgromadzenia ogólnego sędziów
apelacji mogą brać udział w posiedzeniach zgromadzenia, bez prawa głosu
i wyboru.
§ 5. Uchwały zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji zapadają bezwzględną
większością głosów. Głosowanie jest tajne w sprawach, o których mowa
17.09.2018
©Telksinoe s. 30/179
w art. 34 pkt 1 i 4, a ponadto jeżeli żądanie takie zgłosi chociażby jeden z obecnych
członków zgromadzenia.
§ 6. Zgromadzenie ogólne sędziów apelacji zbiera się co najmniej raz w roku;
posiedzenia zgromadzenia zwołuje prezes sądu apelacyjnego z własnej inicjatywy
lub na wniosek kolegium sądu apelacyjnego, kolegium sądu okręgowego, jednej
piątej liczby członków zgromadzenia albo na wniosek Ministra Sprawiedliwości.
O terminie zgromadzenia prezes sądu apelacyjnego zawiadamia z co najmniej
dwutygodniowym wyprzedzeniem, przedstawiając planowany porządek obrad,
a jeżeli w porządku obrad przewidziano ocenę kandydatów na stanowiska
sędziowskie, jednocześnie zarządza wyłożenie sporządzonych ocen kwalifikacji
kandydatów w sekretariacie prezesa sądu apelacyjnego oraz w sekretariatach
prezesów sądów okręgowych na obszarze apelacji, do zapoznania się przez
członków zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji.
§ 7. Przedstawicieli sędziów sądów okręgowych oraz przedstawicieli sędziów
sądów rejonowych wybierają, na okres trzech lat, zgromadzenia ogólne sędziów
okręgu z obszaru apelacji.
§ 8. Kadencja członka zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji wygasa
w przypadku:
1) rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego;
2) przejścia albo przeniesienia sędziego w stan spoczynku;
3) przeniesienia sędziego na inne miejsce służbowe albo powołania na inne
stanowisko sędziowskie;
4) złożenia przez sędziego, o którym mowa w § 7, rezygnacji z członkostwa
w zgromadzeniu.
§ 9. W przypadkach, o których mowa w § 8, przeprowadza się wybory
uzupełniające. Kadencja nowo wybranego członka trwa do czasu upływu kadencji
pozostałych wybranych członków zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji.
§ 10. Jeżeli zgromadzenie ogólne sędziów apelacji, utworzone na podstawie
§ 1, miałoby liczyć więcej niż stu dwudziestu sześciu członków, jego funkcje
wykonuje zgromadzenie przedstawicieli sędziów apelacji, w skład którego
wchodzi czterdziestu przedstawicieli sędziów sądu apelacyjnego, czterdziestu
przedstawicieli sędziów sądów okręgowych i czterdziestu przedstawicieli sędziów
sądów rejonowych, działających na obszarze apelacji. Liczbę przedstawicieli
17.09.2018
©Telksinoe s. 31/179
sędziów poszczególnych sądów okręgowych oraz liczbę przedstawicieli sędziów
sądów rejonowych, działających w poszczególnych okręgach sądowych, ustala
kolegium sądu apelacyjnego, proporcjonalnie do liczby sędziów, odpowiednio,
w danym sądzie okręgowym i w poszczególnych sądach rejonowych, działających
w danym okręgu.
§ 11. Do zgromadzenia przedstawicieli sędziów apelacji stosuje się
odpowiednio przepisy § 2–9, z tym że wyboru przedstawicieli sędziów sądu
apelacyjnego dokonuje zebranie sędziów danego sądu apelacyjnego.
§ 12. Wybory przedstawicieli, o których mowa w § 7 i 11, odbywają się
w głosowaniu tajnym. Do ważności wyborów jest wymagany udział w głosowaniu
co najmniej połowy wszystkich członków zgromadzenia lub zebrania. W
przypadku równej liczby głosów oddanych na co najmniej dwóch kandydatów
pierwszeństwo przysługuje sędziemu z najdłuższym stażem pracy na stanowisku
sędziego.
Art. 34. Zgromadzenie ogólne sędziów apelacji realizuje zadania określone
w ustawach, a w szczególności:
1) opiniuje kandydatów na stanowiska sędziów sądu apelacyjnego oraz sędziów
sądów okręgowych, działających na obszarze apelacji;
2) (uchylony)
3) wyraża opinię o informacji rocznej o działalności sądów, o której mowa
w art. 37h § 1, sporządzonej przez prezesa sądu apelacyjnego;
4) wyraża opinię o rocznym sprawozdaniu, o którym mowa w art. 31a § 2.
Art. 35. § 1. Zgromadzenie ogólne sędziów okręgu składa się z sędziów sądu
okręgowego oraz przedstawicieli sędziów sądów rejonowych, działających
w okręgu sądowym, w liczbie odpowiadającej liczbie sędziów sądu okręgowego.
Liczbę przedstawicieli sędziów poszczególnych sądów rejonowych ustala
kolegium sądu okręgowego, proporcjonalnie do liczby sędziów w danym sądzie.
§ 2. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
§ 4. Przewodniczącym zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu jest prezes
sądu okręgowego. W razie nieobecności prezesa sądu obowiązki
przewodniczącego pełni najstarszy służbą wiceprezes tego sądu.
17.09.2018
©Telksinoe s. 32/179
§ 5. Członkowie zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu są obowiązani brać
udział w posiedzeniach zgromadzenia. Delegowanie do pełnienia czynności na
podstawie art. 77 nie zwalnia członka zgromadzenia od tego obowiązku.
§ 6. Sędziowie niebędący członkami zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu
mogą brać udział w posiedzeniu tego zgromadzenia, bez prawa głosu i wyboru.
§ 7. Uchwały zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu zapadają bezwzględną
większością głosów. Głosowanie jest tajne w sprawach, o których mowa
w art. 33 § 7 i art. 58 § 2, a ponadto jeżeli żądanie takie zgłosi chociażby jeden
z obecnych członków zgromadzenia.
§ 8. Zgromadzenie ogólne sędziów okręgu zbiera się co najmniej raz w roku;
posiedzenia zgromadzenia zwołuje prezes sądu okręgowego z własnej inicjatywy
lub na wniosek prezesa sądu apelacyjnego, kolegium sądu okręgowego, jednej
piątej liczby członków zgromadzenia albo na wniosek Ministra Sprawiedliwości.
O terminie zgromadzenia prezes sądu okręgowego zawiadamia z co najmniej
dwutygodniowym wyprzedzeniem, przedstawiając planowany porządek obrad,
a jeżeli w porządku obrad przewidziano ocenę kandydatów na stanowiska
sędziowskie, jednocześnie zarządza wyłożenie sporządzonych ocen kwalifikacji
kandydatów w sekretariacie prezesa sądu okręgowego oraz w sekretariatach
prezesów sądów rejonowych w okręgu sądowym, do zapoznania się przez
członków zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu.
§ 8a. Przedstawicieli sędziów sądów rejonowych wybierają, na okres trzech
lat, zebrania sędziów sądów rejonowych, działających w okręgu sądowym.
§ 8b. Wybory przedstawicieli, o których mowa w § 8a, odbywają się
w głosowaniu tajnym. Do ważności wyborów jest wymagany udział w głosowaniu
co najmniej połowy wszystkich członków zebrania. W przypadku równej liczby
głosów oddanych na co najmniej dwóch kandydatów pierwszeństwo przysługuje
sędziemu z najdłuższym stażem pracy na stanowisku sędziego.
§ 8c. Kadencja członka zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu wygasa
przed jej upływem w przypadku:
1) rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego;
2) przejścia albo przeniesienia sędziego w stan spoczynku;
3) przeniesienia sędziego na inne miejsce służbowe albo powołania na inne
stanowisko sędziowskie;
17.09.2018
©Telksinoe s. 33/179
4) złożenia przez sędziego, o którym mowa w § 8a, rezygnacji z członkostwa
w zgromadzeniu.
§ 8d. W przypadkach, o których mowa w § 8c, przeprowadza się wybory
uzupełniające. Kadencja nowo wybranego członka trwa do czasu upływu kadencji
pozostałych wybranych członków zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu.
§ 9. Jeżeli zgromadzenie ogólne sędziów okręgu, utworzone na podstawie § 1,
miałoby liczyć więcej niż stu dwudziestu sześciu członków, jego funkcje wykonuje
zgromadzenie przedstawicieli sędziów okręgu, w skład którego wchodzi
sześćdziesięciu przedstawicieli sędziów sądu okręgowego i sześćdziesięciu
przedstawicieli sędziów sądów rejonowych, działających w okręgu sądowym.
Liczbę przedstawicieli sędziów poszczególnych sądów ustala kolegium sądu
okręgowego, proporcjonalnie do liczby sędziów w danym sądzie. Przepisy § 4–8d
stosuje się odpowiednio.
Art. 36. Zgromadzenie ogólne sędziów okręgu realizuje zadania określone
w ustawach, a ponadto wysłuchuje informacji prezesa sądu okręgowego
o działalności sądów oraz wyraża opinię w tym zakresie.
Art. 36a. § 1. Zebranie sędziów danego sądu składa się z wszystkich sędziów
tego sądu. Zebraniu przewodniczy prezes sądu. W razie nieobecności prezesa sądu
obowiązki przewodniczącego zebrania pełni najstarszy służbą wiceprezes sądu,
a jeżeli w sądzie nie został powołany wiceprezes sądu – najstarszy służbą
przewodniczący wydziału w tym sądzie.
§ 1a. W zebraniu sędziów sądu rejonowego mogą uczestniczyć asesorzy
sądowi tego sądu, bez prawa udziału w głosowaniu.
§ 2. Zebranie sędziów danego sądu zwołuje prezes sądu z własnej inicjatywy
lub na wniosek jednej piątej liczby sędziów tego sądu.
§ 3. Zebranie sędziów danego sądu realizuje zadania określone w ustawach,
wysłuchuje informacji prezesa sądu o działalności sądu oraz wyraża opinię w tym
zakresie.
§ 4. Uchwały zebrania sędziów danego sądu zapadają bezwzględną
większością głosów. Głosowanie jest tajne, jeżeli żądanie takie zgłosi chociażby
jeden z obecnych członków zebrania.
17.09.2018
©Telksinoe s. 34/179
Rozdział 5
Wewnętrzny i zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością
administracyjną sądów w zakresie zapewnienia właściwego toku
wewnętrznego urzędowania sądu związanego bezpośrednio ze sprawowaniem
wymiaru sprawiedliwości oraz wykonywaniem innych zadań z zakresu
ochrony prawnej
Art. 37. § 1. Czynności z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego
prezes sądu może powierzyć sędziemu wizytatorowi, a także, z zastrzeżeniem art.
37c, wiceprezesowi sądu, przewodniczącemu wydziału, a także, w uzasadnionych
przypadkach, innemu wyznaczonemu sędziemu lub referendarzowi sądowemu.
Osoby sprawujące wewnętrzny nadzór administracyjny mają prawo wglądu w
czynności sądów, mogą żądać wyjaśnień oraz usunięcia uchybień oraz być obecne
na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności.
§ 2. Czynności z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego,
o których mowa w art. 37b § 1 pkt 2, prezes sądu może powierzyć inspektorowi do
spraw biurowości.
§ 3. Prezes sądu uchyla czynności administracyjne niezgodne z prawem,
naruszające sprawność postępowania sądowego lub z innych przyczyn niecelowe.
§ 4. W przypadku stwierdzenia uchybienia w zakresie sprawności
postępowania sądowego, prezes sądu niezwłocznie, jednak nie później niż
w terminie trzydziestu dni od dnia powzięcia wiadomości o uchybieniu, może
zwrócić na nie uwagę na piśmie i żądać usunięcia skutków tego uchybienia. Sędzia
lub asesor sądowy, którego dotyczy zwrócona uwaga, może w terminie siedmiu dni
od dnia zwrócenia uwagi złożyć prezesowi sądu pisemne zastrzeżenie. Przepis
art. 108 § 1 stosuje się odpowiednio.
§ 5. W przypadku złożenia zastrzeżenia prezes sądu w terminie czternastu dni
od dnia złożenia zastrzeżenia uchyla uwagę albo przekazuje sprawę do rozpoznania
sądowi dyscyplinarnemu, zawiadamiając sędziego lub asesora sądowego
o sposobie rozpatrzenia zastrzeżenia.
§ 6. Do akt osobowych sędziego lub asesora sądowego dołącza się odpis
pisma zawierającego stwierdzenie uchybienia i zwrócenie uwagi, jednak nie
wcześniej niż po bezskutecznym upływie terminu do złożenia zastrzeżenia, a w
17.09.2018
©Telksinoe s. 35/179
przypadku jego złożenia – po uprawomocnieniu się uchwały sądu dyscyplinarnego
odmawiającej uwzględnienia zastrzeżenia. W takim przypadku do akt osobowych
sędziego lub asesora sądowego dołącza się także odpis pisma zawierającego
zastrzeżenie oraz odpis uchwały sądu dyscyplinarnego odmawiającej
uwzględnienia zastrzeżenia. Jeżeli zastrzeżenie sędziego lub asesora sądowego
zostało uwzględnione, dokumentów dotyczących zwrócenia uwagi nie dołącza się
do akt osobowych sędziego lub asesora sądowego i nie dokonuje się wzmianki
w wykazie służbowym, o którym mowa w art. 67 § 1.
§ 7. Po upływie pięciu lat od dnia zwrócenia uwagi prezes sądu, z urzędu,
zarządza usunięcie z akt osobowych sędziego lub asesora sądowego dokumentów,
o których mowa w § 6. Jednocześnie z usunięciem dokumentów z akt osobowych,
wszelkie dane dotyczące zwrócenia uwagi usuwa się z wykazu służbowego, o
którym mowa w art. 67 § 1. Jeżeli jednak w tym okresie stwierdzono kolejne
uchybienie w zakresie sprawności postępowania sądowego, skutkujące
zwróceniem uwagi, lub wytknięto uchybienie w trybie art. 40 § 1, dopuszczalne jest
tylko jednoczesne usunięcie wszystkich dokumentów i danych.
§ 8. Prezes sądu przełożonego niezwłocznie zawiadamia prezesa sądu
podlegającego jego nadzorowi o stwierdzonych uchybieniach w działaniu tego
sądu. W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działaniu sądu, prezes tego sądu
niezwłocznie zawiadamia o stwierdzonych uchybieniach prezesa sądu
przełożonego, a prezes sądu apelacyjnego – Ministra Sprawiedliwości;
równocześnie prezes sądu informuje o działaniach podjętych w celu usunięcia
uchybień.
Art. 37a. § 1. Prezes sądu apelacyjnego sprawuje wewnętrzny nadzór
administracyjny nad działalnością administracyjną sądu apelacyjnego oraz sądów
okręgowych i rejonowych, działających na obszarze apelacji.
§ 2. Prezes sądu okręgowego sprawuje wewnętrzny nadzór administracyjny
nad działalnością administracyjną sądu okręgowego oraz sądów rejonowych,
działających w okręgu sądowym.
§ 3. Prezes sądu rejonowego sprawuje wewnętrzny nadzór administracyjny
nad działalnością administracyjną sądu rejonowego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 36/179
Art. 37b. § 1. Prezes sądu, w ramach wewnętrznego nadzoru
administracyjnego, w szczególności:
1) bada sprawność postępowania w poszczególnych sprawach;
2) kontroluje działalność sekretariatu wydziału;
3) bada prawidłowość przydzielania sędziom, asesorom sądowym
i referendarzom sądowym spraw oraz równomiernego obciążenia ich pracą.
§ 2. Czynnościami z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego
wykonywanymi przez prezesa sądu apelacyjnego i prezesa sądu okręgowego są
ponadto:
1) wizytacja, obejmująca pełną działalność administracyjną sądu lub wydziału
sądu;
2) lustracja, obejmująca wybrane zagadnienia z działalności administracyjnej
sądu lub wydziału sądu.
§ 3. Prezes sądu apelacyjnego, w ramach wewnętrznego nadzoru
administracyjnego:
1) ustala kierunki wewnętrznego nadzoru administracyjnego wykonywanego
przez prezesów sądów działających na obszarze apelacji;
2) koordynuje czynności z zakresu wewnętrznego nadzoru administracyjnego
wykonywanego przez prezesów sądów działających na obszarze apelacji;
3) kontroluje wykonywanie obowiązków nadzorczych przez prezesów sądów
działających na obszarze apelacji oraz wydaje stosowne zarządzenia.
Art. 37c. § 1. Wizytacje poszczególnych wydziałów sądu zarządza prezes
sądu, o którym mowa w art. 37a § 1 i 2, stosownie do potrzeb, w szczególności przy
uwzględnieniu wyników sprawowanego nadzoru administracyjnego.
§ 2. Wizytacje wydziałów sądu apelacyjnego przeprowadzają sędziowie
wizytatorzy zajmujący stanowisko sędziego sądu apelacyjnego.
§ 2a. Wizytacje wydziałów sądu okręgowego przeprowadzają sędziowie
wizytatorzy zajmujący stanowisko sędziego sądu apelacyjnego lub sądu
okręgowego.
§ 3. Wizytacje wydziałów sądu rejonowego przeprowadzają sędziowie
wizytatorzy zajmujący stanowisko sędziego sądu okręgowego lub sądu
rejonowego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 37/179
§ 4. Wizytacji wydziału sądu nie może przeprowadzać sędzia wizytator,
będący małżonkiem, krewnym albo powinowatym jednego z sędziów lub asesorów
sądowych przydzielonych do wydziału lub pozostający z jednym z sędziów lub
asesorów sądowych w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić
uzasadnione wątpliwości co do bezstronności sędziego wizytatora.
§ 5. (uchylony)
§ 6. O planowanej wizytacji zawiadamia się prezesa sądu i przewodniczącego
wydziału co najmniej na trzydzieści dni przed przystąpieniem do jej
przeprowadzenia.
Art. 37d. § 1. Sędziego wizytatora w sądzie apelacyjnym powołuje prezes
sądu apelacyjnego, a w sądzie okręgowym – prezes sądu okręgowego, na okres
czterech lat, spośród sędziów posiadających co najmniej siedmioletni staż pracy na
stanowisku sędziego. Przed powołaniem sędziego wizytatora prezes właściwego
sądu zasięga opinii Ministra Sprawiedliwości.
§ 2. Przy wydawaniu opinii Minister Sprawiedliwości bierze pod uwagę także
względy organizacyjne, w szczególności potrzebę powoływania sędziego
wizytatora w danym sądzie.
§ 3. Jeżeli Minister Sprawiedliwości w terminie trzydziestu dni od dnia
przedstawienia przez prezesa właściwego sądu zamiaru powołania sędziego
wizytatora nie wyda opinii, uważa się, że opinia jest pozytywna.
§ 4. (uchylony)
Art. 37e. § 1. Prezes sądu apelacyjnego może zwrócić prezesowi lub
wiceprezesowi sądu, działającego na obszarze apelacji, uwagę na piśmie, jeżeli
stwierdzi uchybienia w zakresie kierowania sądem, sprawowania wewnętrznego
nadzoru administracyjnego albo wykonywania innych czynności
administracyjnych.
§ 2. Prezes sądu apelacyjnego, w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości
lub nieracjonalności podziału czynności ustalonego przez prezesa sądu
okręgowego, wydaje zalecenie zmiany podziału czynności. Zalecenie nie może
jednak naruszać uchwały kolegium sądu apelacyjnego, podjętej w trybie art. 22a
§ 6. Do ustalenia podziału czynności w wyniku zalecenia prezesa sądu
apelacyjnego stosuje się odpowiednio przepisy art. 22a.
17.09.2018
©Telksinoe s. 38/179
§ 3. Uprawnienie, o którym mowa w § 1, przysługuje również prezesowi sądu
okręgowego wobec prezesa lub wiceprezesa sądu rejonowego, działającego
w okręgu sądowym.
§ 4. Uprawnienie, o którym mowa w § 1, przysługuje również prezesowi sądu
wobec sędziego lub asesora sądowego pełniącego funkcję przewodniczącego
wydziału, zastępcy przewodniczącego wydziału albo kierownika sekcji w
przypadku stwierdzenia uchybienia w zakresie sprawowania wewnętrznego
nadzoru administracyjnego albo wykonywania innych czynności
administracyjnych.
§ 5. Sędzia lub asesor sądowy pełniący funkcję przewodniczącego wydziału,
zastępcy przewodniczącego wydziału albo kierownika sekcji, którego dotyczy
zwrócona uwaga, może w terminie czternastu dni od dnia zwrócenia uwagi złożyć
prezesowi właściwego sądu pisemne zastrzeżenie.
§ 6. Prezes lub wiceprezes sądu, którego dotyczy zwrócona uwaga, może w
terminie czternastu dni od dnia zwrócenia uwagi złożyć prezesowi sądu
przełożonego pisemne zastrzeżenie.
§ 7. W przypadku złożenia zastrzeżenia prezes właściwego sądu w terminie
czternastu dni od dnia złożenia zastrzeżenia uchyla uwagę albo przekazuje sprawę
do rozpoznania prezesowi sądu przełożonego, zawiadamiając sędziego lub asesora
sądowego o sposobie rozpatrzenia zastrzeżenia. Prezes sądu apelacyjnego
przekazuje sprawę do rozpoznania Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 8. Przepisy art. 37 § 6 i 7 stosuje się odpowiednio.
§ 9. Zwrócenie uwagi może być połączone z obniżeniem dodatku funkcyjnego
w stopniu odpowiadającym wadze uchybienia, w granicach od 15% do 50%
wysokości dodatku, na okres od miesiąca do sześciu miesięcy. W razie uchylenia
uwagi dokonuje się wyrównania dodatku do poprzedniej wysokości.
Art. 37f. § 1. Zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością
administracyjną sądów obejmuje analizę i ocenę prawidłowości oraz skuteczności
wykonywania przez prezesów sądów wewnętrznego nadzoru administracyjnego.
§ 2. Zewnętrzny nadzór administracyjny nad działalnością administracyjną
sądów obejmuje ponadto wykonywanie czynności niezbędnych ze względu na
wystąpienie uchybień w działalności administracyjnej sądów, a także czynności
koniecznych do wykonywania zadań związanych z reprezentowaniem
17.09.2018
©Telksinoe s. 39/179
Rzeczypospolitej Polskiej przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka,
w zakresie spraw dotyczących działalności sądów.
Art. 37g. § 1. Minister Sprawiedliwości, w ramach zewnętrznego nadzoru
administracyjnego:
1) dokonuje oceny informacji rocznych o działalności sądów, o których mowa w
art. 37h § 1;
2) ustala ogólne kierunki wewnętrznego nadzoru administracyjn ego,
wykonywanego przez prezesów sądów apelacyjnych;
3) kontroluje wykonywanie obowiązków nadzorczych przez prezesów sądów
apelacyjnych oraz wydaje stosowne zarządzenia.
§ 2. W przypadku stwierdzenia istotnych uchybień w działalności
administracyjnej sądu lub niewykonania przez prezesa sądu apelacyjnego
zarządzeń, o których mowa w § 1 pkt 3, Minister Sprawiedliwości może zarządzić:
1) przeprowadzenie lustracji sądu lub wydziału sądu;
2) przeprowadzenie lustracji działalności nadzorczej prezesa sądu.
§ 3. Zarządzając przeprowadzenie czynności, o których mowa w § 2, Minister
Sprawiedliwości wyznacza prezesowi sądu apelacyjnego zakres i termin ich
przeprowadzenia. W uzasadnionych przypadkach Minister Sprawiedliwości może
zarządzić przeprowadzenie czynności przez sędziów wizytatorów z obszaru innej
apelacji lub przez służbę nadzoru, o której mowa w art. 9a § 2.
§ 4. W czynnościach, o których mowa w § 2, jako przedstawiciel Ministra
Sprawiedliwości, może brać udział sędzia delegowany do pełnienia czynności
administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości.
§ 5.4) Minister Sprawiedliwości może zwrócić prezesowi lub wiceprezesowi
sądu uwagę na piśmie, jeżeli stwierdzi uchybienia w kierowaniu sądem albo
w sprawowaniu wewnętrznego nadzoru administracyjnego.
Art. 37ga. § 1. Minister Sprawiedliwości może zwrócić prezesowi lub
wiceprezesowi sądu apelacyjnego uwagę na piśmie, jeżeli stwierdzi uchybienia w
zakresie kierowania sądem, sprawowania wewnętrznego nadzoru
4)
Utracił moc z dniem 5 czerwca 2015 r. przez to, że nie przewiduje możliwości wniesienia
zastrzeżeń przez prezesa lub wiceprezesa sądu do uwagi na piśmie sporządzonej przez Ministra
Sprawiedliwości, na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 listopada 2013 r.
sygn. akt K 31/12 (Dz. U. poz. 1433).
17.09.2018
©Telksinoe s. 40/179
administracyjnego albo wykonywania innych czynności administracyjnych i żądać
usunięcia jego skutków.
§ 2. Prezes lub wiceprezes sądu apelacyjnego, którego dotyczy zwrócona
uwaga, może w terminie czternastu dni od dnia zwrócenia uwagi złożyć Ministrowi
Sprawiedliwości pisemne zastrzeżenie.
§ 3. W przypadku złożenia zastrzeżenia, Minister Sprawiedliwości w terminie
czternastu dni od dnia złożenia zastrzeżenia uchyla uwagę albo przekazuje sprawę
do rozpoznania Krajowej Radzie Sądownictwa, zawiadamiając prezesa lub
wiceprezesa sądu apelacyjnego o sposobie rozpatrzenia zastrzeżenia.
§ 4. Przepisy art. 37 § 6 i 7 stosuje się odpowiednio.
§ 5. Zwrócenie uwagi może być połączone z obniżeniem dodatku funkcyjnego
w stopniu odpowiadającym wadze uchybienia, w granicach od 15% do 50%
wysokości dodatku, na okres od miesiąca do sześciu miesięcy. W razie uchylenia
uwagi dokonuje się wyrównania dodatku do poprzedniej wysokości.
Art. 37h. § 1. Prezes sądu apelacyjnego sporządza informację roczną
o działalności sądów, działających na obszarze apelacji, w zakresie powierzonych
mu zadań, którą po zaopiniowaniu przez zgromadzenie ogólne sędziów apelacji
przedkłada Ministrowi Sprawiedliwości, nie później niż do końca kwietnia każdego
roku.
§ 1a. Prezes sądu okręgowego sporządza informację roczną o działalności
sądów, działających na obszarze okręgu, w zakresie powierzonych mu zadań, którą
po zaopiniowaniu przez zgromadzenie ogólne sędziów okręgu przedkłada
prezesowi sądu apelacyjnego, nie później niż do końca lutego każdego roku.
§ 1b. Prezes sądu rejonowego sporządza informację roczną o działalności
sądu, w zakresie powierzonych mu zadań, którą po zaopiniowaniu przez zebranie
sędziów tego sądu przedkłada prezesowi sądu okręgowego, nie później niż do
końca stycznia każdego roku.
§ 2.5) Jeżeli z informacji, o której mowa w § 1, wynika, że prezes sądu
apelacyjnego nie podejmował w okresie sprawozdawczym niezbędnych czynności
5)
Utracił moc z dniem 5 czerwca 2015 r. przez to, że nie przewiduje możliwości wniesienia
zastrzeżeń przez prezesa sądu apelacyjnego do odmowy przyjęcia przez Ministra
Sprawiedliwości informacji rocznej o działalności sądów, działających na obszarze apelacji, w
zakresie powierzonych prezesowi sądu zadań, na podstawie wyroku, o którym mowa w
odnośniku 4.
17.09.2018
©Telksinoe s. 41/179
zmierzających do usunięcia uchybień w działalności administracyjnej sądów,
Minister Sprawiedliwości odmawia przyjęcia informacji rocznej i zawiadamia
o tym prezesa, wskazując przyczyny odmowy.
§ 3. Informacja, o której mowa w § 1, podlega ocenie dokonywanej przez
Ministra Sprawiedliwości. Oceny dokonuje się w terminie do końca września roku,
w którym informacja została złożona.
§ 4. Informacje, o których mowa w § 1a i 1b, podlegają ocenie dokonywanej
przez prezesów, którym zostały złożone. Oceny dokonuje się w terminie do dwóch
miesięcy od dnia złożenia informacji. Jeżeli żądano uzupełnienia informacji, oceny
dokonuje się w terminie miesiąca od dnia uzupełnienia informacji.
§ 5. Ocena informacji rocznej może być pozytywna z wyróżnieniem,
pozytywna, pozytywna z zastrzeżeniem albo negatywna.
§ 6. Niewykonanie w terminie obowiązków, o których mowa w § 1–1b, jest
równoznaczne z negatywną oceną informacji, chyba że, z uwagi na szczególne
okoliczności, termin zostanie przedłużony przez organ uprawniony do oceny
informacji.
§ 7. Prezes sądu apelacyjnego, którego informacja została oceniona
negatywnie, może w terminie czternastu dni od dnia poinformowania go o tym
złożyć Ministrowi Sprawiedliwości pisemne zastrzeżenie.
§ 8. W przypadku złożenia zastrzeżenia, Minister Sprawiedliwości w terminie
miesiąca od dnia złożenia zastrzeżenia zmienia ocenę albo przekazuje sprawę do
rozpoznania Krajowej Radzie Sądownictwa, zawiadamiając prezesa sądu
o sposobie rozpatrzenia zastrzeżenia. Krajowa Rada Sądownictwa zmienia albo
utrzymuje w mocy ocenę.
§ 9. Prezes sądu okręgowego lub sądu rejonowego, którego informacja została
oceniona negatywnie, może w terminie czternastu dni od dnia poinformowania go
o tym złożyć prezesowi sądu, któremu informacja została złożona, pisemne
zastrzeżenie.
§ 10. W przypadku złożenia zastrzeżenia prezes sądu, któremu informacja
została złożona, w terminie czternastu dni od dnia złożenia zastrzeżenia zmienia
ocenę albo przekazuje sprawę do rozpoznania prezesowi sądu przełożonego. Prezes
sądu apelacyjnego przekazuje sprawę do rozpoznania Ministrowi Sprawiedliwości.
17.09.2018
©Telksinoe s. 42/179
Prezes sądu przełożonego albo Minister Sprawiedliwości zmienia albo utrzymuje
w mocy ocenę.
§ 11. Dokonanie negatywnej oceny może być połączone z obniżeniem
dodatku funkcyjnego w stopniu odpowiadającym wadze uchybienia, w granicach
od 15% do 50% wysokości dodatku, na okres od miesiąca do roku. W razie zmiany
oceny dokonuje się wyrównania dodatku do poprzedniej wysokości.
§ 12. Dokonanie oceny pozytywnej z wyróżnieniem może być połączone z
podwyższeniem dodatku funkcyjnego do wysokości 150% maksymalnej
wysokości tego dodatku wskazanej w przepisach wykonawczych wydanych na
podstawie art. 91 § 8, na okres do roku.
§ 13. Odpis informacji rocznej prezesa sądu okręgowego lub sądu rejonowego
wraz z odpisem oceny tej informacji organ, który dokonał oceny, przekazuje do
wiadomości Ministrowi Sprawiedliwości.
Art. 37i. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb sprawowania
nadzoru administracyjnego nad działalnością sądów, o której mowa w art. 8 pkt 2,
a także sposób dokumentowania czynności nadzorczych i sporządzania informacji
rocznych o działalności sądów, mając na uwadze zapewnienie sprawności
i skuteczności nadzoru oraz zapewnienie prawidłowego wykonywania czynności
nadzorczych.
Art. 38. (uchylony)
Art. 39. (uchylony)
Art. 40. § 1. Sąd apelacyjny lub sąd okręgowy jako sąd odwoławczy, w razie
stwierdzenia przy rozpoznawaniu sprawy oczywistej obrazy przepisów, niezależnie
od innych uprawnień, wytyka uchybienie właściwemu sądowi. Przed wytknięciem
uchybienia poucza się sędziego, asesora sądowego wchodzących w skład sądu
orzekającego w pierwszej instancji o możliwości złożenia na piśmie wyjaśnień
w terminie siedmiu dni. Stwierdzenie i wytknięcie uchybienia nie wpływa na
rozstrzygnięcie sprawy.
§ 2. O wytknięciu uchybienia sąd apelacyjny lub sąd okręgowy, o którym
mowa w § 1, zawiadamia prezesa właściwego sądu, a w przypadkach
poważniejszych uchybień – także Ministra Sprawiedliwości.
17.09.2018
©Telksinoe s. 43/179
§ 2a. W terminie czternastu dni od dnia doręczenia postanowienia
zawierającego wytknięcie uchybienia, sędzia lub asesor sądowy wchodzący w
skład sądu orzekającego w pierwszej instancji może wnieść odwołanie od tego
postanowienia do Sądu Najwyższego.
§ 2b. Sąd Najwyższy po rozpoznaniu odwołania utrzymuje w mocy
zaskarżone postanowienie albo uchyla je w całości lub części.
§ 3. Odpis prawomocnego postanowienia zawierającego wytknięcie
uchybienia dołącza się do akt osobowych sędziego lub asesora sądowego. Do akt
osobowych dołącza się także złożone przez sędziego lub asesora sądowego wyjaś-
nienia oraz odwołanie.
§ 4. Po upływie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się postanowienia
zawierającego wytknięcie uchybienia prezes sądu z urzędu zarządza usunięcie z akt
osobowych dokumentów, o których mowa w § 3. Jednocześnie z usunięciem
dokumentów z akt osobowych wszelkie dane dotyczące wytknięcia uchybienia
usuwa się z wykazu służbowego, o którym mowa w art. 67 § 1. Jeżeli jednak w tym
okresie stwierdzono kolejną oczywistą obrazę przepisów przy rozpoznawaniu
sprawy przez sąd odwoławczy, skutkującą wytknięciem uchybienia, lub zwrócono
uwagę w trybie art. 37 § 4, dopuszczalne jest tylko jednoczesne usunięcie
wszystkich dokumentów i danych.
Art. 41. § 1. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, regulamin wewnętrznego
urzędowania sądów powszechnych określający:
1) wewnętrzną organizację i porządek funkcjonowania sądów,
2) szczegółowe zasady przydziału spraw, w tym:
a) sposób dokonywania losowania spraw,
b) zasady ustalania składów wieloosobowych,
c) (uchylona)
d) zasady zmniejszenia przydziału spraw ze względu na pełnione funkcje i
usprawiedliwione nieobecności oraz podstawy czasowego wstrzymania
przydziału spraw,
e) warunki uczestniczenia w przydziale tylko niektórych kategorii spraw
rozpoznawanych w wydziale,
17.09.2018
©Telksinoe s. 44/179
f) zasady pełnienia dyżurów oraz rodzaje spraw podlegających
przydzieleniu zgodnie z planem dyżurów,
g) zasady sporządzania planu zastępstw oraz rodzaje czynności
podejmowanych zgodnie z planem zastępstw,
h) zasady podziału terytorialnego obszarów właściwości sądów
opiekuńczych i nieletnich oraz przydziału tych obszarów sędziom,
i) (uchylona)
3) sposób realizacji zadań związanych z funkcjonowaniem Europejskiej Sieci
Sądowej w sprawach cywilnych i handlowych,
4) porządek czynności w sądach, porządek urzędowania organów sądów i
wykonywania zadań sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych
pełniących funkcje kierownicze, tok czynności administracyjnych w sprawach
należących do właściwości sądów, dopuszczalne systemy i rozkład czasu
urzędowania, warunki i tryb udostępniania i przesyłania akt i dokumentów z
akt oraz warunki udostępniania pomieszczeń dla uczestników postępowania,
świadków i innych osób przebywających w sądach
– uwzględniając zasady sprawności, racjonalności, ekonomicznego i szybkiego
działania oraz potrzebę zapewnienia rzetelnego wykonywania zadań powierzonych
sądom, a także potrzebę zapewnienia równomiernego i obiektywnego obciążenia
sędziów, asesorów sądowych i referendarzy sądowych obowiązkami, zapewnienia
zbliżonego prawdopodobieństwa udziału w składzie wieloosobowym,
wykorzystania rozwiązań informatycznych do losowego przydziału spraw oraz
zastosowania innych sposobów losowego przydziału spraw w przypadku braku
możliwości korzystania z tych rozwiązań.
§ 1a. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa oraz właściwego zgromadzenia ogólnego sędziów apelacji,
zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu albo zebrania sędziów sądu rejonowego,
może określić, w drodze rozporządzenia, w zakresie, o którym mowa w § 1,
regulamin wewnętrznego urzędowania sądów powszechnych zawierający regulacje
odmienne od zawartych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie § 1,
stosowany przez czas określony nie dłuższy niż dwa lata, w nie więcej niż dwóch
sądach rejonowych lub dwóch okręgach sądowych, lub na obszarze nie więcej niż
17.09.2018
©Telksinoe s. 45/179
dwóch apelacji, uwzględniając konieczność zweryfikowania działania w praktyce
tych regulacji.
§ 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
czynności sądów w sprawach z zakresu międzynarodowego postępowania
cywilnego oraz karnego w stosunkach międzynarodowych, w tym:
uwierzytelnianie dokumentów przeznaczonych do użytku za granicą, sposób
wykonywania czynności dotyczących osób korzystających z immunitetów
i przywilejów dyplomatycznych i konsularnych oraz czynności z udziałem tych
osób, czynności związane ze stawiennictwem przed sądami, tryb ustalania
obywatelstwa, szczegółowy tryb występowania o pomoc prawną i udzielania takiej
pomocy sądom i innym organom państw obcych oraz szczegółowy tryb
występowania o wydanie osób ściganych lub skazanych oraz inne formy
współpracy w sprawach karnych.
Rozdział 5a
Tryb rozpatrywania skarg i wniosków
Art. 41a. § 1. Skargi i wnioski rozpatruje się bez zbędnej zwłoki, nie później
jednak niż w terminie miesiąca od daty ich wpływu.
§ 2. Skargi, w zakresie dotyczącym działalności sądów, w dziedzinie,
w której sędziowie i asesorzy sądowi są niezawiśli, nie podlegają rozpatrzeniu.
Organ sądu, do którego taka skarga lub wniosek zostały skierowane, zawiadamia
skarżącego o przyczynach odmowy rozpatrzenia skargi. Jeżeli jednak skarga
dotyczy czynności sądu podlegającej zaskarżeniu w toku instancji, organ ten jest
obowiązany niezwłocznie przekazać skargę do akt sprawy, której skarga dotyczy,
zawiadamiając o tym skarżącego.
§ 3. Skargi lub wnioski dotyczące treści czynności sądu jeszcze
niedokonanych, należących do dziedziny, o której mowa w § 2, podlegają
niezwłocznemu przekazaniu do akt postępowania, którego dotyczą.
§ 4. Skargi lub wnioski zawierające treści znieważające lub słowa
powszechnie uznawane za obelżywe pozostawia się bez rozpatrzenia,
zawiadamiając o tym skarżącego lub wnioskodawcę, z podaniem przyczyny
pozostawienia skargi lub wniosku bez rozpatrzenia.
17.09.2018
©Telksinoe s. 46/179
Art. 41b. § 1. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi lub wniosku,
dotyczących działalności sądu, jest prezes sądu.
§ 2. Jeżeli skarga lub wniosek dotyczą działalności sądu okręgowego i sądu
rejonowego, organem właściwym do rozpatrzenia jest prezes sądu okręgowego.
Jeżeli skarga lub wniosek dotyczą działalności sądu apelacyjnego i sądu
okręgowego, organem właściwym do rozpatrzenia jest prezes sądu apelacyjnego.
§ 3. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej działalności
prezesa sądu rejonowego jest prezes sądu okręgowego, działalności prezesa sądu
okręgowego – prezes sądu apelacyjnego, a działalności prezesa sądu apelacyjnego
– Krajowa Rada Sądownictwa.
§ 3a. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej działalności
zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sądu apelacyjnego lub zastępcy rzecznika
dyscyplinarnego sądu okręgowego jest Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów
Powszechnych, a skargi dotyczącej działalności Rzecznika Dyscyplinarnego
Sędziów Sądów Powszechnych – Krajowa Rada Sądownictwa.
§ 3b. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej działalności
Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości jest Minister
Sprawiedliwości.
§ 4. Prezes sądu apelacyjnego, w terminie do końca kwietnia każdego roku,
informuje Ministra Sprawiedliwości o nieprawidłowościach stwierdzonych
w wyniku rozpatrzenia skarg przez prezesów sądów działających na obszarze
apelacji.
Art. 41c. § 1. Skarga dotycząca działalności sądów, skierowana do innych
organów władzy publicznej, podlega przekazaniu do rozpatrzenia organom,
o których mowa w art. 41b § 1–3.
§ 2. Jeżeli skarga lub wniosek dotyczy działalności administracyjnej sądu,
organ właściwy do ich rozpatrzenia, uznając skargę lub wniosek za uzasadniony,
podejmuje lub zleca czynności z zakresu nadzoru nad działalnością
administracyjną sądów.
Art. 41d. Skarga, w zakresie w jakim zawiera wniosek o pociągnięcie
sędziego lub asesora sądowego do odpowiedzialności dyscyplinarnej, podlega
niezwłocznie przekazaniu właściwemu rzecznikowi dyscyplinarnemu. Rzecznik,
17.09.2018
©Telksinoe s. 47/179
po wstępnym ustaleniu okoliczności podniesionych w skardze, może podjąć
czynności wyjaśniające z własnej inicjatywy. O sposobie załatwienia skargi
rzecznik dyscyplinarny zawiadamia skarżącego oraz organ, który przekazał mu
skargę. W przypadku wszczęcia postępowania dyscyplinarnego i złożenia wniosku
o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej do sądu dyscyplinarnego, rzecznik
dyscyplinarny zawiadamia o tych czynnościach skarżącego. Przepisów
art. 114 § 9, 11 i 13 nie stosuje się.
Art. 41e. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb i organizację
przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków, dotyczących działalności sądów,
mając na względzie konieczność zapewnienia realizacji prawa do składania skar g
i wniosków oraz rzetelności i wszechstronności ich rozpatrywania.
Rozdział 6
Ogólne przepisy o czynnościach sądów
Art. 42. § 1. Sądy wydają wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 2. Sądy rozpoznają i rozstrzygają sprawy w postępowaniu jawnym.
§ 3. Rozpoznanie sprawy w postępowaniu niejawnym lub wyłączenie
jawności postępowania jest dopuszczalne jedynie na podstawie przepisów ustaw.
Art. 43. § 1. Sąd może pełnić czynności poza swoją siedzibą, a w razie
konieczności także poza obszarem swojej właściwości, jeżeli wymaga tego dobro
wymiaru sprawiedliwości lub jeżeli przez to nastąpi znaczne zmniejszenie kosztów.
§ 2. (uchylony)
Art. 44. § 1. W przypadkach przewidzianych w ustawach sądy są obowiązane
wykonywać poszczególne czynności sądowe na żądanie innych sądów oraz innych
organów.
§ 2. Sądy są obowiązane udzielać pomocy sądowej również na żądanie sądów
zagranicznych, jeżeli wzajemność jest zapewniona; żądanie pomocy sądowej,
skierowane przez Ministra Sprawiedliwości, jest wiążące dla sądu wezwanego.
§ 3. Sądy są obowiązane wykonywać czynności dowodowe, w zakresie
przewidzianym w przepisach o postępowaniu cywilnym, na wniosek organów
17.09.2018
©Telksinoe s. 48/179
orzekających w przypadkach innych niż wymienione w § 1 i 2, jeżeli wniosek
został skierowany przez Ministra Sprawiedliwości.
§ 4. O wykonanie czynności wymienionych w § 3 należy zwrócić się do sądu
rejonowego, w którego obszarze właściwości czynność ma być wykonana.
Art. 45. § 1. Sędziego lub asesora sądowego w jego czynnościach może
zastąpić sędzia lub asesor sądowy tego samego sądu, a także sędzia delegowany na
podstawie art. 77 § 1 albo 8.
§ 2. Zastąpienie, o którym mowa w § 1, może nastąpić na podstawie
zarządzenia przewodniczącego wydziału lub prezesa sądu, wydanego na wniosek
sędziego lub asesora sądowego albo z urzędu, w celu zapewnienia sprawności
postępowania.
§ 3. W sprawach rozpoznawanych w składzie jednego sędziego sędzia może
powierzyć aplikantowi Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, po 24
miesiącach aplikacji sędziowskiej, prowadzenie pod swoim nadzorem
poszczególnych czynności w trakcie posiedzenia jawnego lub rozprawy, w tym
zadawanie pytań świadkom, biegłym i stronom oraz innym osobom
wysłuchiwanym przez sąd, z wyłączeniem możliwości wydawania orzeczeń.
Art. 46. § 1. W składzie sądu może brać udział tylko jeden sędzia innego
sądu. Sędzia sądu niższego nie może być przewodniczącym składu sądu,
z wyłączeniem spraw rozpoznawanych w składzie jednego sędziego i dwóch
ławników albo w składzie jednego sędziego.
§ 2. W tym samym składzie sądu nie mogą brać udziału osoby, o których
mowa w art. 6.
Art. 47. § 1. Prezes sądu może zarządzić przydzielenie dodatkowego
sędziego lub asesora sądowego do sprawy, jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że
będzie ona trwać czas dłuższy. W razie potrzeby można przydzielić dwóch
dodatkowych sędziów lub asesorów sądowych wskazując kolejność, w której będą
oni wstępować do udziału w naradzie i głosowaniu.
§ 2. Dodatkowy sędzia lub asesor sądowy bierze udział w naradzie
i głosowaniu, jeżeli jeden z sędziów lub asesorów sądowych nie może uczestniczyć
w składzie sądu.
17.09.2018
©Telksinoe s. 49/179
Art. 47a. § 1. Sprawy są przydzielane sędziom i asesorom sądowym losowo,
w ramach poszczególnych kategorii spraw, chyba że sprawa podlega przydziałowi
sędziemu pełniącemu dyżur.
§ 2. Przydział spraw w ramach poszczególnych kategorii jest równy, chyba że
został zmniejszony z uwagi na pełnioną funkcję, uczestniczenie w przydziale spraw
innej kategorii lub z innych przyczyn przewidzianych ustawą.
§ 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do przydziału spraw
referendarzom sądowym.
§ 4. Sprawy z zakresu prawa opiekuńczego i nieletnich oraz inne sprawy
należące do sądu opiekuńczego mogą być przydzielane według kryterium
terytorialnego. Szczególne zasady przydziału mogą zostać ustanowione także w
sprawach rejestrowych, wieczystoksięgowych oraz związanych z wykonaniem
orzeczeń.
§ 5. W razie przydzielenia sprawy wymagającej nadzwyczajnego nakładu
pracy, sędzia sprawozdawca może zwrócić się do prezesa sądu z wnioskiem o
wstrzymanie przydziału kolejnych spraw na czas określony. Prezes sądu rozpoznaje
wniosek niezwłocznie. Decyzję prezesa sądu wraz z uzasadnieniem doręcza się
sędziemu, którego dotyczy, oraz podaje do wiadomości sędziów danego sądu. Od
decyzji prezesa sądu sędziemu, którego decyzja dotyczy, oraz grupie co najmniej
10% sędziów danego sądu przysługuje odwołanie do kolegium sądu w terminie
siedmiu dni od dnia jej doręczenia albo podania do wiadomości. Uchwałę kolegium
sądu wraz z uzasadnieniem doręcza się sędziemu, którego decyzja dotyczy, oraz
podaje do wiadomości wszystkich sędziów danego sądu.
Art. 47b. § 1. Zmiana składu sądu może nastąpić tylko w przypadku
niemożności rozpoznania sprawy w dotychczasowym składzie albo długotrwałej
przeszkody w rozpoznaniu sprawy w dotychczasowym składzie. Przepis art. 47a
stosuje się odpowiednio.
§ 2. Jeżeli konieczne jest podjęcie czynności w sprawie, w szczególności gdy
wynika to z odrębnych przepisów lub przemawia za tym wzgląd na sprawność
postępowania, a skład sądu, któremu została przydzielona sprawa, nie może jej
podjąć, czynność ta jest podejmowana przez skład sądu wyznaczony zgodnie z
planem zastępstw, a jeżeli czynność nie jest objęta planem zastępstw, przez skład
sądu wyznaczony zgodnie z art. 47a.
17.09.2018
©Telksinoe s. 50/179
§ 3. Decyzje w sprawach, o których mowa w § 1 i 2, podejmuje prezes sądu
albo upoważniony przez niego sędzia.
§ 4. Zmiana miejsca służbowego sędziego lub delegowanie do innego sądu
oraz zakończenie delegowania nie stanowi przeszkody do podejmowania czynności
w sprawach przydzielonych w dotychczasowym miejscu służbowym albo miejscu
pełnienia służby, aż do ich zakończenia.
§ 5. Na wniosek sędziego lub z urzędu kolegium sądu właściwe dla nowego
miejsca służbowego sędziego lub miejsca jego delegowania może zwolnić sędziego
z obowiązku rozpoznania części lub wszystkich spraw, w szczególności w razie
znacznej odległości od tego sądu do nowego miejsca służbowego sędziego lub
miejsca jego delegowania, a także przy uwzględnieniu stopnia zaawansowania
rozpoznawanych spraw. Przed podjęciem uchwały kolegium sądu zasięga opinii
prezesów właściwych sądów.
§ 6. Przepisy § 4 i 5 stosuje się odpowiednio w przypadku przeniesienia do
innego wydziału tego samego sądu.
Art. 47c. Przewodniczący składu sądu może sprawdzić dane osobowe osób
obecnych w miejscu dokonywania czynności sądowej na podstawie dowodu
osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość. W przypadku
odmowy poddania się sprawdzeniu tożsamości lub braku możliwości jej
sprawdzenia przewodniczący składu sądu może zobowiązać taką osobę do
opuszczenia miejsca dokonywania czynności sądowej.
Art. 48. § 1. Przewodniczący składu sądu może upomnieć osobę, która
narusza powagę, spokój lub porządek czynności sądowych, a po bezskutecznym
upomnieniu może ją wydalić z sali rozpraw.
§ 2. Sąd może wydalić osobę biorącą udział w sprawie tylko wtedy, gdy mimo
uprzedzenia o skutkach prawnych jej nieobecności przy czynnościach sądowych
nadal zachowuje się w sposób określony w § 1.
§ 3. Sąd może wydalić z sali rozpraw publiczność z powodu jej
niewłaściwego zachowania.
Art. 49. § 1. W razie naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności
sądowych albo ubliżenia sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom
biorącym udział w sprawie, sąd może ukarać winnego karą porządkową grzywny
17.09.2018
©Telksinoe s. 51/179
w wysokości do 3000 złotych lub karą pozbawienia wolności do czternastu dni;
osobie pozbawionej wolności, w tym także tymczasowo aresztowanej, można
wymierzyć karę przewidzianą w przepisach o wykonywaniu kary pozbawienia
wolności albo w przepisach o wykonywaniu tymczasowego aresztowania.
§ 2. Jeżeli czynu określonego w § 1 dopuścił się żołnierz w czynnej służbie
wojskowej, sąd – zamiast wymierzenia kary – zwraca się do właściwego dowódcy
jednostki wojskowej, który stosuje środki przewidziane w przepisach dotyczących
żołnierzy; przepis ten stosuje się odpowiednio do osoby odbywającej zasadniczą
służbę w obronie cywilnej.
Art. 50. § 1. Postanowienie o ukaraniu karą porządkową jest natychmiast
wykonalne. Od postanowienia przysługuje zażalenie do sądu bezpośrednio
przełożonego, a gdy zostało wydane przez sąd apelacyjny – do Sądu Najwyższego.
Ponadto do zażalenia stosuje się przepisy o postępowaniu właściwe w sprawie,
w której zastosowano karę porządkową. W razie wniesienia zażalenia sąd, który
wydał zaskarżone postanowienie, może wstrzymać wykonanie kary porządkowej.
§ 2. Ukaranie karą porządkową nie uchyla odpowiedzialności karnej
i dyscyplinarnej za ten sam czyn.
§ 2a. Do wykonania kary porządkowej grzywny stosuje się odpowiednio
art. 206 § 1 i 2 Kodeksu karnego wykonawczego.
§ 3. W razie nieuiszczenia kary porządkowej grzywny, zamienia się ją na karę
pozbawienia wolności do siedmiu dni, biorąc pod uwagę rodzaj przewinienia,
warunki osobiste ukaranego oraz stopień jego winy. Od postanowienia przysługuje
zażalenie. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 51. § 1. Zarządzenia porządkowe przewodniczącego oraz kary
porządkowe wymierzane przez sąd nie mają zastosowania do sędziów, asesorów
sądowych i ławników należących do składu orzekającego oraz do prokuratora,
radcy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej biorących udział
w sprawie, a także osób, do udziału których w sprawie stosuje się przepisy
o prokuratorze.
§ 2. Do obrońcy i pełnomocnika, będącego adwokatem lub aplikantem
adwokackim, uprawnionym do występowania przed sądem na podstawie przepisów
ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2016 r. poz. 1999
17.09.2018
©Telksinoe s. 52/179
i 2261 oraz z 2017 r. poz. 1139), albo radcą prawnym lub aplikantem radcowskim,
uprawnionym do występowania przed sądem na podstawie przepisów ustawy
z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1870), biorącego
udział w sprawie nie stosuje się kary pozbawienia wolności, o której mowa
w art. 49 § 1 i w art. 50 § 3.
Art. 51a. § 1. Sąd z urzędu ustala i stosuje właściwe prawo obce. Sąd może
zwrócić się do Ministra Sprawiedliwości o udzielenie tekstu tego prawa oraz
wyjaśnienie obcej praktyki sądowej.
§ 2. Sąd może zwrócić się do Ministra Sprawiedliwości również o udzielenie
informacji co do istnienia wzajemności w stosunkach z państwem obcym.
§ 3. Celem ustalenia treści prawa obcego lub obcej praktyki sądowej albo
istnienia wzajemności sąd może zastosować także inne środki, w tym zasięgnąć
opinii biegłych.
Art. 51b. W razie wątpliwości co do istnienia przywileju lub immunitetu
wynikającego z prawa międzynarodowego sąd może zwrócić się do ministra
właściwego do spraw zagranicznych o informację.
Art. 52. Sędziemu lub asesorowi sądowemu dokonującemu czynności
sądowej jednoosobowo przysługują prawa przewodniczącego oraz prawa sądu
przewidziane w art. 48–50.
Art. 53. § 1. Dla każdej sprawy z zakresu, o którym mowa w art. 1 § 2
i 3 tworzy się akta. Akta mogą być tworzone i przetwarzane także
z wykorzystaniem technik informatycznych.
§ 2. Akta sprawy przechowuje się w sądzie przez okres niezbędny ze względu
na rodzaj i charakter sprawy, terminy przedawnienia, interesy osób biorących
udział w postępowaniu oraz znaczenie materiałów zawartych w aktach jako źródła
informacji.
§ 3. Po okresie przechowywania w sądzie akta sprawy podlegają przekazaniu
do właściwych archiwów państwowych.
§ 4. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, warunki
i zakres przesłanek określonych w § 2 oraz warunki i tryb przechowywania
i przekazywania akt, a także warunki i tryb niszczenia akt po upływie okresu ich
przechowywania.
17.09.2018
©Telksinoe s. 53/179
Art. 53a. § 1. Pochodzący od sądu dokument uzyskany z systemu
teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe ma moc dokumentu
wydanego przez sąd, o ile ma cechy umożliwiające jego weryfikację w tym
systemie.
§ 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób
i cechy umożliwiające weryfikację istnienia i treści pisma w systemie
teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe, mając na względzie
minimalne wymagania dla systemów teleinformatycznych oraz potrzebę ochrony
praw osób uczestniczących w postępowaniach sądowych.
Art. 53b. Sąd może weryfikować także za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego status prokuratora, asesora prokuratorskiego, adwokata,
aplikanta adwokackiego, radcy prawnego, aplikanta radcowskiego, prawnika
zagranicznego, rzecznika patentowego, aplikanta rzecznikowskiego lub radcy
Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej dokonujących czynności
procesowej.
Art. 53c. § 1. Minister Sprawiedliwości może zażądać przedstawienia mu akt
sprawy, w której sąd zwrócił się o udzielenie tekstu prawa obcego, wyjaśnienie
obcej praktyki sądowej lub informację co do istnienia wzajemności w stosunkach z
państwem obcym.
§ 2. Minister Sprawiedliwości może zażądać przedstawienia mu akt sprawy
lub niezbędnych informacji w celu wykonywania zadań związanych z
reprezentowaniem Rzeczypospolitej Polskiej przed sądami międzynarodowymi,
komitetami traktatowymi, organizacjami międzynarodowymi lub
międzynarodowymi sądami arbitrażowymi.
§ 3. Akta spraw zakończonych mogą być udostępniane jednostkom
organizacyjnym prowadzącym działalność naukową lub badawczo-rozwojową dla
celów naukowych i badawczych, a także Krajowej Szkole Sądownictwa i
Prokuratury dla celów dydaktycznych.
Art. 54. § 1. Do budynków sądowych nie wolno wnosić broni ani amunicji,
a także materiałów wybuchowych i innych środków niebezpiecznych. Nie dotyczy
to osób wykonujących w budynkach sądowych obowiązki służbowe wymagające
posiadania broni.
17.09.2018
©Telksinoe s. 54/179
§ 2. Prezes sądu może zarządzić stosowanie środków zapewniających
bezpieczeństwo w budynkach sądowych oraz zapobiegających naruszaniu zakazu,
o którym mowa w § 1. W takim przypadku do ochrony budynków sądowych oraz
osób w nich przebywających stosuje się przepisy o ochronie osób i mienia.
DZIAŁ II
Sędziowie i asesorzy sądowi
Rozdział 1
Powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim
Art. 55. § 1.6) Sędziów sądów powszechnych do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziowskim powołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, na
wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, w terminie miesiąca od dnia przesłania tego
wniosku.
§ 2. Sędziowie sądów powszechnych są powoływani na stanowiska:
1) sędziego sądu rejonowego;
2) sędziego sądu okręgowego;
3) sędziego sądu apelacyjnego.
§ 2a. (uchylony)
§ 3. Powołując do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim, Prezydent
Rzeczypospolitej Polskiej wyznacza miejsce służbowe (siedzibę) sędziego. Zmiana
miejsca służbowego sędziego może być dokonana bez zmiany stanowiska
w przypadkach i w trybie określonych w art. 75.
Art. 56. (uchylony)
Art. 57. § 1. Każdy, kto spełnia warunki do objęcia stanowiska sędziego sądu
powszechnego, o którym mowa w art. 55 § 2, może zgłosić swoją kandydaturę na
jedno stanowisko sędziowskie w terminie trzydziestu dni od dnia obwieszczenia,
o którym mowa w art. 20a § 4.
§ 1a. Osoba, która zgłosiła swoją kandydaturę na wolne stanowisko
sędziowskie w sądzie powszechnym nie może, do czasu zakończenia postępowania
6)
Utracił moc z dniem 15 czerwca 2012 r. w części obejmującej wyrazy „w terminie miesiąca od
dnia przesłania tego wniosku”, na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia
5 czerwca 2012 r. sygn. akt K 18/09 (Dz. U. poz. 672).
17.09.2018
©Telksinoe s. 55/179
w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim w sądzie
powszechnym, zgłosić swej kandydatury na wolne stanowisko sędziowskie
w Sądzie Najwyższym, Naczelnym Sądzie Administracyjnym ani wojewódzkim
sądzie administracyjnym. Zgłoszenie kandydatury na wolne stanowisko
sędziowskie w tych sądach powoduje zakończenie postępowania w sprawie
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim w sądzie
powszechnym.
§ 1b. Osoba, która zgłosiła swoją kandydaturę na wolne stanowisko
sędziowskie w Sądzie Najwyższym, Naczelnym Sądzie Administracyjnym albo
wojewódzkim sądzie administracyjnym, nie może, do czasu zakończenia
postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim w tym sądzie, zgłosić swej kandydatury na wolne stanowisko
sędziowskie w sądzie powszechnym.
§ 2. Zgłoszenia kandydatury na wolne stanowisko sędziowskie oraz innych
czynności w toku postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziowskim kandydat dokonuje za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego obsługującego to postępowanie, zwanego dalej „systemem
teleinformatycznym”, dostępnego na stronie internetowej Krajowej Rady
Sądownictwa.
§ 3. Czynności w toku postępowania w sprawie powołania do pełnienia
urzędu na stanowisku sędziowskim dokonane przez kandydata bez zachowania
formy przewidzianej ustawą nie wywołują skutków prawnych, jakie ustawa wiąże
z ich dokonaniem.
§ 4. System teleinformatyczny prowadzi Minister Sprawiedliwości.
Administratorami danych osobowych w systemie teleinformatycznym są: Minister
Sprawiedliwości, prezesi właściwych sądów oraz Krajowa Rada Sądownictwa,
każde w zakresie zadań wykonywanych w postępowaniu w sprawie powołania do
pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim.
[§ 5. Uwierzytelnienie w systemie teleinformatycznym wymaga użycia profilu
zaufanego ePUAP, danych weryfikowanych za pomocą kwalifikowanego
certyfikatu podpisu elektronicznego albo otrzymanego w sądzie identyfikatora
wskazującego na tożsamość kandydata.]
Nowe brzmienie
§ 5 w art. 57
wejdzie w życie z
dn. 1.01.2020 r.
17.09.2018 (Dz. U. z 2018 r.
poz. 1544).
©Telksinoe s. 56/179
<§ 5. Uwierzytelnienie w systemie teleinformatycznym wymaga użycia
profilu zaufanego, innego środka identyfikacji elektronicznej, wydanego
w systemie identyfikacji elektronicznej przyłączonym do węzła krajowego
identyfikacji elektronicznej, o którym mowa w art. 21a
ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 5 września 2016 r. o usługach zaufania oraz
identyfikacji elektronicznej (Dz. U. poz. 1579 oraz z 2018 r. poz. 650 i 1544),
adekwatnie do poziomu bezpieczeństwa środka identyfikacji elektronicznej
wymaganego dla usług świadczonych w tym systemie, danych weryfikowanych
za pomocą kwalifikowanego certyfikatu podpisu elektronicznego, jeżeli te
dane pozwalają na identyfikację i uwierzytelnienie wymagane w celu realizacji
usługi online, albo otrzymanego w sądzie identyfikatora wskazującego na
tożsamość kandydata.>
§ 6. Zgłaszający swoją kandydaturę wypełnia w systemie teleinformatycznym
kartę zgłoszenia kandydata na wolne stanowisko sędziowskie, opatruje ją podpisem
elektronicznym nadanym przez ten system, podpisem zaufanym albo
kwalifikowanym podpisem elektronicznym, a następnie wnosi za pośrednictwem
systemu do prezesa właściwego sądu.
§ 7. Zgłaszający swoją kandydaturę dołącza do karty zgłoszenia informację
z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą jego osoby i zaświadczenie
stwierdzające, że jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia
obowiązków sędziego, z zastrzeżeniem art. 58 § 4a. Zgłaszający urodzony przed
dniem 1 sierpnia 1972 r. składa w postaci papierowej oświadczenie, o którym
mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji
o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych
dokumentów (Dz. U. z 2017 r. poz. 2186), albo informację, o której mowa w art. 7
ust. 3a tej ustawy. Do karty zgłoszenia dołącza się również oświadczenie
w przedmiocie zgody albo niewyrażenia zgody na wykorzystanie dokumentów
dotyczących zgłaszającego w innych postępowaniach w sprawie powołania do
pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim.
§ 8. Zawarte w karcie zgłoszenia oświadczenia: o korzystaniu z pełni praw
cywilnych i obywatelskich, o toczącym się postępowaniu o przestępstwo lub
przestępstwo skarbowe, o ukaraniu w postępowaniu dyscyplinarnym, o toczącym
się postępowaniu dyscyplinarnym oraz o uprawomocnieniu się orzeczenia,
17.09.2018
©Telksinoe s. 57/179
o którym mowa w art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu
pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi
w latach 1944–1990 osób pełniących funkcje publiczne (Dz. U. z 1999 r. poz. 428,
z późn. zm.7)), jak również oświadczenie, że nie toczy się wobec kandydata inne
postępowanie w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim, kandydat składa pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe
zeznania.
§ 9. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, zakres danych zawartych w karcie
zgłoszenia na wolne stanowisko sędziowskie, mając na względzie, aby dane te
umożliwiały weryfikację w niezbędnym zakresie spełnienia warunków
wymaganych przez ustawę od kandydatów na stanowisko sędziowskie.
§ 10. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw zdrowia, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa, określi,
w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres i sposób przeprowadzania badań
lekarskich i psychologicznych kandydatów do objęcia urzędu sędziego oraz
kwalifikacje wymagane od lekarzy i psychologów uprawnionych do
przeprowadzania tych badań i wydawania zaświadczeń o zdolności do pełnienia
obowiązków sędziego, jak również terminy wykorzystania wydawanych
zaświadczeń w postępowaniu w sprawie powołania do pełnienia urzędu na
stanowisku sędziowskim, mając na względzie zapewnienie należytej oceny
zdolności kandydatów do objęcia urzędu sędziego, uwzględniającej charakter tego
urzędu.
Art. 57a. § 1. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który zajmuje
stanowisko sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu administracyjnego albo
sędziego sądu wojskowego, do karty zgłoszenia dołącza wykaz sygnatur akt
pięćdziesięciu spraw sądowych różnych kategorii, w których rozpoznawaniu brał
udział, a w przypadku mniejszej liczby spraw – wykaz sygnatur akt wszystkich
spraw.
7)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1999 r. poz. 618,
681 i 701, z 2000 r. poz. 488 i 600, z 2002 r. poz. 128, 676, 765, 1271 i 1434, z 2003 r. poz. 390
i 921, z 2004 r. poz. 219, z 2005 r. poz. 1365 oraz z 2006 r. poz. 708, 711 i 1218.
17.09.2018
©Telksinoe s. 58/179
§ 2. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który zajmuje stanowisko
prokuratora, do karty zgłoszenia dołącza wykaz sygnatur akt pięćdziesięciu spraw,
w których prowadził lub nadzorował postępowanie przygotowawcze, sporządził
akt oskarżenia lub środki zaskarżenia albo występował przed sądem lub składał
pisma procesowe, a w przypadku mniejszej liczby spraw – wykaz sygnatur akt
wszystkich spraw.
§ 3. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który wykonuje zawód
adwokata lub radcy prawnego albo zajmuje stanowisko radcy Prokuratorii
Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, do karty zgłoszenia dołącza wykaz sygnatur
akt pięćdziesięciu spraw sądowych różnych kategorii, w których występował
w charakterze zastępcy procesowego, a jeżeli występował w mniejszej liczbie
spraw – wykaz sygnatur akt wszystkich spraw, ze wskazaniem sądów, w których
sprawy te toczyły się lub toczą, a także odpisy wszystkich, jednak nie więcej niż
pięćdziesięciu, opinii prawnych i innych dokumentów sporządzonych w związku
ze stosowaniem lub tworzeniem prawa; radca Prokuratorii Generalnej
Rzeczypospolitej Polskiej dołącza ponadto opinię przełożonego.
§ 4. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który wykonuje zawód
notariusza, do karty zgłoszenia dołącza wykaz pięćdziesięciu aktów notarialnych
obejmujących różne kategorie spraw, a jeżeli sporządził mniejszą ich liczbę –
wykaz wszystkich aktów.
§ 5. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie, który ma tytuł naukowy
profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych, do karty
zgłoszenia dołącza wykaz publikacji wraz z opiniami recenzentów, jeżeli były
sporządzone, odpisy sporządzonych opinii prawnych oraz charakterystykę
osiągnięć w zakresie kształcenia kadr lub dorobku naukowego.
§ 6. (uchylony)
§ 7. Kandydat na wolne stanowisko sędziowskie zajmujący stanowisko
sędziego albo prokuratora, który w okresie poprzedzającym obwieszczenie był
delegowany do pełnienia czynności administracyjnych w Ministerstwie
Sprawiedliwości lub innej jednostce organizacyjnej podległej Ministrowi
Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanej, Kancelarii Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej albo urzędzie obsługującym ministra właściwego do
spraw zagranicznych, do karty zgłoszenia dołącza wykaz sygnatur akt
17.09.2018
©Telksinoe s. 59/179
pięćdziesięciu spraw określonych w § 1 lub 2 lub spraw zarejestrowanych
w referacie kandydata lub przez niego nadzorowanych w okresie delegowania,
a także opis wykonywanych w okresie delegowania czynności wraz z opinią
przełożonego.
§ 8. Przepis § 7 stosuje się odpowiednio w przypadku delegowania do
pełnienia:
1) czynności w Biurze Krajowej Rady Sądownictwa;
2) czynności lub prowadzenia zajęć szkoleniowych w Krajowej Szkole
Sądownictwa i Prokuratury;
3) obowiązków w międzynarodowej sędziowskiej organizacji pozarządowej;
4) obowiązków lub pełnienia określonej funkcji poza granicami państwa
w ramach działań podejmowanych przez organizacje międzynarodowe lub
ponadnarodowe oraz zespoły międzynarodowe działające na podstawie umów
międzynarodowych, w tym umów konstytuujących organizacje
międzynarodowe, ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską.
§ 9. Przełożonym, o którym mowa w § 7, jest osoba kierująca jednostką, do
której delegowanie nastąpiło, a w przypadku podziału tej jednostki na
departamenty, biura albo inne równorzędne komórki organizacyjne – osoba
kierująca taką komórką. Za przełożonego osoby kierującej daną jednostką lub
komórką organizacyjną uznaje się osobę sprawującą funkcję nadrzędną.
§ 10. Do kandydata na wolne stanowisko sędziowskie, który zajmuje
stanowisko prezesa lub wiceprezesa Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej
Polskiej, stosuje się odpowiednio, stosownie do zawodu wykonywanego przed
powołaniem na to stanowisko, przepisy § 1–5 lub 7.
§ 11. Do kandydata na wolne stanowisko sędziowskie, który wykonywał
więcej niż jeden z zawodów wskazanych w przepisach § 1–5 i 10, stosuje się
przepisy § 1–5 i 7, z tym że łączna liczba zamieszczonych w wykazie sygnatur akt
spraw lub odpisów opinii prawnych i innych dokumentów, o których mowa w tych
przepisach, nie może przekraczać stu.
§ 12. Do karty zgłoszenia kandydat może dołączyć także inne dokumenty
popierające jego kandydaturę, w szczególności opinie i rekomendacje.
Art. 57aa. § 1. Dokumenty dołączane do karty zgłoszenia kandydat tworzy
w systemie teleinformatycznym i wnosi za pośrednictwem tego systemu, opatrując
17.09.2018
©Telksinoe s. 60/179
je podpisem elektronicznym nadanym przez ten system, podpisem zaufanym albo
kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
§ 2. Dokumenty mające w oryginale postać papierową kandydat zamieszcza
w systemie teleinformatycznym w postaci elektronicznych kopii, opatrując je
podpisem elektronicznym nadanym przez ten system, podpisem zaufanym albo
kwalifikowanym podpisem elektronicznym, co jednocześnie stanowi oświadczenie
o zgodności elektronicznej kopii dokumentu z oryginałem w postaci papierowej.
Oświadczenie to jest składane pod rygorem odpowiedzialności karnej za fałszywe
zeznania. Prezes właściwego sądu, któremu zgłoszono kandydaturę na wolne
stanowisko sędziowskie, w uzasadnionych przypadkach może wezwać kandydata
do doręczenia w terminie trzech dni oryginałów dokumentów. Obowiązek
zamieszczenia w systemie teleinformatycznym elektronicznej kopii dokumentu nie
dotyczy oświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia
18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów
bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów, a także
informacji, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy.
§ 3. Prezes właściwego sądu, któremu zgłoszono kandydaturę na wolne
stanowisko sędziowskie, zamieszcza w systemie teleinformatycznym elektroniczne
kopie dokumentów innych niż zamieszczone przez kandydata, mających
w oryginale postać papierową, wymaganych w tym postępowaniu, opatrując je
podpisem elektronicznym nadanym przez ten system. Obowiązek zamieszczenia
w systemie teleinformatycznym elektronicznej kopii dokumentu nie dotyczy
oświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r.
o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat
1944–1990 oraz treści tych dokumentów, a także informacji, o której mowa w art. 7
ust. 3a tej ustawy.
§ 4. Ponowne zgłoszenie kandydatury na wolne stanowisko sędziowskie
może nastąpić nie wcześniej niż po dniu zakończenia poprzednio rozpoczętego
postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim. Za dzień rozpoczęcia postępowania w sprawie powołania do
pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim przyjmuje się dzień złożenia karty
zgłoszenia na dane stanowisko sędziowskie. Za dzień zakończenia postępowania
wobec kandydata w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku
17.09.2018
©Telksinoe s. 61/179
sędziowskim przyjmuje się dzień upływu wobec kandydata terminu do złożenia
zastrzeżenia od pozostawienia zgłoszenia bez rozpatrzenia albo dzień
uprawomocnienia się wobec kandydata uchwały Krajowej Rady Sądownictwa
w przedmiocie:
1) nieuwzględnienia zastrzeżenia od pozostawienia zgłoszenia bez rozpatrzenia
albo
2) umorzenia postępowania, albo
3) nieprzedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej, albo
4) przedstawienia wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 57ab. § 1. Kandydaturę na wolne stanowisko sędziego sądu rejonowego
zgłasza się prezesowi właściwego sądu okręgowego, zaś na wolne stanowisko
sędziego sądu okręgowego oraz na wolne stanowisko sędziego sądu apelacyjnego
– prezesowi sądu apelacyjnego.
§ 2. Czynności w stosunku do kandydata w toku postępowania w sprawie
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim prezes właściwego sądu
dokonuje za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
Art. 57ac. § 1. Jeżeli zgłoszenie na wolne stanowisko sędziowskie nie spełnia
wymogów formalnych, o których mowa w art. 57 § 6 i 7 oraz art. 57a § 1–5 i 7,
prezes właściwego sądu wzywa kandydata do jego uzupełnienia w terminie siedmiu
dni.
§ 2. Jeżeli swoją kandydaturę zgłosiła osoba, która nie spełnia warunków do
objęcia stanowiska sędziego sądu powszechnego, o których mowa w art. 61 § 1 pkt
1 oraz 3–7 lub § 2 i 5 albo w art. 63 i art. 64, albo zgłoszenie nastąpiło po upływie
terminu, o którym mowa w art. 57 § 1, lub zgłoszenie nie zostało uzupełnione w
wyznaczonym terminie albo wobec zgłaszającego kandydaturę toczy się inne
postępowanie w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim, prezes właściwego sądu zawiadamia zgłaszającego o pozostawieniu
zgłoszenia bez rozpatrzenia, za pośrednictwem systemu teleinformatycznego,
podając przyczynę pozostawienia zgłoszenia bez rozpatrzenia.
17.09.2018
©Telksinoe s. 62/179
§ 3. Osoba, której zgłoszenie pozostawiono bez rozpatrzenia może w terminie
siedmiu dni od zawiadomienia, o którym mowa w § 2, złożyć zastrzeżenie za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego. W razie nieuwzględnienia
zastrzeżenia prezes właściwego sądu niezwłocznie przekazuje je za pośrednictwem
systemu teleinformatycznego wraz ze zgłoszeniem Krajowej Radzie Sądownictwa.
W przedmiocie pozostawienia zgłoszenia bez rozpatrzenia rozstrzyga Krajowa
Rada Sądownictwa.
Art. 57ad. § 1. W razie cofnięcia zgłoszenia na wolne stanowisko
sędziowskie prezes właściwego sądu niezwłocznie przekazuje oświadczenie
o cofnięciu zgłoszenia za pośrednictwem systemu teleinformatycznego do
Krajowej Rady Sądownictwa. Nie wstrzymuje to podejmowania dalszych
czynności w stosunku do kandydatów, którzy zgłosili się na to samo wolne
stanowisko sędziowskie.
§ 2. Doręczenia uznaje się za skuteczne z chwilą zalogowania się kandydata
do systemu teleinformatycznego lub po upływie czternastu dni od dnia
umieszczenia pisma w systemie teleinformatycznym.
Art. 57ae. § 1. O zgłoszeniu każdego kandydata na wolne stanowisko
sędziowskie prezes właściwego sądu zawiadamia Ministra Sprawiedliwości przez
udostępnienie karty zgłoszenia kandydata w systemie teleinformatycznym.
§ 2. Prezes sądu okręgowego ma dostęp do zgromadzonych w systemie
teleinformatycznym dokumentów dotyczących wszystkich postępowań w sprawie
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim w sądach rejonowych
danego okręgu. Prezes sądu apelacyjnego ma dostęp do zgromadzonych w systemie
teleinformatycznym dokumentów dotyczących wszystkich postępowań w sprawie
powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim w sądach okręgowych
danej apelacji i w sądzie apelacyjnym.
Art. 57af. Dokumenty dotyczące postępowania w sprawie powołania do
pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim, zgromadzone w systemie
teleinformatycznym są przechowywane przez okres dwunastu miesięcy. Okres
przechowywania dokumentów, które mogą być wykorzystane w innych
postępowaniach w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim dotyczących danego kandydata, wynosi siedem lat. Po upływie
17.09.2018
©Telksinoe s. 63/179
okresu przechowywania dokumenty podlegają brakowaniu w sposób określony
w przepisach ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym
i archiwach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1506 i 1948 oraz z 2017 r. poz. 1086).
Art. 57ag. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji
określi, w drodze rozporządzenia, tryb zakładania konta w systemie
teleinformatycznym, sposób dostępu do konta, sposób korzystania z systemu
teleinformatycznego oraz podejmowania w nim czynności związanych
z wnoszeniem karty zgłoszenia i dołączonych dokumentów, szczegółowy tryb
doręczeń i zawiadomień elektronicznych, jak również sposób przechowywania,
udostępniania i usuwania – po zakończeniu postępowania w sprawie powołania do
pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim – zamieszczonych w systemie
dokumentów, mając na względzie potrzebę zapewnienia sprawności postępowania
dotyczącego objęcia stanowiska sędziowskiego, dostępność drogi elektronicznej
dla uczestników postępowania oraz potrzebę zabezpieczenia danych
zgromadzonych w systemie, w tym danych osobowych kandydatów.
Art. 57ah. § 1. Prezes sądu, któremu złożono kartę zgłoszenia, po
stwierdzeniu spełniania przez kandydata warunków oraz wymogów formalnych
zgłoszenia, zarządza, w terminie nie dłuższym niż siedem dni od dnia zgłoszenia,
dokonanie oceny kwalifikacji kandydata przez wyznaczonego sędziego.
§ 2. W razie potrzeby prezes sądu może zlecić dokonanie oceny kwalifikacji
więcej niż jednemu sędziemu.
§ 3. Oceny kwalifikacji kandydatów nie może dokonywać sędzia będący
małżonkiem, krewnym albo powinowatym chociażby jednego z kandydatów lub
pozostający chociażby z jednym z kandydatów w takim stosunku prawnym lub
faktycznym, że może to budzić uzasadnione wątpliwości co do bezstronności
sędziego.
§ 4. Prezes właściwego sądu zapoznaje kandydata z oceną kwalifikacji,
zamieszczając ją w systemie teleinformatycznym. Kandydat ma prawo do złożenia
prezesowi sądu uwag do oceny kwalifikacji w terminie siedmiu dni od daty
zamieszczenia oceny kwalifikacji w systemie teleinformatycznym.
17.09.2018
©Telksinoe s. 64/179
§ 5. Prezes sądu apelacyjnego przedstawia kandydaturę na wolne stanowisko
sędziego sądu apelacyjnego albo sędziego sądu okręgowego wraz z oceną
kwalifikacji oraz ewentualnymi uwagami kandydata do zaopiniowania kolegium
sądu apelacyjnego, a następnie zgromadzeniu ogólnemu sędziów apelacji, które
będzie opiniowało kandydaturę. Prezes sądu okręgowego przedstawia kandydaturę
na wolne stanowisko sędziego sądu rejonowego wraz z oceną kwalifikacji oraz
ewentualnymi uwagami kandydata do zaopiniowania kolegium sądu okręgowego,
a następnie zgromadzeniu ogólnemu sędziów okręgu, które będzie opiniowało
kandydaturę.
Art. 57b. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko
sędziego sądu powszechnego, sędziego sądu administracyjnego oraz sędziego sądu
wojskowego obejmuje badanie poziomu merytorycznego orzecznictwa oraz
sprawności i efektywności podejmowanych czynności i organizowania pracy przy
rozpoznawaniu spraw lub wykonywaniu innych powierzonych zadań lub funkcji, z
uwzględnieniem stopnia obciążenia wykonywanymi zadaniami i ich złożoności,
realizacji procesu doskonalenia zawodowego, a także kultury urzędowania,
obejmującej kulturę osobistą i kulturę organizacji pracy oraz poszanowania praw
stron lub uczestników postępowania przy rozpoznawaniu spraw lub wykonywaniu
innych powierzonych zadań lub funkcji.
§ 2. Ocena kwalifikacji, o której mowa w § 1, jest dokonywana na podstawie
badania akt co najmniej piętnastu spraw różnych kategorii, wybranych losowo
spośród wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 57a § 1, a ponadto akt co
najmniej dziesięciu innych spraw różnych kategorii spoza wykazu wybranych przez
sędziego dokonującego oceny, jak również na podstawie danych
ewidencjonowanych w sądach, w tym na potrzeby statystyki sądowej.
§ 3. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1,
z urzędu obejmuje badaniem także nieujęte w wykazie akta dziesięciu spraw
niezakończonych, przydzielonych kandydatowi do rozpoznania, w których od
momentu pierwszej rejestracji upłynął najdłuższy okres, a także akta wszystkich
spraw, których referentem był kandydat, w których w okresie ostatnich dwóch lat
poprzedzających zgłoszenie na wolne stanowisko sędziowskie zmieniono lub
uchylono orzeczenie i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania oraz
17.09.2018
©Telksinoe s. 65/179
w których stwierdzono przewlekłość postępowania lub niezgodność z prawem
prawomocnego orzeczenia.
§ 4. Jeżeli ze względu na szczególny zakres czynności kandydata, o którym
mowa w § 1, lub z innych przyczyn zbadanie liczby spraw wskazanej w § 2 i 3 nie
jest możliwe, przyjmuje się, z podaniem przyczyn, inną liczbę.
§ 5. Jeżeli w okresie ostatnich dwóch lat poprzedzających zgłoszenie
kandydat, o którym mowa w § 1, nie wykonywał zadań określonych w art. 1 § 2
i 3, przepis § 3 stosuje się odpowiednio, z tym że badaniem obejmuje się okres
dwóch lat, w których zadania te ostatnio były wykonywane.
§ 6. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się
odpisy znajdujących się w aktach osobowych prawomocnych wyroków
orzekających karę dyscyplinarną oraz dokumentów dotyczących zwrócenia uwagi
lub wytknięcia uchybienia, o których mowa w art. 37 § 4 i art. 40 § 1 ustawy, a
także art. 65 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz. U. z
2016 r. poz. 1254, 2103 i 2261 oraz z 2017 r. poz. 38, 1452 i 2002).
Art. 57c. (uchylony)
Art. 57d. (uchylony)
Art. 57e. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko
prokuratora jest dokonywana pod względem prawidłowości i poziomu
merytorycznego, jak również efektywności wykonywania powierzonych
obowiązków służbowych, z uwzględnieniem stopnia obciążenia wykonywanymi
zadaniami i ich złożoności, a także podnoszenia kwalifikacji zawodowych i kultury
urzędowania obejmującej kulturę osobistą oraz sposób zachowania wobec
uczestników postępowania i współpracowników. Przepisy art. 57b § 2 i 4 stosuje
się odpowiednio. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji może objąć badaniem
także akta spraw nieujęte w wykazie oraz zwracać się do prezesów sądów lub
jednostek organizacyjnych prokuratury o wskazanie sygnatur i przedstawienie akt
takich spraw.
§ 2. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się
opinie przełożonych, a także odpisy znajdujących się w aktach osobowych
prokuratora prawomocnych wyroków orzekających karę dyscyplinarną lub
prawomocnych decyzji o wymierzeniu kary porządkowej upomnienia, jak również
17.09.2018
©Telksinoe s. 66/179
odpisy prawomocnych decyzji prokuratora przełożonego, zawierających
wytknięcie uchybienia w razie oczywistej obrazy prawa, chyba że uprawniony
organ zarządził usunięcie tych wyroków lub decyzji z akt osobowych.
Art. 57f. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata,
radcy prawnego, notariusza albo zajmującego stanowisko radcy Prokuratorii
Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej jest dokonywana w oparciu o badanie
jakości, sprawności, rzetelności i terminowości dokonywanych czynności bądź
jakości i rzetelności sporządzonych opinii prawnych lub innych dokumentów
sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa, a także
podnoszenia kwalifikacji zawodowych i kultury urzędowania obejmującej kulturę
osobistą oraz sposób zachowania wobec uczestników postępowania i
współpracowników.
§ 2. Ocena kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata lub radcy
prawnego albo zajmującego stanowisko radcy Prokuratorii Generalnej
Rzeczypospolitej Polskiej jest dokonywana na podstawie badania akt co najmniej
dwudziestu pięciu spraw różnych kategorii lub opinii prawnych i innych
dokumentów sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa,
wybranych losowo spośród wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 57a
§ 3. Przepis art. 57b § 4 stosuje się odpowiednio. Sędzia dokonujący oceny
kwalifikacji może objąć badaniem także akta spraw sądowych, w których kandydat
występował w charakterze zastępcy procesowego, a których nie ujęto w wykazie,
oraz zwracać się do prezesów sądów o wskazanie sygnatur i przedstawienie akt
takich spraw.
§ 3. Ocena kwalifikacji kandydata wykonującego zawód notariusza jest
dokonywana na podstawie badania co najmniej dwudziestu pięciu aktów
notarialnych obejmujących różne kategorie spraw wybranych losowo spośród
wymienionych w wykazie, o którym mowa w art. 57a § 4. Przepis art. 57b
§ 4 stosuje się odpowiednio. Sędzia dokonujący oceny kwalifikacji może objąć
badaniem także nieujęte w wykazie akty notarialne lub akta spraw sądowych,
w których rozpoznano środki odwoławcze na odmowę dokonania wpisu lub
odmowę dokonania czynności, oraz zwracać się do prezesów sądów o wskazanie
sygnatur i przedstawienie akt takich spraw.
17.09.2018
©Telksinoe s. 67/179
§ 4. Do oceny kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata, radcy
prawnego albo notariusza dołącza się wykaz prawomocnych orzeczeń bądź decyzji
o ukaraniu karą dyscyplinarną, chyba że właściwy organ zarządził usunięcie
wzmianki o ukaraniu lub odpisu orzeczenia sądu dyscyplinarnego z akt osobowych
kandydata.
§ 5. Do oceny kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata lub
radcy prawnego dołącza się także wykaz ostrzeżeń udzielonych przez właściwe
organy samorządu zawodowego oraz zawiadomień o naruszeniu obowiązków
procesowych dokonanych przez sąd lub prokuratora.
§ 6. Do oceny kwalifikacji kandydata zajmującego stanowisko radcy
Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej dołącza się protokoły
okresowych ocen kwalifikacyjnych oraz odpisy prawomocnych orzeczeń o
ukaraniu karą dyscyplinarną, chyba że kara została uznana za niebyłą.
§ 7. Do oceny kwalifikacji kandydata wykonującego zawód adwokata, radcy
prawnego albo notariusza dołącza się protokoły wizytacji, kontroli lub ocen
przeprowadzonych w trybie art. 36 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o
adwokaturze, art. 221 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych albo
art. 44 § 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie (Dz. U. z 2016 r.
poz. 1796, 1948, 2175 i 2261).
Art. 57g. § 1. Ocena kwalifikacji kandydata, mającego tytuł naukowy
profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych jest
dokonywana z uwzględnieniem osiągnięć naukowych, rodzaju i jakości publikacji,
opinii recenzentów, jakości i rzetelności opinii prawnych bądź innych dokumentów
sporządzonych w związku ze stosowaniem lub tworzeniem prawa.
§ 2. Do oceny kwalifikacji kandydata, o którym mowa w § 1, dołącza się
odpisy prawomocnych orzeczeń o udzieleniu kary dyscyplinarnej, chyba że kara
uległa zatarciu.
Art. 57h. Do oceny kwalifikacji kandydata, który zajmuje stanowisko prezesa
lub wiceprezesa Prokuratorii Generalnej, stosuje się odpowiednio, stosownie do
zawodu wykonywanego przed powołaniem na to stanowisko, przepisy art. 57b lub
57e–57g.
17.09.2018
©Telksinoe s. 68/179
Art. 57i. § 1. Przy ocenie kwalifikacji kandydata na wolne stanowisko
sędziowskie uwzględnia się predyspozycje osobowościowe kandydata do zawodu
sędziego oraz przestrzeganie zasad etyki wykonywanego zawodu.
§ 2. Prezes właściwego sądu zwraca się do organów sprawujących nadzór
administracyjny nad sądami, Prokuratora Generalnego, Prezesa Prokuratorii
Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, organów sprawujących nadzór nad
działalnością notariuszy, organów samorządów zawodowych adwokatów i radców
prawnych, a w przypadku kandydata mającego tytuł naukowy profesora lub stopień
naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych do kierownika danej polskiej
szkoły wyższej, Polskiej Akademii Nauk, instytutu badawczego lub innej placówki
naukowej o udzielenie informacji lub nadesłanie dokumentów niezbędnych do
przeprowadzenia oceny kwalifikacji kandydata.
§ 3. Do oceny kwalifikacji dołącza się informację o postępowaniach karnych,
dyscyplinarnych bądź wyjaśniających toczących się przeciwko kandydatowi.
§ 4. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb i sposób
dokonywania oceny kwalifikacji kandydata na wolne stanowisko sędziowskie,
mając na uwadze konieczność zachowania metodyki uwzględniającej specyfikę
wykonywanego przez kandydata zawodu lub zajmowanego stanowiska oraz
potrzebę jej dostosowania do zakresu analizy i kryteriów wskazanych w ustawie.
Art. 58. § 1. Jeżeli na wolne stanowisko sędziowskie zostanie zgłoszona
więcej niż jedna kandydatura, rozpatrzenie wszystkich kandydatur odbywa się na
tym samym posiedzeniu zgromadzenia.
§ 2. Zgromadzenie ogólne sędziów apelacji albo zgromadzenie ogólne
sędziów okręgu opiniuje zgłoszonych kandydatów w drodze głosowania
i przekazuje prezesowi odpowiednio sądu apelacyjnego albo sądu okręgowego
wszystkie zgłoszone kandydatury, ze wskazaniem liczby uzyskanych głosów.
§ 2a. W opiniowaniu kandydatów przez kolegium lub zgromadzenie ogólne
nie może brać udziału osoba będąca małżonkiem, krewnym albo powinowatym
chociażby jednego z kandydatów lub pozostająca chociażby z jednym z
kandydatów w takim stosunku prawnym lub faktycznym, że może to budzić
uzasadnione wątpliwości co do bezstronności członka kolegium lub zgromadzenia
ogólnego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 69/179
§ 3. W przypadku kandydatów do objęcia pierwszego stanowiska
sędziowskiego właściwy prezes sądu zasięga od właściwego ze względu na
siedzibę sądu komendanta wojewódzkiego Policji albo Komendanta Stołecznego
Policji informacji o każdym z kandydatów. Informacje o kandydacie do objęcia
stanowiska sędziowskiego uzyskuje się i sporządza w oparciu o dane zawarte
w policyjnych systemach teleinformatycznych. Komendant Policji przedstawia
pisemną informację o kandydacie prezesowi sądu w terminie 14 dni od dnia
wpływu wniosku. Informacji nie zasięga się, jeżeli kandydat zajmuje stanowisko
asesora sądowego lub prokuratora.
§ 4. Prezes właściwego sądu przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego kandydatury zaopiniowane w sposób
określony w § 2 wraz z oceną kwalifikacji i opinią właściwego kolegium sądu oraz
informację uzyskaną od komendanta wojewódzkiego Policji albo Komendanta
Stołecznego Policji, o której mowa w § 3, jak również inne dokumenty dotyczące
danego postępowania w sprawie powołania do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim, zgromadzone w systemie teleinformatycznym.
§ 4a. Wymóg dołączania informacji i zaświadczeń, o których mowa
w art. 57 § 7, nie dotyczy kandydatów zajmujących stanowisko sędziego sądu
powszechnego, sędziego sądu administracyjnego, sędziego sądu wojskowego,
asesora sądowego albo stanowisko prokuratora.
§ 4b. Na żądanie Krajowej Rady Sądownictwa, przesłane za pośrednictwem
systemu teleinformatycznego, prezes właściwego sądu niezwłocznie przesyła
oryginały dokumentów, o których mowa w art. 57aa § 2 i 3.
§ 5. Przedstawiając informację, o której mowa w § 3, komendant wojewódzki
Policji albo Komendant Stołeczny Policji przekazuje prezesowi sądu wszystkie
zebrane materiały służące do sporządzenia informacji.
§ 6. O treści informacji uzyskanej od komendanta wojewódzkiego Policji albo
Komendanta Stołecznego Policji prezes sądu zawiadamia kandydata za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego nie później niż w terminie
przedstawienia kandydatury Krajowej Radzie Sądownictwa. Przepis art. 57ad
§ 2 stosuje się odpowiednio.
§ 7. (uchylony)
Art. 59. (uchylony)
17.09.2018
©Telksinoe s. 70/179
Art. 60. Krajowa Rada Sądownictwa rozpatruje kandydatury na stanowiska
sędziów sądów powszechnych, w trybie określonym w odrębnej ustawie.
Art. 61. § 1. Na stanowisko sędziego sądu rejonowego może być powołany
ten, kto:
1) posiada wyłącznie obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych
i publicznych, a także nie był prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo
ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe;
2) jest nieskazitelnego charakteru;
3) ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł
zawodowy magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane
w Rzeczypospolitej Polskiej;
4) jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego;
5) ukończył 29 lat;
6) złożył egzamin sędziowski lub prokuratorski;
7) zajmując stanowisko asesora sądowego, pełnił obowiązki sędziego co
najmniej przez trzy lata.
§ 2. Wymagania określone w § 1 pkt 6 i 7 nie dotyczą tego, kto przed
powołaniem:
1) zajmował stanowisko sędziego sądu administracyjnego lub sądu wojskowego;
2) zajmował stanowisko prokuratora;
3) pracował w polskiej szkole wyższej, w Polskiej Akademii Nauk, w instytucie
badawczym lub innej placówce naukowej i ma tytuł naukowy profesora albo
stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych;
4) wykonywał zawód adwokata, radcy prawnego lub notariusza – co najmniej
przez trzy lata;
5) zajmował stanowisko prezesa, wiceprezesa, radcy Prokuratorii Generalnej
Rzeczypospolitej Polskiej – co najmniej przez trzy lata.
§ 3. (uchylony)
§ 4. (uchylony)
§ 5. Na stanowisko sędziego sądu rejonowego może być powołany ten, kto
zajmował jedno ze stanowisk określonych w § 2 pkt 2–4 w okresie pięciu lat przed
zgłoszeniem na wolne stanowisko sędziowskie.
§ 6. (uchylony)
17.09.2018
©Telksinoe s. 71/179
§ 7. (uchylony)
Art. 62. Profesor lub doktor habilitowany nauk prawnych w polskich
szkołach wyższych, w Polskiej Akademii Nauk oraz w instytutach
naukowo-badawczych i innych placówkach naukowych może być powołany na
stanowisko sędziego sądu powszechnego, w niepełnym, nie mniejszym niż połowa,
wymiarze czasu pracy.
Art. 63. § 1. Na stanowisko sędziego sądu okręgowego może być powołany
sędzia sądu rejonowego oraz sędzia wojskowego sądu garnizonowego, który
posiada co najmniej czteroletni okres pracy na stanowisku sędziego sądu
rejonowego lub sędziego wojskowego sądu garnizonowego lub na stanowisku
prokuratora.
§ 1a. Na stanowisko sędziego sądu okręgowego może być powołany również
prokurator, który posiada co najmniej czteroletni okres pracy na stanowisku
prokuratora lub sędziego.
§ 2. Na stanowisko sędziego sądu okręgowego może być powołany także ten,
kto spełnia wymagania określone w art. 61 § 1 pkt 1–4, jeżeli:
1) wykonywał zawód adwokata, radcy prawnego lub notariusza – co najmniej
przez sześć lat;
1a) zajmował stanowisko prezesa, wiceprezesa, radcy Prokuratorii Generalnej
Rzeczypospolitej Polskiej – co najmniej przez sześć lat;
2) pracował w polskiej szkole wyższej, w Polskiej Akademii Nauk, w instytucie
badawczym lub innej placówce naukowej i ma tytuł naukowy profesora albo
stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych;
3) zajmował stanowisko sędziego sądu administracyjnego lub sędziego
wojskowego sądu okręgowego.
§ 3. Na stanowisko sędziego sądu okręgowego może być powołany ten, kto
wykonywał zawód lub zajmował stanowisko określone w § 2 w okresie 3 lat przed
powołaniem.
Art. 63a. (uchylony)
Art. 64. § 1. Na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego może być powołany
sędzia sądu powszechnego lub sądu wojskowego, który posiada co najmniej
dziesięcioletni okres pracy na stanowisku sędziego lub prokuratora.
17.09.2018
©Telksinoe s. 72/179
§ 1a. Na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego może być powołany również
prokurator, który posiada co najmniej dziesięcioletni okres pracy na stanowisku
prokuratora lub sędziego.
§ 2. Na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego może być powołany także ten,
kto spełnia wymagania określone w art. 61 § 1 pkt 1–4, jeżeli:
1) wykonywał zawód adwokata, radcy prawnego lub notariusza co najmniej
przez dziesięć lat;
1a) zajmował stanowisko Prezesa, wiceprezesa, radcy Prokuratorii Generalnej
Rzeczypospolitej Polskiej co najmniej przez dziesięć lat;
2) pracował w polskiej szkole wyższej, w Polskiej Akademii Nauk, w instytucie
badawczym lub innej placówce naukowej i ma tytuł naukowy profesora albo
stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych;
3) zajmował stanowisko sędziego sądu administracyjnego.
§ 3. Na stanowisko sędziego sądu apelacyjnego może być powołany ten, kto
wykonywał zawód lub zajmował stanowisko określone w § 2 w okresie 3 lat przed
powołaniem.
Art. 64a. (uchylony)
Rozdział 1a
Status sędziego
Art. 65. § 1. Stosunek służbowy sędziego nawiązuje się po doręczeniu mu
aktu powołania.
§ 2. Sędzia powinien zgłosić się w celu objęcia pierwszego stanowiska
w ciągu czternastu dni od dnia otrzymania aktu powołania.
§ 3. W razie nieusprawiedliwionego nieobjęcia pierwszego stanowiska
sędziowskiego w terminie określonym w § 2, powołanie traci moc; okoliczność tę
stwierdza Minister Sprawiedliwości.
Art. 65a. (uchylony)
Art. 65b. (uchylony)
Art. 66. Przy powołaniu sędzia składa ślubowanie wobec Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej według następującej roty:
17.09.2018
©Telksinoe s. 73/179
„Ślubuję uroczyście jako sędzia sądu powszechnego służyć wiernie
Rzeczypospolitej Polskiej, stać na straży prawa, obowiązki sędziego
wypełniać sumiennie, sprawiedliwość wymierzać zgodnie z przepisami
prawa, bezstronnie według mego sumienia, dochować tajemnicy
prawnie chronionej, a w postępowaniu kierować się zasadami godności
i uczciwości.”; składający ślubowanie może dodać na końcu zwrot: „Tak
mi dopomóż Bóg.”.
Art. 67. § 1. Prezes sądu okręgowego prowadzi dla każdego sędziego sądu
rejonowego i sędziego sądu okręgowego, sprawującego urząd w okręgu sądowym,
osobny wykaz służbowy zawierający podstawowe dane dotyczące jego stosunków
służbowych i osobistych w zakresie mającym wpływ na pełnienie urzędu sędziego,
a także dane na temat odbytych szkoleń i form doskonalenia zawodowego oraz
innych okoliczności wskazujących na specjalizację w poszczególnych dziedzinach
prawa lub rozpoznawaniu poszczególnych rodzajów spraw. Prezes sądu
apelacyjnego prowadzi taki wykaz dla sędziów sądu apelacyjnego.
§ 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór
wykazów służbowych oraz sposób ich prowadzenia, na podstawie akt osobowych
prowadzonych dla sędziego, dokumentów oraz innych informacji, stwierdzających
dane zamieszczane w wykazie.
Art. 68. § 1. Stosunek służbowy sędziego rozwiązuje się z mocy prawa, jeżeli
sędzia zrzekł się urzędu. Zrzeczenie się urzędu jest skuteczne po upływie trzech
miesięcy od dnia złożenia na ręce Ministra Sprawiedliwości oświadczenia, chyba
że na wniosek sędziego Minister Sprawiedliwości określi inny termin. O zrzeczeniu
się urzędu przez sędziego Minister Sprawiedliwości zawiadamia Krajową Radę
Sądownictwa i Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
§ 2. Prawomocny wyrok sądu dyscyplinarnego o złożeniu sędziego z urzędu
oraz prawomocne orzeczenie przez sąd środka karnego w postaci pozbawienia
praw publicznych lub zakazu zajmowania stanowiska sędziego pociąga za sobą,
z mocy prawa, utratę urzędu i stanowiska sędziego; stosunek służbowy sędziego
wygasa z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia lub wyroku.
§ 3. Stosunek służbowy sędziego wygasa z dniem utraty przez niego
obywatelstwa polskiego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 74/179
Art. 69. § 1. Sędzia przechodzi w stan spoczynku z dniem ukończenia
65 roku życia, chyba że nie później niż na sześć miesięcy i nie wcześniej niż
na dwanaście miesięcy przed ukończeniem tego wieku oświadczy Krajowej Radzie
Sądownictwa wolę dalszego zajmowania stanowiska i przedstawi zaświadczenie
stwierdzające, że jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia
obowiązków sędziego, wydane na zasadach określonych dla kandydata na
stanowisko sędziowskie.
§ 1a. (uchylony)
§ 1b. Krajowa Rada Sądownictwa może wyrazić zgodę na dalsze zajmowanie
stanowiska sędziego, jeżeli jest to uzasadnione interesem wymiaru sprawiedliwości
lub ważnym interesem społecznym, w szczególności jeśli przemawia za tym
racjonalne wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego lub potrzeby
wynikające z obciążenia zadaniami poszczególnych sądów. Uchwała Krajowej Rady
Sądownictwa jest ostateczna. W przypadku niezakończenia postępowania
związanego z dalszym zajmowaniem stanowiska sędziego po ukończeniu przez
niego wieku, o którym mowa w § 1, sędzia pozostaje na stanowisku do czasu
zakończenia tego postępowania.
§ 2. Sędzia przechodzi na swój wniosek w stan spoczynku, z zachowaniem
prawa do uposażenia określonego w art. 100 § 2, po ukończeniu 55 lat przez
kobietę, jeżeli przepracowała na stanowisku sędziego lub prokuratora nie mniej niż
25 lat, a 60 lat przez mężczyznę, jeżeli przepracował na stanowisku sędziego lub
prokuratora nie mniej niż 30 lat.
§ 2a. Przepis § 2 stosuje się do sędziego, który wymagane warunki spełnił do
dnia 31 grudnia 2017 r.
§ 2b. Sędzia będący kobietą przechodzi na swój wniosek w stan spoczynku po
ukończeniu 60 lat, niezależnie od okresu przepracowanego na stanowisku
prokuratora lub sędziego.
§ 3. W razie wyrażenia przez Krajową Radę Sądownictwa zgody, o której
mowa w § 1b, sędzia może zajmować stanowisko nie dłużej niż do ukończenia 70.
roku życia. Sędzia ten może przejść w stan spoczynku za trzymiesięcznym
uprzedzeniem, składając odpowiednie oświadczenie Krajowej Radzie
Sądownictwa. Okres uprzedzenia ulega wydłużeniu o przysługujący sędziemu
urlop wypoczynkowy niewykorzystany do końca okresu uprzedzenia. Na wniosek
17.09.2018
©Telksinoe s. 75/179
sędziego Krajowa Rada Sądownictwa może udzielić zgody na przejście w stan
spoczynku przed upływem okresu uprzedzenia.
Art. 70. § 1. Sędziego przenosi się w stan spoczynku na jego wniosek albo na
wniosek właściwego kolegium sądu, jeżeli z powodu choroby lub utraty sił uznany
został przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za trwale
niezdolnego do pełnienia obowiązków sędziego.
§ 2. Z żądaniem przeniesienia w stan spoczynku oraz zbadania niezdolności
do pełnienia obowiązków przez sędziego i wydania orzeczenia, może wystąpić
zainteresowany sędzia lub właściwe kolegium sądu. W przypadku sędziego
pełniącego funkcję prezesa sądu okręgowego i apelacyjnego z wnioskiem może
wystąpić także Minister Sprawiedliwości.
§ 3. Orzeczenie w sprawie trwałej niezdolności do pełnienia obowiązków
sędziego, o którym mowa w § 1 i 2, lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych doręcza zainteresowanemu sędziemu oraz odpowiednio prezesowi
sądu okręgowego albo apelacyjnego, a w przypadku sędziego pełniącego funkcję
prezesa sądu okręgowego albo apelacyjnego orzeczenie doręcza się także
Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 3a. Od orzeczenia lekarza orzecznika, o którym mowa w § 1 i 2,
zainteresowanemu sędziemu lub kolegium właściwego sądu przysługuje sprzeciw
do komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w ciągu 14 dni od dnia
doręczenia tego orzeczenia.
§ 4. Koszty badania i wydania orzeczenia pokrywa Skarb Państwa.
Art. 71. § 1. (uchylony)
§ 2. Sędzia może być przeniesiony w stan spoczynku, jeżeli bez uzasadnionej
przyczyny nie poddał się badaniu, o którym mowa w art. 70 § 2, jeżeli z żądaniem
badania wystąpiło kolegium sądu albo Minister Sprawiedliwości.
§ 3. Sędzia może być również przeniesiony w stan spoczynku, na wniosek
Ministra Sprawiedliwości, w razie zmiany ustroju sądów lub zmiany granic
okręgów sądowych, jeżeli nie został przeniesiony do innego sądu.
Art. 72. O rozwiązaniu stosunku służbowego, o którym mowa w art. 68 § 1,
lub o wygaśnięciu stosunku służbowego, o którym mowa w art. 68 § 2, albo
17.09.2018
©Telksinoe s. 76/179
o przejściu sędziego w stan spoczynku na podstawie art. 69 sędziego zawiadamia
Minister Sprawiedliwości.
Art. 73. § 1. W sprawach przeniesienia sędziego w stan spoczynku, o których
mowa w art. 70 i 71, podejmuje decyzję Krajowa Rada Sądownictwa, na wniosek
sędziego, kolegium właściwego sądu albo Ministra Sprawiedliwości.
§ 2. Od decyzji Krajowej Rady Sądownictwa w sprawach, o których mowa
w art. 70 i 71, przysługuje odwołanie do Sądu Najwyższego.
§ 3. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem Krajowej Rady Sądownictwa w
terminie miesiąca od dnia doręczenia skarżącemu decyzji. Odwołanie przysługuje
sędziemu, prezesowi właściwego sądu oraz Ministrowi Sprawiedliwości,
a w sprawach, w których wniosek został złożony przez kolegium właściwego sądu
– także temu kolegium.
Art. 74. § 1. Sędzia przeniesiony w stan spoczynku z przyczyn, o których
mowa w art. 71 § 3, ma prawo powrócić na stanowisko zajmowane poprzednio
albo otrzymać stanowisko równorzędne poprzednio zajmowanemu, jeżeli ustały
przyczyny będące podstawą przeniesienia w stan spoczynku.
§ 1a. Sędzia przeniesiony w stan spoczynku z przyczyn, o których mowa w
art. 70 § 1, ma prawo powrotu na stanowisko zajmowane poprzednio albo
stanowisko równorzędne poprzednio zajmowanemu, jeżeli przedstawi
zaświadczenie stwierdzające, że jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do
pełnienia obowiązków sędziego, wydane przez lekarza orzecznika Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych.
§ 2. W celu wykonania prawa, o którym mowa w § 1 i 1a, sędzia zgłasza
Krajowej Radzie Sądownictwa zamiar powrotu na stanowisko zajmowane
poprzednio albo wniosek o wyznaczenie stanowiska równorzędnego, jeżeli powrót
na stanowisko zajmowane poprzednio nie jest możliwy z przyczyn, o których
mowa w art. 75 § 2 pkt 1. Krajowa Rada Sądownictwa w terminie miesiąca wydaje
w tej sprawie decyzję. W razie decyzji negatywnej sędziemu przysługuje
odwołanie do Sądu Najwyższego.
Art. 75. § 1. Przeniesienie sędziego na inne miejsce służbowe może nastąpić
tylko za jego zgodą.
17.09.2018
©Telksinoe s. 77/179
§ 2. Zgoda sędziego na przeniesienie na inne miejsce służbowe nie jest
wymagana w przypadkach:
1) zniesienia stanowiska wywołanego zmianą w organizacji sądownictwa lub
zniesienia danego sądu lub wydziału zamiejscowego albo przeniesienia
siedziby sądu;
2) niedopuszczalności zajmowania stanowiska sędziego w danym sądzie
wskutek wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 6;
3) gdy wymaga tego wzgląd na powagę stanowiska, na podstawie orzeczenia
sądu dyscyplinarnego, wydanego na wniosek kolegium właściwego sądu lub
Krajowej Rady Sądownictwa;
4) przeniesienia w wyniku kary dyscyplinarnej.
§ 3. O przeniesieniu sędziego w przypadkach określonych w § 1 i 2 wydaje
decyzję Minister Sprawiedliwości, z tym że przeniesienie sędziego z przyczyn
wymienionych w § 2 pkt 1 może nastąpić, jeżeli uwzględnienie wniosku sędziego
co do nowego miejsca służbowego nie jest możliwe.
§ 4. W przypadkach, o których mowa w § 2 pkt 1 i 2, od decyzji Ministra
Sprawiedliwości sędziemu przysługuje odwołanie do Sądu Najwyższego.
Art. 75a. § 1. W razie przeniesienia sędziego na inne miejsce służbowe
sędziemu nie przysługuje ekwiwalent pieniężny za dni niewykorzystanego urlopu
wypoczynkowego. Sędzia zachowuje prawo do wykorzystania tego urlopu w czasie
pełnienia służby w miejscu, do którego przeniesienie nastąpiło.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio w przypadku awansowania sędziego
na wyższe stanowisko sędziowskie.
Art. 75b. § 1. O zamiarze obwieszczenia o wolnym stanowisku sędziowskim
Minister Sprawiedliwości ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej.
§ 2. Sędzia zainteresowany przeniesieniem na inne miejsce służbowe może w
terminie siedmiu dni od dnia ogłoszenia, o którym mowa w § 1, złożyć wniosek o
przeniesienie. Wniosek składa się wyłącznie za pośrednictwem systemu
teleinformatycznego.
§ 3. Minister Sprawiedliwości wydaje decyzję w przedmiocie wniosku
sędziego o przeniesienie na inne miejsce służbowe, mając na względzie racjonalne
wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego, potrzeby wynikające z obciążenia
17.09.2018
©Telksinoe s. 78/179
zadaniami poszczególnych sądów, a także okoliczności wynikające z uzasadnienia
wniosku.
§ 4. Wniosek sędziego o przeniesienie na inne miejsce służbowe
niespełniający wymogów, o których mowa w § 2, pozostawia się bez rozpoznania.
W przypadku nieuwzględnienia wniosku sędzia może złożyć kolejny wniosek o
przeniesienie nie wcześniej niż po upływie 3 lat, chyba że przyczyną
nieuwzględnienia wniosku był jedynie brak wystarczającej liczby wolnych
stanowisk sędziowskich w odniesieniu do liczby wniosków. Wniosek złożony
przed upływem tego terminu pozostawia się bez rozpoznania.
§ 5. Minister Sprawiedliwości może z urzędu zwrócić się do sędziego, który
uprzednio składał wniosek o przeniesienie na inne miejsce służbowe, o wyrażenie
zgody na przeniesienie na wnioskowane lub inne miejsce służbowe.
§ 6. W przypadku obsadzenia wolnego stanowiska sędziowskiego przez
przeniesienie sędziego na inne miejsce służbowe Minister Sprawiedliwości ogłasza
w Biuletynie Informacji Publicznej dokonanie przeniesienia.
Art. 76. W razie przeniesienia sędziego do innej miejscowości, przysługuje
mu zwrot kosztów przeniesienia, z wyjątkiem przypadku, gdy przeniesienie
nastąpiło w drodze dyscyplinarnej lub na wniosek sędziego. Sędziemu
przenoszonemu na jego wniosek Minister Sprawiedliwości, w szczególnie
uzasadnionych przypadkach, może przyznać zwrot kosztów przeniesienia.
Art. 77. § 1. Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego, za jego
zgodą, do pełnienia obowiązków sędziego lub czynności administracyjnych:
1) w innym sądzie równorzędnym lub niższym, a w szczególnie uzasadnionych
wypadkach także w sądzie wyższym, mając na względzie racjonalne
wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego oraz potrzeby wynikające z
obciążenia zadaniami poszczególnych sądów,
2) w Ministerstwie Sprawiedliwości lub innej jednostce organizacyjnej podległej
Ministrowi Sprawiedliwości albo przez niego nadzorowanej,
2a) w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – na wniosek Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej,
2b) w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych – na
wniosek ministra właściwego do spraw zagranicznych,
17.09.2018
©Telksinoe s. 79/179
3) w Sądzie Najwyższym – na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego
albo Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Dyscyplinarnej
w odniesieniu do sędziów delegowanych do tej izby,
4) w sądzie administracyjnym – na wniosek Prezesa Naczelnego Sądu
Administracyjnego
– na czas określony, nie dłuższy niż 2 lata, albo na czas nieokreślony.
§ 2. Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego, za jego zgodą, na
wniosek Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa do pełnienia czynności
w Biurze tej Rady.
§ 2a. Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego, za jego zgodą, do
pełnienia czynności lub prowadzenia zajęć szkoleniowych w Krajowej Szkole
Sądownictwa i Prokuratury.
§ 2b. Sędzia nie może łączyć funkcji orzekania z pełnieniem czynności
administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości lub innej jednostce
organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości, Kancelarii Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej albo urzędzie obsługującym ministra właściwego do
spraw zagranicznych.
§ 3. Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego na jego wniosek do
pełnienia obowiązków w międzynarodowej sędziowskiej organizacji
pozarządowej.
§ 3a. Minister Sprawiedliwości może delegować sędziego, za jego zgodą, do
pełnienia obowiązków lub pełnienia określonej funkcji poza granicami państwa
w ramach działań podejmowanych przez organizacje międzynarodowe lub
ponadnarodowe oraz zespoły międzynarodowe, działające na podstawie umów
międzynarodowych, w tym umów konstytuujących organizacje międzynarodowe,
ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, zgodnie z kwalifikacjami sędziego,
na czas określony, nie dłuższy niż cztery lata, z możliwością ponownego
delegowania na kolejny okres, nieprzekraczający czterech lat.
§ 3b. Minister Sprawiedliwości, na wniosek Dyrektora Krajowej Szkoły
Sądownictwa i Prokuratury, może delegować sędziego, za jego zgodą, do pełnienia
obowiązków lub określonej funkcji, lub odbycia stażu trwającego dłużej niż
miesiąc, poza granicami państwa w ramach współpracy międzynarodowej
Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, zgodnie z kwalifikacjami sędziego,
17.09.2018
©Telksinoe s. 80/179
na czas określony, nie dłuższy niż cztery lata, z możliwością ponownego
delegowania na kolejny okres nieprzekraczający czterech lat.
§ 4. Sędzia delegowany na podstawie § 1 pkt 2–2b oraz § 2a, na czas
nieokreślony, może być odwołany z delegowania lub z niego ustąpić za
trzymiesięcznym uprzedzeniem. W pozostałych przypadkach delegowania
sędziego, odwołanie lub ustąpienie sędziego następuje bez zachowania okresu
uprzedzenia.
§ 5. (uchylony)
§ 6. Jeżeli delegowanie sędziego następuje do innej miejscowości, niż
miejscowość w której znajduje się miejsce służbowe sędziego, niebędącej
miejscem jego stałego zamieszkania, sędziemu delegowanemu w okresie
delegowania, jako pracownikowi w podróży służbowej, przysługują następujące
należności, rekompensujące niedogodności wynikające z delegowania poza stałe
miejsce pełnienia służby:
1) prawo do nieodpłatnego zakwaterowania, w warunkach odpowiadających
godności urzędu albo zwrot kosztów zamieszkania w miejscu delegowania,
w jednej z następujących form:
a) zwrotu kosztów faktycznie poniesionych – w wysokości określonej
w fakturze,
b) miesięcznego ryczałtu – w kwocie nie wyższej niż 78% podstawy
ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego, o której mowa
w art. 91 § 1c;
2) zwrot kosztów pierwszego przejazdu z miejsca stałego zamieszkania do
miejsca delegowania, zwrot kosztów ostatniego przejazdu z miejsca
delegowania do miejsca stałego zamieszkania oraz zwrot kosztów przejazdów
odbywanych nie częściej niż raz w tygodniu do miejsca stałego zamieszkania
i z powrotem na warunkach określonych w przepisach wydanych na
podstawie art. 775 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
(Dz. U. z 2016 r. poz. 1666, 2138 i 2255 oraz z 2017 r. poz. 60 i 962) według
zasad obowiązujących przy podróżach służbowych na obszarze kraju;
3) ryczałt na pokrycie kosztów dojazdów środkami komunikacji miejscowej,
o którym mowa w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania
należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub
17.09.2018
©Telksinoe s. 81/179
samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na
obszarze kraju;
4) diety, o których mowa w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków
ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu
w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży
służbowej na obszarze kraju;
5) zwrot kosztów poniesionych z tytułu używania pojazdów, stanowiących
własność pracownika, do celów służbowych, o którym mowa w przepisach
w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów
używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli
i motorowerów niebędących własnością pracodawcy;
6) zwrot kosztów codziennych dojazdów do miejscowości delegowania,
o których mowa w § 6b.
§ 6a. Świadczenia i należności, o których mowa w § 6 pkt 1 i 2, nie
przysługują w wypadkach, gdy odległość od miejscowości w której sędzia
delegowany ma miejsce stałego zamieszkania do miejscowości delegowania nie
przekracza 60 km, chyba że organ powołany do kierowania jednostką do której
delegowanie następuje, na wniosek sędziego delegowanego uzna, że nie jest celowy
codzienny dojazd sędziego delegowanego do miejscowości delegowania.
§ 6b. Sędzia delegowany, o którym mowa w § 6a, któremu nie przysługują
świadczenia i należności, o których mowa w § 6 pkt 1 i 2, ma prawo do zwrotu
kosztów codziennych dojazdów do miejscowości delegowania w wysokości nie
wyższej niż równowartość przejazdu środkami komunikacji kolejowej lub innym
środkiem komunikacji publicznej, z uwzględnieniem przysługującej sędziemu
delegowanemu ulgi na dany środek transportu, bez względu na to, z jakiego tytułu
ulga ta przysługuje.
§ 7. W razie delegowania sędziego do sądu równorzędnego, sędziemu
przysługuje dodatek funkcyjny wizytatora sądu okręgowego.
§ 7a. (utracił moc)8)
§ 7b. (utracił moc)8)
8)
Z dniem 22 stycznia 2009 r. na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 stycznia
2009 r. sygn. akt K 45/07 (Dz. U. poz. 57).
17.09.2018
©Telksinoe s. 82/179
§ 8. Prezes sądu apelacyjnego może delegować sędziego sądu rejonowego,
sędziego sądu okręgowego albo sędziego sądu apelacyjnego do pełnienia
obowiązków sędziego w sądzie równorzędnym lub niższym na obszarze apelacji,
po uzyskaniu zgody sędziego i kolegium sądu okręgowego właściwego ze względu
na siedzibę sądu, do którego ma nastąpić delegowanie, na nieprzerwany okres, nie
dłuższy jednak niż sześć miesięcy w ciągu roku.
§ 9. W szczególnie uzasadnionych wypadkach prezes sądu apelacyjnego
może delegować sędziego sądu rejonowego albo sędziego sądu okręgowego do
pełnienia obowiązków sędziego w sądzie wyższym, po uzyskaniu zgody sędziego
i kolegium sądu, do którego ma nastąpić delegowanie, mając na względzie
racjonalne wykorzystanie kadr oraz potrzeby wynikające z obciążenia zadaniami
poszczególnych sądów działających na obszarze apelacji; łączny okres
delegowania nie może przekroczyć 14 dni w ciągu roku.
§ 10. Aktu delegowania nie dołącza się do akt spraw sądowych.
Art. 77a. Sędziemu delegowanemu do wykonania czynności służbowych w
innej miejscowości niż miejscowość, w której znajduje się jego miejsce służbowe
lub miejsce delegowania, o którym mowa w art. 77 § 1–3b, przysługują należności
określone w przepisach w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności
przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej
jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
Art. 78. § 1. Sędziemu delegowanemu do pełnienia czynności w
Ministerstwie Sprawiedliwości, Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
albo urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych mogą
być powierzane obowiązki na stanowiskach urzędniczych, z wyłączeniem
stanowiska dyrektora generalnego urzędu.
§ 1a. Obowiązki, o których mowa w § 1, mogą być powierzane sędziemu
delegowanemu do pełnienia czynności w Krajowej Szkole Sądownictwa
i Prokuratury.
§ 1b. Do Ministerstwa Sprawiedliwości, Kancelarii Prezydenta
Rzeczypospolitej Polskiej, urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw
zagranicznych albo Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury może być
delegowany jedynie sędzia wyróżniający się wysokim poziomem wiedzy
17.09.2018
©Telksinoe s. 83/179
prawniczej oraz wykazujący znajomość problematyki w zakresie powierzanych mu
obowiązków.
§ 2. Sędzia delegowany do pełnienia czynności administracyjnych w
Ministerstwie Sprawiedliwości, Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw zagranicznych albo
Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, a także do prowadzenia zajęć
szkoleniowych w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury ma prawo do
wynagrodzenia zasadniczego przysługującego mu na zajmowanym stanowisku
sędziowskim oraz dodatku za długoletnią pracę. W okresie delegowania sędzia
otrzymuje dodatek funkcyjny, określony w przepisach wykonawczych wydanych
na podstawie art. 91 § 8.
§ 3. W okresie delegowania, ze względu na charakter pracy i zakres
wykonywanych zadań, sędziemu może być przyznany przez Ministra
Sprawiedliwości dodatek specjalny w kwocie nieprzekraczającej łącznie 40%
wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego. Dodatek przyznaje się na czas
określony, a w indywidualnych przypadkach – także na czas nieokreślony. Dodatek
dla sędziów delegowanych do Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
oraz urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw zagranicznych może być
przyznany, na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej albo ministra
właściwego do spraw zagranicznych.
§ 4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dodatek specjalny może
przekraczać wysokość, o której mowa w § 3.
§ 4a. W okresie delegowania do Ministerstwa Sprawiedliwości Minister
Sprawiedliwości może kierować sędziego, za jego zgodą, do udziału w różnych
formach podnoszenia kwalifikacji zawodowych w zakresie problematyki
dotyczącej powierzonych mu obowiązków.
§ 4b. Koszty podnoszenia kwalifikacji zawodowych, o których mowa w § 4a,
są pokrywane z części budżetowej „Sprawiedliwość”, której dysponentem jest
Minister Sprawiedliwości.
§ 5. Minister Sprawiedliwości po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa określi, w drodze rozporządzenia, tryb i szczegółowe warunki
delegowania sędziów do pełnienia obowiązków w Ministerstwie Sprawiedliwości,
Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz urzędzie obsługującym
17.09.2018
©Telksinoe s. 84/179
ministra właściwego do spraw zagranicznych, a także pełnienia czynności
administracyjnych lub prowadzenia zajęć szkoleniowych w Krajowej Szkole
Sądownictwa i Prokuratury oraz tryb i szczegółowe warunki realizacji prawa do
nieodpłatnego zakwaterowania i zwrotu kosztów zamieszkania w miejscu
delegowania, w tym maksymalną wysokość zwrotu kosztów faktycznie
poniesionych oraz wysokość miesięcznego ryczałtu, z uwzględnieniem możliwości
zróżnicowania jego wysokości w zależności od miejscowości delegowania, a także
tryb, szczegółowe warunki przyznawania i zakres innych świadczeń, mając na
względzie zakres świadczeń przysługujących pracownikom odbywającym podróże
służbowe oraz czasowo przenoszonym.
Art. 78a. § 1. Sędzia delegowany na podstawie art. 77 § 3a i 3b ma prawo do
wynagrodzenia zasadniczego przysługującego mu na zajmowanym stanowisku
sędziowskim oraz dodatku za długoletnią pracę, a także do świadczeń
odszkodowawczych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, jeżeli
zdarzenie powodujące powstanie prawa do tych świadczeń zaistniało w czasie
pełnienia obowiązków lub funkcji poza granicami państwa. W okresie delegowania
do pełnienia funkcji sędzia otrzymuje dodatek funkcyjny określony w przepisach
wykonawczych wydanych na podstawie art. 91 § 8.
§ 2. Sędziemu delegowanemu w czasie pełnienia obowiązków lub funkcji
poza granicami państwa przysługują, wypłacane w walucie polskiej lub obcej:
1) dodatek zagraniczny na pokrycie zwiększonych kosztów związanych
z pełnieniem obowiązków lub funkcji poza granicami państwa, ustalany
odpowiednio do warunków i zakresu ich pełnienia;
2) w przypadku powierzenia pełnienia obowiązków lub funkcji pociągających za
sobą zmianę miejsca pobytu trwającą co najmniej rok:
a) jednorazowy dodatek adaptacyjny,
b) pokrycie kosztów podróży przesiedleniowej sędziego delegowanego
i każdego przenoszącego się z nim członka rodziny, w tym przewozu ich
mienia, niezależnie od terminów ich faktycznego przesiedlenia,
c) pokrycie, raz na dwa lata, kosztów przejazdu sędziego delegowanego
oraz członków jego rodziny przebywających z nim na stałe poza
granicami państwa, z miejsca delegacji do miejsca stałego zamieszkania
na urlop wypoczynkowy i z powrotem;
17.09.2018
©Telksinoe s. 85/179
3) zwrot kosztów podróży w związku z rozpoczęciem i zakończeniem pełnienia
obowiązków lub funkcji poza granicami państwa, podróży służbowej na
terytorium obcego państwa poza miejscem delegowania, przejazdu z miejsca
delegowania do kraju i z powrotem w uzasadnionych przypadkach
służbowych lub losowych;
4) zwrot kosztów leczenia, gdy delegacja następuje do państwa niebędącego
członkiem Unii Europejskiej;
5) pokrycie kosztów zamieszkania w miejscu delegacji do wysokości
udokumentowanych wydatków, nieprzekraczających wysokości ustalonego
limitu.
§ 3. Sumę należności, o których mowa w § 2, zmniejsza się o kwotę środków
pieniężnych otrzymanych przez sędziego delegowanego od strony zagranicznej na
pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem przez niego obowiązków lub
funkcji poza granicami państwa. Należności te nie przysługują, jeżeli sędzia
delegowany nie ponosi kosztów, na pokrycie których są one przeznaczone.
§ 4. Wydatki związane z delegacją sędziów poza granice państwa są
pokrywane z budżetu państwa ze środków pozostających w dyspozycji Ministra
Sprawiedliwości.
§ 5. Wydatki, o których mowa w § 4, mogą być również pokrywane w całości
lub w części ze środków przeznaczonych na ten cel przez organizację
międzynarodową, którymi dysponowanie powierzono Ministrowi
Sprawiedliwości.
§ 6. Do wydatków, o których mowa w § 4, nie zalicza się wynagrodzenia
zasadniczego sędziego oraz dodatku za długoletnią pracę przysługujących na
zajmowanym stanowisku sędziowskim, do których sędzia zachowuje prawo
w czasie delegacji do pełnienia obowiązków lub funkcji poza granicami państwa.
§ 7. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, tryb, wysokość i szczegółowe
warunki przyznawania i wypłaty należności, o których mowa w § 2, limity, do
wysokości których podlegają zwrotowi koszty zamieszkania, oraz walutę, w której
należności takie są wypłacane, uwzględniając zakres ich przyznawania zależnie od
miejsca pełnienia obowiązków i powierzonej sędziemu funkcji, a także potrzebę
zapewnienia warunków do prawidłowego ich wykonywania oraz konieczność
17.09.2018
©Telksinoe s. 86/179
pokrycia zwiększonych kosztów związanych z wykonywaniem tych obowiązków
lub funkcji poza granicami państwa oraz z sytuacjami szczególnymi, w tym
zdarzeniami losowymi.
Art. 79. Sędzia nie może, powołując się na zasadę niezawisłości
sędziowskiej, uchylić się od wykonania poleceń w zakresie czynności
administracyjnych, jeżeli z mocy przepisów ustawy należą do obowiązków
sędziowskich, a także poleceń dotyczących sprawności postępowania sądowego;
może jednak domagać się wydania polecenia na piśmie.
Art. 80. § 1.9) Sędzia nie może być zatrzymany ani pociągnięty do
odpowiedzialności karnej bez zezwolenia właściwego sądu dyscyplinarnego. Nie
dotyczy to zatrzymania w razie ujęcia sędziego na gorącym uczynku przestępstwa,
jeżeli zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku
postępowania. Do czasu wydania uchwały zezwalającej na pociągnięcie sędziego
do odpowiedzialności karnej wolno podejmować tylko czynności niecierpiące
zwłoki.
§ 2. O zatrzymaniu sędziego niezwłocznie powiadamia się prezesa sądu
apelacyjnego właściwego ze względu na miejsce zatrzymania. Może on nakazać
natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego sędziego. O fakcie zatrzymania
sędziego prezes sądu apelacyjnego niezwłocznie zawiadamia Krajową Radę
Sądownictwa, Ministra Sprawiedliwości i Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
§ 2a. Wniosek o zezwolenie na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności
karnej, jeżeli nie pochodzi od prokuratora, powinien być sporządzony i podpisany
przez adwokata albo radcę prawnego będącego pełnomocnikiem.
§ 2b. Jeżeli wniosek o zezwolenie na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej nie odpowiada warunkom formalnym pisma
procesowego określonym w Kodeksie postępowania karnego lub jest oczywiście
bezzasadny, prezes sądu dyscyplinarnego odmawia jego przyjęcia.10) Na
9)
Utracił moc z dniem 10 kwietnia 2015 r. w zakresie, w jakim nie obejmuje odpowiedzialności
za złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego, na podstawie wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z dnia 2 kwietnia 2015 r. sygn. akt P 31/12 (Dz. U. poz. 509).
10)
Utraciło moc z dniem 3 listopada 2010 r. zdanie pierwsze rozumiane w ten sposób, że
„oczywista bezzasadność wniosku o zezwolenie na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności
karnej” obejmuje także zagadnienie wymagające zasadniczej wykładni ustawy, na podstawie
wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 października 2010 r. sygn. akt K 10/08 (Dz. U.
poz. 1364).
17.09.2018
©Telksinoe s. 87/179
zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku przysługuje zażalenie do sądu
dyscyplinarnego właściwego do rozpoznania wniosku.
§ 2c. Sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej, jeżeli zachodzi dostatecznie uzasadnione
podejrzenie popełnienia przez niego przestępstwa. Uchwała zawiera
rozstrzygnięcie w przedmiocie zezwolenia na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej wraz z uzasadnieniem.
§ 2d. Sąd dyscyplinarny rozpoznaje wniosek o zezwolenie na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej w terminie czternastu dni od dnia jego
wpłynięcia do sądu dyscyplinarnego.
§ 2da. Jeżeli wniosek o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności
karnej lub tymczasowe aresztowanie dotyczy sędziego ujętego na gorącym uczynku
zbrodni lub występku zagrożonego karą pozbawienia wolności, której górna
granica wynosi co najmniej 8 lat, występku, o którym mowa
w art. 177 § 1 Kodeksu karnego w związku z art. 178 § 1 Kodeksu karnego,
a także w art. 178a §1 lub 4 Kodeksu karnego, i pozostającego nadal
zatrzymanym, sąd dyscyplinarny podejmuje uchwałę w przedmiocie wniosku
niezwłocznie, nie później niż przed upływem 24 godzin od jego wpłynięcia do sądu
dyscyplinarnego. Uchwała zezwalająca na pociągnięcie do odpowiedzialności
karnej lub tymczasowe aresztowanie sędziego jest natychmiast wykonalna.
§ 2e. Przed wydaniem uchwały sąd dyscyplinarny wysłuchuje rzecznika
dyscyplinarnego, sędziego, przedstawiciela organu lub osobę, którzy wnieśli
o zezwolenie – jeżeli się stawią. Ich niestawiennictwo, jak również
niestawiennictwo obrońcy, nie wstrzymuje rozpoznania wniosku.
§ 2f. Sędzia, którego dotyczy postępowanie, ma prawo wglądu do
dokumentów, które zostały załączone do wniosku. Jednak prokurator, kierując
wniosek do sądu dyscyplinarnego, może zastrzec, że dokumenty te lub ich część
nie mogą być sędziemu udostępnione z uwagi na dobro postępowania
przygotowawczego.
§ 2g. Jeżeli prokurator złożył zastrzeżenie, o którym mowa w § 2f, prezes
sądu dyscyplinarnego niezwłocznie kieruje sprawę na posiedzenie. Sąd
dyscyplinarny może odmówić sędziemu wglądu do dokumentów dołączonych do
wniosku.
17.09.2018
©Telksinoe s. 88/179
§ 2h.11) Jeżeli prokurator składając wniosek o zezwolenie na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej wnosi jednocześnie o zezwolenie na
tymczasowe aresztowanie sędziego, uchwała zezwalająca na pociągnięcie sędziego
do odpowiedzialności karnej obejmuje również zezwolenie na zatrzymanie
sędziego i zastosowanie tymczasowego aresztowania, chyba że sąd dyscyplinarny
postanowi inaczej.
§ 3. (uchylony)
§ 4. Orzekając w sprawie, o której mowa w § 1, sąd dyscyplinarny może
poprzestać na oświadczeniu sędziego, że wnosi o wydanie uchwały o zezwoleniu
na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej.
Art. 80a. (utracił moc)12)
Art. 80b. (utracił moc)12)
Art. 80c. (utracił moc)12)
Art. 80d. (utracił moc)12)
Art. 81. § 1. Za wykroczenie sędzia odpowiada tylko dyscyplinarnie,
z zastrzeżeniem § 2.
§ 2. Sędzia może wyrazić zgodę na pociągnięcie go do odpowiedzialności
karnej za wykroczenia, o których mowa w § 3, w trybie określonym w tym
przepisie.
§ 3. W przypadku popełnienia przez sędziego wykroczenia, o którym mowa
w rozdziale XI ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz. U.
z 2015 r. poz. 1094, 1485, 1634 i 1707 oraz z 2017 r. poz. 966 i 1941), przyjęcie
przez sędziego mandatu karnego albo uiszczenie grzywny, w przypadku ukarania
mandatem karnym zaocznym, o którym mowa w art. 98 § 1 pkt 3 ustawy z dnia
24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U.
11)
Utracił moc z dniem 22 stycznia 2009 r. w zakresie, w jakim ustanawia domniemanie, że
uchwała zezwalająca na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej obejmuje również
zezwolenie na zatrzymanie sędziego i zastosowanie tymczasowego aresztowania, na podstawie
wyroku, o którym mowa w odnośniku 8.
12)
Z dniem 11 grudnia 2007 r. na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia
28 listopada 2007 r. sygn. akt K 39/07 (Dz. U. poz. 1698).
17.09.2018
©Telksinoe s. 89/179
z 2016 r. poz. 1713, z późn. zm.13)), stanowi oświadczenie o wyrażeniu przez niego
zgody na pociągnięcie go do odpowiedzialności w tej formie.
§ 4. Wyrażenie przez sędziego zgody na pociągnięcie go do
odpowiedzialności karnej w trybie określonym w § 3 wyłącza odpowiedzialność
dyscyplinarną.
Rozdział 2
Prawa i obowiązki sędziów
Art. 82. § 1. Sędzia jest obowiązany postępować zgodnie ze ślubowaniem
sędziowskim.
§ 2. Sędzia powinien w służbie i poza służbą strzec powagi stanowiska
sędziego i unikać wszystkiego, co mogłoby przynieść ujmę godności sędziego lub
osłabiać zaufanie do jego bezstronności.
§ 3. (uchylony)
Art. 82a. § 1. Sędzia jest obowiązany stale podnosić kwalifikacje zawodowe.
§ 2. Po objęciu pierwszego stanowiska sędziowskiego sędzia, który nie
zajmował stanowiska asesora sądowego, odbywa szkolenie z zakresu metodyki
pracy sędziego organizowane przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury.
Prezes sądu kieruje sędziego na szkolenie w najbliższym terminie przewidzianym
w harmonogramie działalności szkoleniowej Krajowej Szkoły Sądownictwa i
Prokuratury na dany rok.
§ 3. Sędzia jest obowiązany uczestniczyć, w miarę możliwości corocznie,
w szkoleniu i doskonaleniu zawodowym organizowanym przez Krajową Szkołę
Sądownictwa i Prokuratury lub innych formach doskonalenia zawodowego, w celu
uzupełnienia specjalistycznej wiedzy i umiejętności zawodowych.
§ 4. (uchylony)
§ 5. Sędzia, o ile jest to możliwe, najpóźniej na trzy dni przed rozpoczęciem
szkolenia lub korzystania z innej formy doskonalenia zawodowego, zawiadamia o
tym prezesa właściwego sądu, jeżeli w związku z korzystaniem z doskonalenia
zawodowego będzie przebywał więcej niż dzień poza miejscowością będącą
13)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016 r. poz. 1948
oraz z 2017 r. poz. 708, 962, 966, 1477 i 1543.
17.09.2018
©Telksinoe s. 90/179
siedzibą sądu, w którym pełni służbę. Prezes sądu rejonowego zawiadamia o tym
prezesa przełożonego sądu okręgowego, prezes sądu okręgowego prezesa
przełożonego sądu apelacyjnego, zaś prezes sądu apelacyjnego Ministra
Sprawiedliwości.
Art. 82b. Sędziemu, za jego zgodą, może zostać powierzony obowiązek
sprawowania patronatu nad przebiegiem praktyk aplikantów Krajowej Szkoły
Sądownictwa i Prokuratury.
Art. 82c. Sędzia jest obowiązany wykonywać czynności związane
z powierzonymi mu obowiązkami sędziego sądu dyscyplinarnego przy sądzie
apelacyjnym.
Art. 83. Czas pracy sędziego jest określony wymiarem jego zadań.
Art. 83a. Prawo do urlopu wychowawczego sędzia, który nie pełni funkcji,
może wykonywać także przez zmniejszenie przydziału spraw co najwyżej o 50% z
jednoczesnym obniżeniem wynagrodzenia zasadniczego w tym samym stopniu. Do
wykonywania prawa do zmniejszenia przydziału spraw stosuje się odpowiednio
przepisy o urlopach wychowawczych, z tym że żądanie zmniejszenia przydziału
spraw lub zmiany zakresu zmniejszenia należy złożyć za co najmniej
dwumiesięcznym uprzedzeniem.
Art. 84. § 1. Sędzia na rozprawie i posiedzeniu z udziałem stron,
odbywającym się w budynku sądu, używa stroju urzędowego. Strojem urzędowym
sędziego jest toga, a sędziego przewodniczącego na rozprawie lub posiedzeniu –
także nakładany na kołnierz togi łańcuch z wizerunkiem orła. Jeżeli w posiedzeniu
uczestniczy małoletni sędzia może zaniechać używania stroju urzędowego.
§ 2. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, wzór stroju urzędowego sędziów,
uwzględniając uroczysty charakter stroju, odpowiedni dla powagi sądu i utrwalonej
tradycji.
§ 3. Sędzia otrzymuje legitymację służbową, wymieniającą zajmowane przez
niego stanowisko i miejsce służbowe. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze
zarządzenia, wzór legitymacji służbowej sędziego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 91/179
Art. 85. § 1. Sędzia jest obowiązany zachować w tajemnicy okoliczności
sprawy, o których powziął wiadomość ze względu na swój urząd, poza jawną
rozprawą sądową.
§ 2. Obowiązek zachowania tajemnicy trwa także po ustaniu stosunku
służbowego.
§ 3. Obowiązek zachowania tajemnicy ustaje, gdy sędzia składa zeznania jako
świadek przed sądem, chyba że ujawnienie tajemnicy zagraża dobru państwa albo
takiemu ważnemu interesowi prywatnemu, który nie jest sprzeczny z celami
wymiaru sprawiedliwości. W tych przypadkach od obowiązku zachowania
tajemnicy może zwolnić sędziego Minister Sprawiedliwości.
§ 4. Wobec osoby pełniącej urząd na stanowisku sędziego postępowania
sprawdzającego przewidzianego w ustawie z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie
informacji niejawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1167 i 1948 oraz z 2017 r. poz. 935)
nie przeprowadza się. Przed przystąpieniem do pełnienia obowiązków sędzia
zapoznaje się z przepisami o ochronie informacji niejawnych i składa oświadczenie
o znajomości tych przepisów. Informacje niejawne mogą być udostępnione
sędziemu tylko w zakresie niezbędnym do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim, pełnienia powierzonej funkcji lub wykon ywania powierzonych
czynności.
Art. 86. § 1. Sędzia nie może podejmować dodatkowego zatrudnienia,
z wyjątkiem zatrudnienia na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym
lub naukowym w łącznym wymiarze nieprzekraczającym pełnego wymiaru czasu
pracy pracowników zatrudnionych na tych stanowiskach, jeżeli wykonywanie tego
zatrudnienia nie przeszkadza w pełnieniu obowiązków sędziego.
§ 2. Sędziemu nie wolno także podejmować innego zajęcia ani sposobu
zarobkowania, które przeszkadzałoby w pełnieniu obowiązków sędziego, mogło
osłabiać zaufanie do jego bezstronności lub przynieść ujmę godności urzędu
sędziego.
§ 3. Sędzia nie może:
1) być członkiem zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki prawa
handlowego;
2) być członkiem zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółdzielni;
3) być członkiem zarządu fundacji prowadzącej działalność gospodarczą;
17.09.2018
©Telksinoe s. 92/179
4) posiadać w spółce prawa handlowego więcej niż 10% akcji lub udziały
przedstawiające więcej niż 10% kapitału zakładowego;
5) prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie
z innymi osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być
przedstawicielem bądź pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności.
§ 3a. Przez spółkę prawa handlowego rozumie się spółkę handlową, a także
inną spółkę, do której stosuje się przepisy prawa handlowego, w tym spółkę według
prawa obcego.
§ 3b. (uchylony)
§ 3c. (uchylony)
§ 3d. Wybór lub powołanie do władz spółki, spółdzielni lub fundacji
z naruszeniem zakazów określonych w § 3 pkt 1–3 są z mocy prawa nieważne i nie
podlegają wpisowi do właściwego rejestru.
§ 4. O zamiarze podjęcia dodatkowego zatrudnienia, o którym mowa w § 1,
a także o podjęciu innego zajęcia lub sposobu zarobkowania, sędzia sądu
apelacyjnego oraz sędzia sądu okręgowego zawiadamia prezesa właściwego sądu,
a prezesi tych sądów – Ministra Sprawiedliwości. Sędzia sądu rejonowego kieruje
zawiadomienie, o którym mowa w zdaniu pierwszym, do prezesa właściwego sądu
okręgowego.
§ 5. Prezes właściwego sądu w stosunku do sędziego, a Minister
Sprawiedliwości w stosunku do prezesa sądu apelacyjnego i prezesa sądu
okręgowego, wydaje decyzję o sprzeciwie wobec zamiaru podjęcia zatrudnienia na
stanowisku dydaktycznym, badawczo-dydaktycznym lub badawczym w szkole
wyższej, jeżeli uzna, że będzie ono przeszkadzało w pełnieniu obowiązków
sędziego, oraz wobec podejmowania lub kontynuowania innego zajęcia, które
przeszkadza w pełnieniu obowiązków sędziego, osłabia zaufanie do jego
bezstronności lub przynosi ujmę godności urzędu sędziego.
§ 6. (uchylony)
Art. 87. § 1. Sędziowie i dyrektorzy sądów oraz ich zastępcy są obowiązani
do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym. Oświadczenie o stanie
majątkowym dotyczy majątku osobistego oraz objętego małżeńską wspólnością
majątkową. Oświadczenie to powinno zawierać w szczególności informacje o:
1) posiadanych zasobach pieniężnych;
17.09.2018
©Telksinoe s. 93/179
2) posiadanych nieruchomościach i tytułach prawnych do ich posiadania;
3) posiadanych rzeczach ruchomych o wartości jednostkowej powyżej 10.000 zł;
4) posiadanych udziałach i akcjach w spółkach prawa handlowego;
5) posiadanych instrumentach finansowych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca
2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1768)
innych niż wskazane w pkt 4;
6) dochodach podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób
fizycznych, uzyskanych w okresie roku przed dniem, na który składane jest
oświadczenie, o ile ich łączna wartość przekracza 10.000 zł, i ich źródłach, z
wyłączeniem dochodów uzyskanych w związku z pełnieniem urzędu na
stanowisku sędziowskim albo zatrudnieniem na stanowisku dyrektora sądu
lub zastępcy dyrektora sądu;
7) nabytym przez składającego oświadczenie albo jego małżonka od Skarbu
Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu
terytorialnego, ich związków lub samorządowej osoby prawnej, mieniu, które
podlegało zbyciu w drodze przetargu;
8) wierzytelnościach i zobowiązaniach pieniężnych o wartości powyżej 10.000
zł.
§ 1a. Oświadczenie, o którym mowa w § 1, składa się w dwóch
egzemplarzach.
§ 2. Oświadczenie, o którym mowa w § 1, sędziowie składają właściwemu
terytorialnie prezesowi sądu apelacyjnego, zaś dyrektorzy sądów i ich zastępcy –
Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 3. Analizy danych zawartych w oświadczeniu, o którym mowa w § 1,
złożonym przez sędziego, dokonuje właściwe terytorialnie kolegium sądu
apelacyjnego w terminie do dnia 30 czerwca każdego roku i przedstawia jej wyniki
zgromadzeniu ogólnemu sędziów apelacji. Analizy danych zawartych w
oświadczeniu, o którym mowa w § 1, złożonym przez dyrektora sądu lub zastępcę
dyrektora sądu dokonuje Minister Sprawiedliwości w terminie do dnia 30 czerwca
każdego roku.
§ 4. Prezesi sądów apelacyjnych składają oświadczenie, o którym mowa
w § 1, Krajowej Radzie Sądownictwa, która dokonuje analizy zawartych w nim
danych w terminie do dnia 30 czerwca każdego roku.
17.09.2018
©Telksinoe s. 94/179
§ 5. Oświadczenie, o którym mowa w § 1, składa się w terminie 30 dni od
dnia objęcia urzędu sędziego albo powołania na stanowisko dyrektora sądu lub
zastępcy dyrektora sądu, według stanu na dzień objęcia urzędu albo powołania,
a następnie co roku do dnia 30 kwietnia, według stanu na dzień 31 grudnia roku
poprzedniego, a także w terminie 30 dni od dnia opuszczenia urzędu sędziego albo
odwołania ze stanowiska dyrektora sądu lub zastępcy dyrektora sądu, według stanu
na dzień opuszczenia urzędu albo odwołania.
§ 5a. Oświadczenie składane w związku z objęciem urzędu sędziego albo
powołaniem na stanowisko dyrektora sądu lub zastępcy dyrektora sądu nie zawiera
informacji, o których mowa w § 1 pkt 6. Oświadczenie składane w związku
z opuszczeniem urzędu sędziego albo odwołaniem ze stanowiska dyrektora sądu
lub zastępcy dyrektora sądu zawiera informacje, o których mowa w § 1 pkt 6, za
okres od 1 stycznia roku opuszczenia urzędu albo odwołania do dnia opuszczenia
urzędu albo odwołania.
§ 6. Informacje zawarte w oświadczeniu, o którym mowa w § 1, są jawne,
także co do imienia i nazwiska, z wyjątkiem danych adresowych, informacji o
miejscu położenia nieruchomości, a także informacji umożliwiających
identyfikację ruchomości. Na wniosek sędziego, dyrektora sądu lub zastępcy
dyrektora sądu, który złożył oświadczenie, podmiot uprawniony do odebrania
oświadczenia może zdecydować o objęciu informacji zawartych w oświadczeniu
ochroną przewidzianą dla informacji niejawnych o klauzuli tajności „zastrzeżone”,
określoną w przepisach ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji
niejawnych, jeżeli ujawnienie tych informacji mogłoby powodować zagrożenie dla
składającego oświadczenie lub osób dla niego najbliższych. Minister
Sprawiedliwości jest uprawniony do zniesienia tej klauzuli w odniesieniu do
oświadczeń, o których mowa w § 1, złożonych przez sędziów. W stosunku do tego
uprawnienia przepisu art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie
informacji niejawnych nie stosuje się.
§ 6a. Jawne informacje zawarte w oświadczeniach o stanie majątkowym
podmiot uprawniony do odebrania oświadczenia udostępnia w Biuletynie
Informacji Publicznej, o którym mowa w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o
dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1764 oraz z 2017 r. poz.
933), nie później niż do dnia 30 czerwca każdego roku.
17.09.2018
©Telksinoe s. 95/179
§ 7. Oświadczenie, o którym mowa w § 1, przechowuje się przez sześć lat.
§ 8. Jeden egzemplarz oświadczenia o stanie majątkowym podmiot
uprawniony do odebrania oświadczenia przekazuje do urzędu skarbowego
właściwego ze względu na miejsce zamieszkania sędziego, dyrektora sądu lub
zastępcy dyrektora sądu. Właściwy urząd skarbowy jest uprawniony do analizy
danych zawartych w oświadczeniu, w tym również do porównania jego treści z
treścią uprzednio złożonych oświadczeń oraz rocznych zeznań podatkowych (PIT).
Jeżeli wynik analizy budzi uzasadnione wątpliwości co do legalności pochodzenia
majątku ujawnionego w oświadczeniu, urząd skarbowy kieruje sprawę do
właściwego postępowania, prowadzonego na podstawie odrębnych przepisów.
§ 9. Oświadczenie, o którym mowa w § 1, składa się pod rygorem
odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający
oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści:
„Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego
oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu uprawnionego do
odebrania oświadczenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego
oświadczenia.
Art. 88. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór
formularza oświadczenia, o którym mowa w art. 87 § 1, zawierający szczegółowy
zakres informacji zawieranych w oświadczeniu oraz klauzulę, o której mowa w art.
87 § 9, mając na uwadze konieczność rzetelnego wykazania stanu majątkowego
osób obowiązanych do składania oświadczeń.
Art. 89. § 1. Żądania, wystąpienia i zażalenia w sprawach związanych
z pełnionym urzędem sędzia może wnosić tylko w drodze służbowej. W takich
sprawach sędzia nie może zwracać się do instytucji i osób postronnych ani podawać
tych spraw do wiadomości publicznej.
§ 2. W sprawach o roszczenia ze stosunku służbowego sędziemu przysługuje
droga sądowa.
§ 3. Przepis § 1 nie dotyczy żądań, wystąpień ani zażaleń kierowanych przez
sędziego bezpośrednio do Krajowej Rady Sądownictwa, Rzecznika Praw
Obywatelskich lub Ministra Sprawiedliwości.
17.09.2018
©Telksinoe s. 96/179
Art. 90. Sędzia sądu rejonowego i sędzia sądu okręgowego jest obowiązany
niezwłocznie zawiadomić prezesa sądu okręgowego, sędzia sądu apelacyjnego
i prezes sądu okręgowego – prezesa sądu apelacyjnego, a prezes sądu apelacyjnego
– Ministra Sprawiedliwości o toczącej się sprawie sądowej, w której występuje
jako strona lub uczestnik postępowania.
Art. 91. § 1. Wysokość wynagrodzenia sędziów, zajmujących równorzędne
stanowiska sędziowskie, różnicuje staż pracy lub pełnione funkcje.
§ 1a. (uchylony)
§ 1b. (uchylony)
§ 1c. Podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego w danym
roku stanowi przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego,
ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”
przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, z zastrzeżeniem § 1d.
§ 1d. Jeżeli przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w § 1c, jest niższe od
przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za drugi kwartał roku poprzedzającego –
przyjmuje się podstawę ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego
w dotychczasowej wysokości.
§ 2. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego określa się w stawkach, których
wysokość ustala się z zastosowaniem mnożników podstawy ustalenia
wynagrodzenia zasadniczego, o której mowa w § 1c. Stawki wynagrodzenia
zasadniczego na poszczególnych stanowiskach sędziowskich oraz mnożniki,
służące do ustalenia wysokości wynagrodzenia zasadniczego sędziów
w poszczególnych stawkach, określa załącznik do ustawy.
§ 2a. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
§ 4. (uchylony)
§ 4a. (uchylony)
§ 5. (uchylony)
§ 6. W związku z pełnioną funkcją sędziemu przysługuje dodatek funkcyjny.
§ 7. Wynagrodzenie sędziów różnicuje ponadto dodatek za długoletnią pracę,
wynoszący, począwszy od szóstego roku pracy, 5% wynagrodzenia zasadniczego
17.09.2018
©Telksinoe s. 97/179
i wzrastający po każdym roku o 1%, aż do osiągnięcia 20% wynagrodzenia
zasadniczego.
§ 8. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, funkcje z tytułu których
przysługują sędziom dodatki funkcyjne oraz sposób ustalania tych dodatków,
biorąc pod uwagę rodzaj funkcji, wielkość jednostki organizacyjnej oraz zakres
obowiązków.
§ 9. Od wynagrodzenia sędziów nie odprowadza się składek na ubezpieczenie
społeczne.
§ 10. W razie rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego
w sposób, o którym mowa w art. 68, od wynagrodzenia wypłaconego sędziemu
w okresie służby, od którego nie odprowadzano składki na ubezpieczenie
społeczne, przekazuje się składkę do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
przewidzianą za ten okres w przepisach o ubezpieczeniu społecznym.
§ 11. Składka na ubezpieczenie społeczne, o której mowa w § 10, podlega
waloryzacji:
1) za okres do 31 grudnia 1998 r. wskaźnikiem wzrostu płac wynikającym ze
wzrostu prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, określanego
corocznie w ustawie budżetowej, które stanowiło podstawę do ustalania
środków i limitów na wynagrodzenia sędziów;
2) za okres od 1 stycznia 1999 r. wskaźnikiem waloryzacji składek określonym
na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.
§ 12. Przy obliczaniu kwoty należnych składek, waloryzowanych na
podstawie § 11 pkt 2, stosuje się odpowiednio art. 19 ust. 1 ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r.
poz. 1778).
§ 13. Składki, o której mowa w § 10, nie przekazuje się, jeżeli sędzia zrzekł
się urzędu w związku z powołaniem na stanowisko prokuratorskie. Jeżeli stosunek
służbowy prokuratora ulega następnie rozwiązaniu lub wygaśnięciu w sposób, o
którym mowa w art. 93 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze
(Dz. U. z 2017 r. poz. 1767), składkę należną za okres pełnienia służby na
stanowisku sędziowskim przekazuje się na zasadach określonych w § 10–12.
17.09.2018
©Telksinoe s. 98/179
Art. 91a. § 1. Sędziemu obejmującemu stanowisko w sądzie rejonowym
przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce pierwszej. Sędziemu
obejmującemu stanowisko w sądzie okręgowym przysługuje wynagrodzenie
zasadnicze w stawce czwartej, a jeżeli na niższym stanowisku otrzymywał już
wynagrodzenie w stawce czwartej albo piątej – przysługuje mu wynagrodzenie
zasadnicze w stawce, odpowiednio, piątej albo szóstej. Sędziemu obejmującemu
stanowisko w sądzie apelacyjnym przysługuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce
siódmej, a jeżeli na niższym stanowisku otrzym ywał już wynagrodzenie w stawce
siódmej albo ósmej – przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce,
odpowiednio, ósmej albo dziewiątej.
§ 2. Jeżeli przed objęciem stanowiska sędziowskiego sędzia zajmował inne,
odpowiednio równorzędne, stanowisko sędziowskie lub prokuratorskie, na
obejmowanym stanowisku przysługuje mu wynagrodzenie zasadnicze w stawce nie
niższej od stawki, w której przysługiwało mu na stanowisku zajmowanym
poprzednio.
§ 3. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego określa się w stawce bezpośrednio
wyższej po upływie kolejnych pięciu lat pracy na danym stanowisku sędziowskim.
§ 4. Do okresu pracy na stanowisku sędziego sądu rejonowego dolicza się
okres pracy na stanowisku asesora sądowego.
§ 5. Sędziemu, któremu z chwilą objęcia stanowiska w sądzie okręgowym
przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce czwartej albo piątej, a także
sędziemu, któremu z chwilą objęcia stanowiska w sądzie apelacyjnym
przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce siódmej albo ósmej, do okresu
pracy niezbędnego do uzyskania wynagrodzenia w stawce bezpośrednio wyższej
zalicza się okres pracy na stanowisku bezpośrednio niższym, w którym sędziemu
przysługiwało wynagrodzenie zasadnicze w stawce, odpowiednio, trzeciej albo
czwartej, szóstej albo siódmej.
§ 6. Okres pracy, o którym mowa w § 3, ulega wydłużeniu o trzy lata w razie
ukarania sędziego w tym czasie karą dyscyplinarną inną niż kara upomnienia,
trzykrotnego wytknięcia uchybienia, o którym mowa w art. 40 lub trzykrotnego
zwrócenia uwagi w trybie określonym w art. 37 § 4.
Art. 92. § 1. Sędziemu przysługuje corocznie urlop dodatkowy w wymiarze:
1) sześciu dni roboczych – po dziesięciu latach pracy;
17.09.2018
©Telksinoe s. 99/179
2) dwunastu dni roboczych – po piętnastu latach pracy.
§ 2. Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu dodatkowego, wlicza
się wszystkie okresy zatrudnienia w sądzie lub prokuraturze na stanowiskach:
asesorów sądowych, asesorów prokuratorskich, sędziów i prokuratorów,
w Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej na stanowiskach: Prezesa,
wiceprezesa lub radcy, a także okresy wykonywania zawodu adwokata, radcy
prawnego lub zajmowania samodzielnego stanowiska w organach władzy
publicznej, z którym związana była praktyka prawnicza, oraz inne okresy
zatrudnienia, jeżeli z tego tytułu przysługiwał zwiększony wymiar urlopu.
§ 3. Sędziemu przysługuje gratyfikacja jubileuszowa w wysokości:
1) po dwudziestu latach pracy – 100% wynagrodzenia miesięcznego;
2) po dwudziestu pięciu latach pracy – 150% wynagrodzenia miesięcznego;
3) po trzydziestu latach pracy – 200% wynagrodzenia miesięcznego;
4) po trzydziestu pięciu latach pracy – 250% wynagrodzenia miesięcznego;
5) po czterdziestu latach pracy – 350% wynagrodzenia miesięcznego;
6) po czterdziestu pięciu latach pracy – 400% wynagrodzenia miesięcznego.
§ 4. Do okresu pracy uprawniającego do gratyfikacji jubileuszowej wlicza się
wszystkie poprzednie zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli
z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego
zależą uprawnienia pracownicze.
§ 5. Gratyfikację jubileuszową wypłaca się niezwłocznie po nabyciu przez
sędziego prawa do gratyfikacji, a jeżeli w aktach osobowych sędziego brak jest
dokumentów potwierdzających upływ okresów, o których mowa w § 4 –
niezwłocznie po wykazaniu przez sędziego nabycia prawa do gratyfikacji;
podstawę ustalenia wysokości gratyfikacji jubileuszowej stanowi wynagrodzenie
przysługujące sędziemu w dniu nabycia prawa do gratyfikacji, obliczone według
przepisów dotyczących obliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop
wypoczynkowy. Przy ustalaniu wysokości gratyfikacji jubileuszowej uwzględnia
się obniżenie wysokości wynagrodzenia, o którym mowa w art. 129 § 3.
§ 6. Gratyfikację jubileuszową wypłaca się w dniu przejścia sędziego w stan
spoczynku, jeżeli w tym dniu sędziemu brakuje do okresu pracy, od którego zależy
nabycie prawa do gratyfikacji jubileuszowej, mniej niż dwanaście miesięcy.
17.09.2018
©Telksinoe s. 100/179
Art. 93. § 1. Sędziemu można udzielić płatnego urlopu dla poratowania
zdrowia w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, jeżeli leczenie to wymaga
powstrzymania się od pełnienia służby.
§ 2. Urlop dla poratowania zdrowia nie może przekraczać sześciu miesięcy.
§ 3. Urlopu dla poratowania zdrowia udziela Minister Sprawiedliwości.
§ 4. W przypadku odmowy udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia
sędziemu przysługuje w terminie 14 dni od dnia otrzymania odmowy odwołanie do
Sądu Najwyższego.
Art. 94. § 1. W okresie nieobecności w pracy z powodu choroby sędzia
otrzymuje 80% wynagrodzenia, nie dłużej jednak niż przez okres roku. Do okresu
tego wlicza się okresy poprzedniej przerwy w pełnieniu służby z powodu choroby
lub płatnego urlopu dla poratowania zdrowia, jeżeli okres czynnej służby nie
przekroczył 60 dni. Po upływie roku w okresie dalszej nieobecności w pracy z
powodu choroby sędzia otrzymuje 50% wynagrodzenia.
§ 1a. Jeżeli nieobecność sędziego w pracy nastąpiła z powodu:
1) wypadku przy pracy albo w drodze do pracy lub z pracy,
2) choroby przypadającej w okresie ciąży,
3) choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub
warunkami wykonywania czynności sędziego,
4) choroby spowodowanej przez inną osobę w wyniku popełnienia przez nią
umyślnego czynu zabronionego, w związku z wykonywaniem czynności
sędziego, stwierdzonego orzeczeniem wydanym przez uprawniony organ,
5) poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla
kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się
zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów
– sędzia zachowuje prawo do 100% wynagrodzenia, nie dłużej jednak niż przez
okres roku; przepis § 1 zdanie drugie i trzecie stosuje się.
§ 1b. W razie ujawnienia u sędziego choroby, co do której zachodzi
podejrzenie, że powstała w związku ze szczególnymi właściwościami lub
warunkami wykonywania czynności sędziego, prezes danego sądu kieruje sędziego
do lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z urzędu lub na wniosek
sędziego. Od orzeczenia lekarza orzecznika sędziemu przysługuje sprzeciw do
17.09.2018
©Telksinoe s. 101/179
komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w ciągu 14 dni od dnia
doręczenia tego orzeczenia.
§ 1c. Za chorobę powstałą w związku ze szczególnymi właściwościami lub
warunkami wykonywania czynności sędziego uznaje się chorobę spowodowaną
działaniem czynników szkodliwych występujących w miejscu wykonywania
czynności sędziego.
§ 1d. Koszty badania i wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika oraz
komisję lekarską Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pokrywa Skarb Państwa
ze środków pozostających w dyspozycji Ministra Sprawiedliwości.
§ 2. W razie niemożności wykonywania pracy z innych przyczyn,
uprawniających do uzyskania świadczeń, określonych w przepisach
o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego, sędziemu przysługuje
wynagrodzenie w wysokości świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego,
przez okres przewidziany w tych przepisach.
§ 2a. Okres nieobecności w pracy z powodu choroby oraz niemożności
wykonywania pracy, o której mowa w § 2, stwierdza zaświadczenie lekarskie
wystawione zgodnie z art. 55 ust. 1 i art. 55a ust. 7 ustawy z dnia 25 czerwca
1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby
i macierzyństwa (Dz. U. z 2017 r. poz. 1368) albo wydruk zaświadczenia
lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6 tej ustawy, z tym że w przypadku:
1) poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla
kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz niezdolności do
pracy wskutek poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów
– zaświadczenie wystawione przez lekarza na zwykłym druku, zgodnie
z art. 53 ust. 3 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa;
2) o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r.
o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby
i macierzyństwa – decyzja wydana przez właściwy organ albo uprawniony
podmiot na podstawie przepisów o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń
i chorób zakaźnych u ludzi;
17.09.2018
©Telksinoe s. 102/179
3) urlopu macierzyńskiego – zaświadczenie lekarskie wystawione na zwykłym
druku, określające przewidywaną datę porodu – za okres przed porodem,
odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia – za okres po porodzie;
4) konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem własnym lub
małżonka sędziego, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem przyjętym na
wychowanie i utrzymanie, do ukończenia przez nie 8. roku życia,
w przypadku:
a) nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola
lub szkoły, do których dziecko uczęszcza, a także w przypadku choroby
niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której
mowa w art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi
w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2016 r. poz. 157 oraz z 2017 r. poz. 60 i 1428),
lub dziennego opiekuna, sprawujących opiekę nad dzieckiem,
b) porodu lub choroby małżonka sędziego lub rodzica dziecka sędziego,
stale opiekujących się dzieckiem, jeżeli poród lub choroba uniemożliwia
temu małżonkowi lub rodzicowi sprawowanie opieki nad dzieckiem,
c) pobytu małżonka sędziego lub rodzica dziecka sędziego, stale
opiekujących się dzieckiem, w szpitalu lub innym zakładzie leczniczym
podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju
stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne
– oświadczenie sędziego.
§ 2aa. Doręczenie zaświadczenia lekarskiego odbywa się przy wykorzystaniu
profilu informacyjnego, o którym mowa w art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca
1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby
i macierzyństwa, na zasadach określonych w tej ustawie. Prezesi sądów
wykorzystują lub tworzą profil informacyjny płatnika składek, o którym mowa
w art. 58 ust. 1 tej ustawy.
§ 2b. Wydruk zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55a ust. 6
ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia
społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zaświadczenie lekarskie, o którym
mowa w art. 55a ust. 7 tej ustawy, zaświadczenie wystawione przez lekarza na
zwykłym druku w przypadkach, o których mowa w § 2a pkt 1 i 3, decyzję, odpis
17.09.2018
©Telksinoe s. 103/179
skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopię, sędzia jest obowiązany dostarczyć
prezesowi sądu w terminie siedmiu dni od dnia ich otrzymania.
§ 2c. Sędzia jest obowiązany złożyć prezesowi sądu oświadczenie
o wystąpieniu okoliczności, o których mowa w § 2a pkt 4, w terminie siedmiu dni
od dnia ich zaistnienia.
§ 2d. W przypadku niedopełnienia obowiązku, o którym mowa w § 2b i 2c,
nieobecność uznaje się za nieusprawiedliwioną, chyba że niedostarczenie
zaświadczenia, decyzji, odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka lub jego kopii
lub niezłożenie oświadczenia nastąpiło z przyczyn niezależnych od sędziego.
§ 3. Za inną usprawiedliwioną nieobecność w pracy sędziemu przysługuje
wynagrodzenie.
§ 4. W przypadkach, w których pracownikom podlegającym ubezpieczeniu
społecznemu przysługują zasiłki niezależnie od prawa do wynagrodzenia,
sędziemu przysługuje świadczenie pieniężne w wysokości zasiłku z ubezpieczenia
społecznego.
Art. 94a. § 1. Sędziemu, który wskutek wypadku przy pracy lub choroby
zawodowej, doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje
jednorazowe odszkodowanie.
§ 2. Członkom rodziny sędziego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy
lub choroby zawodowej, przysługuje jednorazowe odszkodowanie.
Odszkodowanie to przysługuje również w razie śmierci w następstwie wypadku
przy pracy lub choroby zawodowej sędziego w stanie spoczynku, który zmarł
uznany za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków sędziego wskutek
wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.
§ 3. Jednorazowe odszkodowanie i jego zwiększenie, a także jednorazowe
odszkodowanie dla członków rodziny sędziego lub sędziego w stanie spoczynku,
ustala się na zasadach i w wysokości określonej w ustawie z dnia 30 października
2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób
zawodowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1773, 2120 i 2179).
§ 4. Odszkodowanie przewidziane w niniejszym artykule przysługuje
niezależnie od innych świadczeń określonych w ustawie.
§ 5. Skarb Państwa pokrywa koszty skutków wypadków przy pracy lub
chorób zawodowych, związane ze świadczeniami zdrowotnymi z zakresu
17.09.2018
©Telksinoe s. 104/179
stomatologii i szczepień ochronnych, na które sędzia został skierowany przez
lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na wniosek lekarza
prowadzącego, a nierefundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia na podstawie
odrębnych przepisów. Skarb Państwa pokrywa także koszty przedmiotów
ortopedycznych w wysokości udziału własnego ubezpieczonego, określonego
w przepisach o ubezpieczeniu zdrowotnym.
Art. 94b. § 1. Oceny uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem
przy pracy lub chorobą zawodową, a także ustalenia związku śmierci sędziego lub
sędziego w stanie spoczynku z takim wypadkiem lub chorobą dokonuje, w formie
orzeczenia, lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Koszty badania
i wydania orzeczenia pokrywa Skarb Państwa ze środków pozostających
w dyspozycji Ministra Sprawiedliwości.
§ 2. Orzeczenie, o którym mowa w § 1, lekarz orzecznik Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych doręcza zainteresowanemu sędziemu albo członkom
rodziny zmarłego sędziego, albo zmarłego sędziego w stanie spoczynku oraz
prezesowi sądu apelacyjnego właściwemu do wydania decyzji, o której mowa
w § 4, lub Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 3. Jednorazowe odszkodowanie przyznaje się na wniosek sędziego,
a w razie śmierci sędziego lub sędziego w stanie spoczynku – na wniosek
uprawnionych członków jego rodziny. Z wnioskiem o przyznanie świadczenia
może również wystąpić kolegium właściwego sądu.
§ 4. Jednorazowe odszkodowanie przyznaje lub odmawia przyznania oraz
ustala jego wysokość, w drodze decyzji, a także świadczenie to wypłaca:
1) prezes właściwego sądu apelacyjnego – z tytułu wypadku przy pracy lub
choroby zawodowej sędziego sądu rejonowego, okręgowego i apelacyjnego;
2) Minister Sprawiedliwości – z tytułu wypadku przy pracy lub choroby
zawodowej prezesa sądu apelacyjnego oraz sędziego delegowanego do
wykonywania czynności w Ministerstwie Sprawiedliwości, Kancelarii
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz urzędzie obsługującym ministra
właściwego do spraw zagranicznych.
§ 5. Decyzję, o której mowa w § 4, prezes sądu apelacyjnego lub Minister
Sprawiedliwości wydaje w ciągu 14 dni od dnia:
1) otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika;
17.09.2018
©Telksinoe s. 105/179
2) wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
§ 6. Jednorazowe odszkodowanie wypłaca się z urzędu w terminie 30 dni od
dnia wydania decyzji, o której mowa w § 4.
§ 7. Od decyzji, o której mowa w § 4, sędziemu lub uprawnionym członkom
rodziny sędziego lub sędziego w stanie spoczynku, przysługuje odwołanie do sądu
okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Do postępowania w tych
sprawach stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego
o postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.
§ 8. W zakresie nieuregulowanym ustawą, do wypadków przy pracy i chorób
zawodowych sędziego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące pracowników
określone w ustawie, o której mowa w art. 94a § 3.
Art. 94c. § 1. Prezes sądu, oraz na jego wniosek Zakład Ubezpieczeń
Społecznych, są uprawnieni do kontrolowania prawidłowości wykorzystywania
przez sędziego zwolnienia lekarskiego od pracy z powodu choroby zgodnie z jego
celem.
§ 2. Na wniosek prezesa sądu Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest
uprawniony do kontrolowania prawidłowości i zasadności udzielenia sędziom
zwolnienia lekarskiego od pracy z powodu choroby.
§ 3. Sędzia wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę
zarobkową, w tym w sposób określony w art. 86 § 1 i 2, lub wykorzystujący
zwolnienie lekarskie od pracy z powodu choroby niezgodnie z jego celem traci
prawo do wynagrodzenia za cały okres tego zwolnienia.
§ 4. Sędzia traci prawo do wynagrodzenia w razie odmowy poddania się
badaniom kontrolnym lub w razie niedostarczenia dokumentacji medycznej
lekarzowi orzecznikowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od dnia następującego
po upływie wyznaczonego terminu badania lub po upływie wyznaczonego terminu
dostarczenia dokumentacji medycznej. Utratę wynagrodzenia stwierdza prezes
sądu.
§ 5. Koszty postępowań kontrolnych pokrywa Skarb Państwa ze środków
pozostających w dyspozycji Ministra Sprawiedliwości.
§ 6. W zakresie dotyczącym kontrolowania prawidłowości wykorzystania
zwolnienia lekarskiego, kontrolowania prawidłowości zwolnienia lekarskiego,
zasad utraty prawa do wynagrodzenia, o których mowa w § 1, 2 i 4 stosuje się
17.09.2018
©Telksinoe s. 106/179
odpowiednio przepisy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego
w razie choroby i macierzyństwa.
Art. 94d. § 1. Sędziego, który nie pełnił służby z powodu choroby lub
płatnego urlopu dla poratowania zdrowia przez okres roku, ustalony zgodnie z art.
94 § 1 zdanie drugie i złożył wniosek o skierowanie na badanie lekarza orzecznika
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Minister Sprawiedliwości kieruje na to
badanie.
§ 2. Minister Sprawiedliwości może także z urzędu skierować sędziego, o
którym mowa w § 1, na badanie lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych.
§ 3. W przypadku wydania przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń
Społecznych orzeczenia o dalszej niezdolności do pełnienia obowiązków sędziego,
gdy leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy,
Minister Sprawiedliwości udziela sędziemu urlopu rehabilitacyjnego na czas od
miesiąca do trzech miesięcy.
§ 4. W okresie urlopu rehabilitacyjnego, co miesiąc od daty wydania
orzeczenia, o którym mowa w § 3, sędzia jest obowiązany poddać się badaniu
kontrolnemu lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który wydaje
orzeczenie o dalszej niezdolności do pełnienia obowiązków sędziego albo o
zdolności do pełnienia obowiązków sędziego, chyba że Minister Sprawiedliwości,
udzielając urlopu rehabilitacyjnego, zwolni sędziego z tego obowiązku.
§ 5. Orzeczenia, o których mowa w § 3 i 4, lekarz orzecznik Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych doręcza zainteresowanemu sędziemu oraz prezesowi
sądu okręgowego albo sądu apelacyjnego, a także Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 6. Od orzeczenia lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, o
którym mowa w § 3 i 4, sędziemu przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w ciągu 7 dni od dnia doręczenia tego
orzeczenia.
§ 7. Koszty badania i wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika oraz
komisję lekarską Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pokrywa Skarb Państwa ze
środków pozostających w dyspozycji Ministra Sprawiedliwości.
17.09.2018
©Telksinoe s. 107/179
Art. 94e. § 1. Listę lekarzy orzeczników Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
uprawnionych do przeprowadzania badań, o których mowa w art. 94d § 1, 2 i 4,
wraz ze wskazaniem ich specjalizacji, ustala Minister Sprawiedliwości
w porozumieniu z Prezesem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
§ 2. W przypadkach, o których mowa w art. 94d § 1, 2 i 4, lekarza orzecznika
wskazuje Minister Sprawiedliwości z listy, o której mowa w § 1, biorąc pod uwagę
jego specjalizację oraz mając na względzie potrzebę zapewnienia niezwłocznego
przeprowadzenia badania.
Art. 94f. W okresie urlopu rehabilitacyjnego sędziemu przysługuje 80%
wynagrodzenia.
Art. 94g. § 1. Niepoddanie się przez sędziego badaniu lekarza orzecznika
Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, o którym mowa w art. 94d § 4, powoduje
obniżenie wynagrodzenia do wysokości 50%.
§ 2. Jeżeli sędzia lub inna osoba wykaże, że niepoddanie się badaniu, o którym
mowa w art. 94d § 4, nastąpiło z przyczyn niezależnych od sędziego, Minister
Sprawiedliwości nakazuje wypłatę sędziemu równowartości niewypłaconej części
wynagrodzenia.
Art. 95. § 1. Sędzia powinien mieszkać w miejscowości będącej siedzibą
sądu, w którym pełni służbę.
§ 2. Prezes sądu okręgowego w stosunku do sędziego sądu rejonowego oraz
sędziego sądu okręgowego, prezes sądu apelacyjnego w stosunku do sędziego tego
sądu, a Minister Sprawiedliwości w stosunku do prezesa sądu okręgowego
i prezesa sądu apelacyjnego, w uzasadnionych przypadkach, może wyrazić zgodę
na zamieszkanie sędziego w innej miejscowości.
§ 3. W razie uzyskania zgody, o której mowa w § 2, sędziemu przysługuje
zwrot kosztów przejazdu z miejsca zamieszkania do siedziby sądu, wydziału
zamiejscowego oraz ośrodka zamiejscowego utworzonego poza siedzibą sądu,
ustalonych na zasadach obowiązujących przy ustalaniu wysokości należności
przysługujących pracownikom z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
§ 4. Zwrot kosztów, o których mowa w § 3, nie przysługuje, jeżeli zmiana
miejsca służbowego nastąpiła w wyniku orzeczenia kary dyscyplinarnej, o której
mowa w art. 109 § 1 pkt 4, oraz orzeczenia sądu dyscyplinarnego o przeniesieniu
17.09.2018
©Telksinoe s. 108/179
sędziego na inne miejsce służbowe ze względu na powagę stanowiska, chyba że
przeniesienie było niezawinione przez sędziego.
Art. 96. § 1. Sędziemu może być przyznana, jako pożyczka, pomoc
finansowa na zaspokojenie jego potrzeb mieszkaniowych.
§ 2. Środki na pomoc finansową, o której mowa w § 1, stanowią do 6%
rocznego funduszu wynagrodzeń osobowych sędziów.
§ 3. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia, sposób planowania
i wykorzystywania środków na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych sędziów
oraz warunki przyznawania pomocy, o której mowa w § 1, z uwzględnieniem
zaangażowania środków własnych sędziego, udziału kolegiów sądów
w przyznawaniu pomocy oraz zasady racjonalności gospodarowania środkami oraz
przy przyjęciu zasady, że w razie rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku
służbowego sędziego w sposób, o którym mowa w art. 68, pożyczka podlega
zwrotowi wraz z oprocentowaniem w wysokości obowiązującej przy powszechnie
dostępnych kredytach bankowych.
Art. 97. § 1. W razie powołania sędziego do niezawodowej służby
wojskowej, jego prawa i obowiązki służbowe ulegają zawieszeniu na czas trwania
służby. Sędzia zachowuje jednak swoje stanowisko i prawo do wynagrodzenia,
a czas służby wojskowej wlicza się do okresu stosunku służbowego na stanowisku
sędziego.
§ 2. Inne szczególne uprawnienia związane ze stosunkiem służbowym
sędziego powołanego do czynnej służby wojskowej i zwolnionego z tej służby
normują przepisy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej
lub przepisy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.
§ 3. Sędzia powołany do niezawodowej służby wojskowej odbywa ją
w organach sądownictwa wojskowego.
Art. 98. § 1. Sędziemu ubiegającemu się o mandat posła albo senatora, albo
radnego udziela się urlopu bezpłatnego na czas kampanii wyborczej.
§ 2. Sędzia, który został mianowany, powołany lub wybrany do pełnienia
funkcji w organach państwowych, samorządu terytorialnego, w służbie
dyplomatycznej, konsularnej lub w organach organizacji międzynarodowych oraz
17.09.2018
©Telksinoe s. 109/179
ponadnarodowych działających na podstawie umów międzynarodowych
ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, jest obowiązany zrzec się
niezwłocznie swojego urzędu, chyba że przechodzi w stan spoczynku.
§ 3. Sędzia, który zrzekł się urzędu z przyczyn określonych w § 2, może
powrócić na urząd sędziego i poprzednio zajmowane stanowisko, jeżeli przerwa
w pełnieniu obowiązków sędziego nie przekracza dziewięciu lat, chyba że pełnił
funkcje sędziowskie lub prokuratorskie w międzynarodowych lub
ponadnarodowych organach sądowych.
§ 4. W przypadku przewidzianym w § 3, Krajowa Rada Sądownictwa,
z inicjatywy zainteresowanego, przedstawia Prezydentowi Rzeczypospolitej
Polskiej wniosek o powołanie byłego sędziego na urząd sędziego, chyba że nie
spełnia on warunków wymaganych do powołania na urząd sędziego. Po powołaniu
na urząd, sędziemu wyznacza się poprzednio zajmowane stanowisko i miejsce
służbowe, niezależnie od liczby stanowisk sędziowskich w danym sądzie.
§ 5. W razie odmowy przedstawienia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej
wniosku, o którym mowa w § 4, zainteresowanemu służy skarga do Sądu
Najwyższego.
§ 6. Przepisów § 2–5 nie stosuje się do powołania sędziego na stanowisko
podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. W takim przypadku, na
okres pełnienia tego stanowiska, sędziego deleguje się do Ministerstwa
Sprawiedliwości na zasadach określonych w art. 77 § 1.
Art. 99. Sędzia w stanie spoczynku może używać dotychczasowego tytułu
z dodaniem wyrazów „w stanie spoczynku”.
Art. 100. § 1. Sędziemu, który został przeniesiony w stan spoczynku, w razie
zmiany ustroju sądów lub zmiany granic okręgów sądowych przysługuje do czasu
osiągnięcia wieku 65 lat uposażenie w wysokości wynagrodzenia pobieranego na
ostatnio zajmowanym stanowisku.
§ 2. Sędziemu przechodzącemu lub przeniesionemu w stan spoczynku
z powodu wieku, choroby lub utraty sił przysługuje uposażenie w wysokości 75%
wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za wysługę lat, pobieranych na ostatnio
zajmowanym stanowisku.
17.09.2018
©Telksinoe s. 110/179
§ 3. Uposażenie, o którym mowa w § 1 i 2, podwyższa się stosownie do zmian
wysokości wynagrodzeń zasadniczych sędziów czynnych zawodowo.
§ 4. Sędziemu przechodzącemu w stan spoczynku przysługuje jednorazowa
odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia.
§ 4a. W przypadku, o którym mowa w § 1, sędzia w stanie spoczynku
otrzymuje jednorazową odprawę z chwilą osiągnięcia wieku 65 lat.
§ 4b. Sędziemu, który powrócił na stanowisko poprzednio zajmowane albo
stanowisko równorzędne poprzednio zajmowanemu w trybie art. 74 § 1a, w razie
przejścia lub przeniesienia w stan spoczynku przysługuje jednorazowa odprawa
w kwocie stanowiącej różnicę między wysokością odprawy wyliczonej na dzień
przejścia lub przeniesienia w stan spoczynku a wysokością odprawy wypłaconej.
W przypadku, o którym mowa w § 1, odprawa przysługuje z chwilą osiągnięcia
wieku 65 lat.
§ 5. Z tytułu pracy na stanowisku sędziego nie przysługuje prawo do
emerytury lub renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z zastrzeżeniem
przypadków, o których mowa w art. 91 § 10.
§ 6. W razie zbiegu prawa do uposażenia w stanie spoczynku z prawem do
emerytury lub renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wypłaca się wyłącznie
uposażenie, z zastrzeżeniem § 7.
§ 6a. Jeżeli zbieg praw, o którym mowa w § 6, dotyczy sędziego
przechodzącego lub przeniesionego w stan spoczynku zgodnie z § 2, który jest
członkiem otwartego funduszu emerytalnego, środki zgromadzone na rachunku
w tym funduszu otwarty fundusz emerytalny przekazuje za pośrednictwem Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych na dochody budżetu państwa.
§ 6b. W razie zbiegu prawa do uposażenia w stanie spoczynku z prawem do
uposażenia rodzinnego, na wniosek uprawnionego wypłaca się uposażenie w stanie
spoczynku albo uposażenie rodzinne.
§ 7. Jeżeli zbieg praw, o którym mowa w § 6, dotyczy sędziego w stanie
spoczynku, który do chwili przejścia w stan spoczynku był zatrudniony na
podstawie powołania na stanowisko sędziowskie w niepełnym wymiarze czasu
pracy stosownie do art. 62, wypłaca się emeryturę oraz uposażenie, z tym jednak,
że wypłatę uposażenia ogranicza się w taki sposób, aby suma emerytury
i uposażenia nie przekraczała wysokości całego uposażenia sędziego w stanie
17.09.2018
©Telksinoe s. 111/179
spoczynku, jakie by otrzymywał, gdyby nie został powołany w połowie wymiaru
czasu pracy.
§ 8. Wynagrodzenie z tytułu pracy na stanowisku sędziego oraz uposażenie
przysługujące w stanie spoczynku jest osiąganiem przychodu powodującym
zawieszenie prawa do emerytury lub renty albo zmniejszenie tych świadczeń,
w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych. Prezes właściwego sądu i sędzia uprawniony do świadczeń
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych są obowiązani do powiadamiania organu
rentowego o osiąganiu wynagrodzenia albo uposażenia i jego wysokości, na
zasadach i w terminach określonych w przepisach o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 101. § 1. W razie śmierci sędziego jego rodzinie przysługuje odprawa
pośmiertna na zasadach przewidzianych w Kodeksie pracy dla rodzin
pracowników. Do okresu zatrudnienia, od którego zależy wysokość odprawy,
wlicza się wszystkie okresy zatrudnienia na stanowiskach asesora sądowego lub
sędziego.
§ 2. W razie śmierci sędziego albo sędziego w stanie spoczynku lub członka
jego rodziny, osobie, która pokryła koszty pogrzebu, przysługuje świadczenie
pieniężne w wysokości i na zasadach określonych dla zasiłku pogrzebowego
z ubezpieczenia społecznego.
§ 3. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio w razie śmierci osoby pobierającej
uposażenie rodzinne albo członka rodziny tej osoby.
§ 4. W razie zbiegu prawa do świadczenia, o którym mowa w § 2 i 3,
z prawem do zasiłku pogrzebowego z ubezpieczenia społecznego, przysługuje
prawo do jednego ze świadczeń, wybranego przez uprawnionego.
Art. 102. § 1. W razie śmierci sędziego albo sędziego w stanie spoczynku,
członkom jego rodziny, spełniającym warunki wymagane do uzyskania renty
rodzinnej w myśl przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych, przysługuje uposażenie rodzinne w wysokości:
1) dla jednej osoby uprawnionej – 85%,
2) dla dwóch osób uprawnionych – 90%,
3) dla trzech lub więcej osób uprawnionych – 95%
17.09.2018
©Telksinoe s. 112/179
– podstawy wymiaru.
§ 2. Podstawę wymiaru uposażenia rodzinnego przysługującego rodzinie
stanowi:
1) w przypadku rodziny zmarłego sędziego w stanie spoczynku – uposażenie,
jakie przysługiwało w chwili śmierci zmarłemu sędziemu w stanie
spoczynku, z zastrzeżeniem pkt 2;
2) w przypadku rodziny zmarłego sędziego albo zmarłego sędziego w stanie
spoczynku przeniesionego na podstawie art. 100 § 1 – uposażenie, jakie
przysługiwałoby mu w chwili śmierci zgodnie z art. 100 § 2.
§ 3. Do uposażenia, o którym mowa w § 1, stosuje się odpowiednio
art. 100 § 3.
§ 4. W razie zbiegu prawa do uposażenia rodzinnego z prawem do emerytury
lub renty, na wniosek uprawnionego, przysługuje albo uposażenie rodzinne, albo
emerytura lub renta.
§ 5. Do uposażenia rodzinnego przysługuje dodatek dla sierot zupełnych
w wysokości i na zasadach określonych w przepisach o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 103. Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z ministrem właściwym
do spraw pracy, określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb ustalania i
wypłacania uposażeń sędziom w stanie spoczynku oraz uposażeń rodzinnych
członkom rodzin sędziów i sędziów w stanie spoczynku oraz terminy przekazania
do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, o których mowa w art. 91 § 10 i 11,
mając na względzie w szczególności konieczność zapewnienia osobom
uprawnionym ciągłości źródeł utrzymania oraz udogodnień w odbiorze uposażeń i
uposażeń rodzinnych.
Art. 104. § 1. Sędzia w stanie spoczynku jest obowiązany dochować
godności sędziego.
§ 2. Za uchybienie godności sędziego po przejściu w stan spoczynku oraz
uchybienie godności urzędu sędziego w okresie pełnienia służby sędzia w stanie
spoczynku odpowiada dyscyplinarnie.
17.09.2018
©Telksinoe s. 113/179
§ 3. Do odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów w stanie spoczynku
stosuje się odpowiednio przepisy o odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów,
z tym że zamiast kar przewidzianych dla sędziów sąd dyscyplinarny orzeka kary:
1) upomnienia;
2) nagany;
2a) obniżenia uposażenia o 5%–50% na okres od sześciu miesięcy do dwóch lat;
3) zawieszenia podwyższenia uposażenia, o którym mowa w art. 100 § 3, na
okres od roku do trzech lat;
4) pozbawienia prawa do stanu spoczynku wraz z prawem do uposażenia.
§ 3a. Jeżeli orzeczona została kara pozbawienia prawa do stanu spoczynku
wraz z prawem do uposażenia, wyrok wywołuje skutek w postaci obniżenia do 50%
uposażenia do czasu prawomocnego zakończenia postępowania dyscyplinarnego.
W razie prawomocnego zakończenia postępowania dyscyplinarnego orzeczeniem
kary innej niż kara pozbawienia prawa do stanu spoczynku wraz z prawem do
uposażenia dokonuje się wyrównania uposażenia do pełnej wysokości.
§ 4. Skazanie sędziego w stanie spoczynku prawomocnym wyrokiem sądu na
pozbawienie praw publicznych za przestępstwo popełnione po przejściu w stan
spoczynku, jak również przed przejściem w stan spoczynku, lub prawomocne
orzeczenie kary wydalenia ze służby, za przewinienie popełnione, w tym przed
przejściem w stan spoczynku, powoduje utratę uprawnień do stanu spoczynku
i uposażenia sędziego oraz uposażenia rodzinnego członków jego rodziny.
§ 5. W razie orzeczenia kary wymienionej w § 3 pkt 4, lub w przypadkach
przewidzianych w § 4, sędzia pozbawiony prawa do stanu spoczynku i uposażenia
albo członek jego rodziny pozbawiony prawa do uposażenia rodzinnego nabywa
prawo do emerytury lub renty, jeżeli spełnia warunki określone w przepisach
o ubezpieczeniu społecznym.
Art. 105. § 1. Do sędziów w stanie spoczynku stosuje się odpowiednio
przepisy art. 84 § 3 i art. 86. Do sędziów w stanie spoczynku, którym powierzono
pełnienie funkcji wizytatora, stosuje się odpowiednio także przepisy art. 77 § 1, 6–
6b i 8, art. 79, art. 82, art. 82a, art. 83, art. 85, art. 87–90 oraz art. 94a i art. 94b.
Sędziom w stanie spoczynku, którym powierzono pełnienie funkcji wizytatora,
przysługuje prawo do nieświadczenia pracy przez okres odpowiadający urlopowi
wypoczynkowemu.
17.09.2018
©Telksinoe s. 114/179
§ 2. Sędziemu, który przeszedł w stan spoczynku w trybie art. 69 § 1, 1b, 2
i 2b, oraz sędziemu przeniesionemu w stan spoczynku w razie zmiany ustroju
sądów lub zmiany granic okręgów sądowych można powierzyć, za jego zgodą,
pełnienie funkcji wizytatora w Ministerstwie Sprawiedliwości lub sądzie.
Sędziemu w stanie spoczynku pełniącemu funkcję wizytatora w sądzie przysługuje
dodatek funkcyjny w wysokości przewidzianej dla sędziego wizytatora. Do
powierzenia funkcji wizytatora w sądzie stosuje się odpowiednio przepisy art. 37d.
Pełnienie funkcji wizytatora w Ministerstwie Sprawiedliwości powierza Minister
Sprawiedliwości na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata, albo na czas
nieokreślony. Przepisy art. 78 § 2–4 stosuje się odpowiednio.
§ 3. Powierzenie sędziemu w stanie spoczynku funkcji wizytatora oraz zgoda
na pełnienie tej funkcji przez sędziego w stanie spoczynku mogą zostać cofnięte,
z zachowaniem miesięcznego uprzedzenia.
§ 4. Możliwość pełnienia funkcji wizytatora jest wyłączona w przypadku
ubiegania się przez sędziego w stanie spoczynku o mandat posła, senatora albo
radnego bądź pełnienia przez niego funkcji, o których mowa w art. 98 § 2.
Art. 106. W razie utraty uprawnień do stanu spoczynku i uposażenia
w przypadkach, o których mowa w art. 104 § 5, stosuje się odpowiednio przepisy
art. 91 § 10 i 11.
Rozdział 2a
(uchylony)
Rozdział 2b
Asesorzy sądowi
Art. 106h. Na stanowisko asesora sądowego może być mianowany ten, kto:
1) spełnia warunki określone w art. 61 § 1 pkt 1–4;
2) ukończył aplikację w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury;
3) złożył egzamin sędziowski lub prokuratorski.
Art. 106i. § 1. Asesorów sądowych mianuje Prezydent Rzeczypospolitej
Polskiej na czas nieokreślony, na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa.
§ 2. W akcie mianowania Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej wyznacza
miejsce służbowe (siedzibę) asesora sądowego, zgodnie z jego wyborem
17.09.2018
©Telksinoe s. 115/179
dokonanym w trybie art. 33a ust. 5 albo art. 33b ust. 6 ustawy z dnia 23 stycznia
2009 r. o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury.
§ 3. Asesor sądowy składa ślubowanie wobec Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej według następującej roty:
„Ślubuję uroczyście jako asesor sądowy służyć wiernie Rzeczypospolitej
Polskiej, stać na straży prawa, obowiązki asesora sądowego wypełniać
sumiennie, sprawiedliwość wymierzać zgodnie z przepisami prawa,
bezstronnie według mego sumienia, dochować tajemnicy prawnie
chronionej, a w postępowaniu kierować się zasadami godności i
uczciwości.”; składający ślubowanie może dodać na końcu zwrot: „Tak
mi dopomóż Bóg”.
§ 4. Stosunek służbowy asesora sądowego nawiązuje się po doręczeniu mu
aktu mianowania.
§ 5. Asesor sądowy zgłasza się w celu objęcia stanowiska w ciągu czternastu
dni od dnia otrzymania aktu mianowania.
§ 6. W razie nieusprawiedliwionego nieobjęcia stanowiska asesorskiego w
terminie określonym w § 5 mianowanie traci moc. Okoliczność tę stwierdza
Minister Sprawiedliwości.
§ 7. (uchylony)
§ 8. Asesor sądowy pełni obowiązki sędziego przez okres 4 lat od dnia objęcia
stanowiska asesorskiego.
§ 9. (uchylony)
§ 10. (uchylony)
Art. 106j. § 1. Asesor sądowy w sprawowaniu swojego urzędu jest
niezawisły i podlega tylko Konstytucji oraz ustawom.
§ 2. Asesor sądowy nie może należeć do partii politycznej, związku
zawodowego, ani prowadzić działalności publicznej niedającej się pogodzić
z zasadami niezależności sądów i niezawisłości asesorów sądowych.
§ 3. Asesorowi sądowemu ubiegającemu się o mandat posła, senatora albo
radnego udziela się urlopu bezpłatnego na czas kampanii wyborczej. Okresu
udzielonego urlopu nie wlicza się do okresu, o którym mowa w art. 61 § 1 pkt 7.
§ 4. Asesor sądowy, który został mianowany, powołany lub wybrany do
pełnienia funkcji w organach państwowych, samorządu terytorialnego, w służbie
17.09.2018
©Telksinoe s. 116/179
dyplomatycznej, konsularnej lub w organach organizacji międzynarodowych oraz
ponadnarodowych działających na podstawie umów międzynarodowych
ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, jest obowiązany zrzec się
niezwłocznie swojego urzędu.
Art. 106k. § 1. Asesor sądowy jest nieusuwalny.
§ 2. Stosunek służbowy asesora sądowego wygasa w przypadku:
1) (uchylony)
2) niezłożenia przez asesora sądowego wniosku o powołanie do pełnienia urzędu
na stanowisku sędziowskim – z upływem okresu, o którym mowa w art. 106i
§ 8;
3) powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim – z dniem
poprzedzającym powołanie na stanowisko sędziowskie;
4) nieprzedstawienia przez Krajową Radę Sądownictwa wniosku o powołanie
asesora sądowego do pełnienia urzędu na stanowisku sędziowskim – z dniem
uprawomocnienia się uchwały Krajowej Rady Sądownictwa.
§ 3. Stosunek służbowy asesora sądowego rozwiązuje się z mocy prawa, jeżeli
zrzekł się on urzędu. Zrzeczenie się urzędu jest skuteczne po upływie trzech
miesięcy od dnia złożenia Ministrowi Sprawiedliwości oświadczenia, chyba że na
wniosek asesora sądowego Minister Sprawiedliwości określi inny termin. O
zrzeczeniu się urzędu przez asesora sądowego Minister Sprawiedliwości
zawiadamia Krajową Radę Sądownictwa.
§ 3a. Cofnięcie przez asesora sądowego wniosku o powołanie do pełnienia
urzędu na stanowisku sędziowskim jest równoznaczne ze złożeniem oświadczenia
o zrzeczeniu się urzędu.
§ 4. Prawomocne orzeczenie sądu dyscyplinarnego o złożeniu asesora
sądowego z urzędu oraz prawomocne orzeczenie sądu skazujące na środek karny
pozbawienia praw publicznych lub zakazu zajmowania stanowiska asesora
sądowego powoduje, z mocy prawa, utratę urzędu i stanowiska asesora sądowego;
stosunek służbowy asesora sądowego wygasa z chwilą uprawomocnienia się
orzeczenia.
§ 5. Stosunek służbowy asesora sądowego wygasa z dniem utraty przez niego
obywatelstwa polskiego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 117/179
§ 6. Stosunek służbowy asesora sądowego wygasa, jeżeli z powodu choroby
lub utraty sił został uznany za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków asesora
sądowego.
§ 7. Minister Sprawiedliwości zawiadamia asesora sądowego o wygaśnięciu
lub rozwiązaniu stosunku służbowego.
Art. 106l. § 1. (uchylony)
§ 1a. Przeniesienie asesora sądowego na inne miejsce służbowe może nastąpić
na jego wniosek, w szczególnie uzasadnionych przypadkach i nie wcześniej niż po
dwóch latach od dnia mianowania.
§ 2. Przeniesienie asesora sądowego na inne miejsce służbowe może nastąpić,
także bez jego zgody, w przypadkach:
1) zniesienia stanowiska wywołanego zmianą w organizacji sądownictwa lub
zniesienia danego sądu lub wydziału zamiejscowego albo przeniesienia
siedziby sądu;
2) niedopuszczalności zajmowania stanowiska asesora sądowego w danym
sądzie wskutek wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 6;
3) gdy wymaga tego wzgląd na powagę stanowiska, na podstawie orzeczenia
sądu dyscyplinarnego, wydanego na wniosek kolegium właściwego sądu lub
Krajowej Rady Sądownictwa;
4) przeniesienia w wyniku kary dyscyplinarnej.
§ 3. Decyzję o przeniesieniu asesora sądowego wydaje Minister
Sprawiedliwości, z tym że przeniesienie z przyczyn, o których mowa w § 2 pkt 1,
może nastąpić, jeżeli uwzględnienie wniosku asesora sądowego co do nowego
miejsca służbowego nie jest możliwe.
§ 4. W przypadkach, o których mowa w § 2 pkt 1 i 2, od decyzji Ministra
Sprawiedliwości asesorowi sądowemu przysługuje odwołanie do Sądu
Najwyższego.
Art. 106m. § 1. W przypadku przeniesienia asesora sądowego na inne
miejsce służbowe nie przysługuje mu ekwiwalent pieniężny za dni
niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Asesor sądowy zachowuje prawo do
wykorzystania tego urlopu w czasie pełnienia służby w miejscu, do którego
przeniesienie nastąpiło.
17.09.2018
©Telksinoe s. 118/179
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio w przypadku powołania asesora
sądowego na stanowisko sędziowskie.
§ 3. W przypadku przeniesienia asesora sądowego do innej miejscowości,
przysługuje mu zwrot kosztów przeniesienia, z wyjątkiem przypadku, gdy
przeniesienie nastąpiło w drodze dyscyplinarnej lub na jego wniosek. Asesorowi
sądowemu przenoszonemu na jego wniosek Minister Sprawiedliwości,
w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może przyznać zwrot kosztów
przeniesienia.
Art. 106n. (uchylony)
Art. 106o. (uchylony)
Art. 106p. (uchylony)
Art. 106q. (uchylony)
Art. 106r. (uchylony)
Art. 106s. (uchylony)
Art. 106t. (uchylony)
Art. 106u. (uchylony)
Art. 106v. (uchylony)
Art. 106w. (uchylony)
Art. 106x. (uchylony)
Art. 106xa. § 1. Przed upływem 36 miesięcy pełnienia obowiązków sędziego
asesor sądowy może złożyć prezesowi właściwego sądu okręgowego wniosek o
powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego. Przepisy art. 57 § 2–6 i 8, art.
57a § 1, art. 57ab § 2, art. 57ac–57af oraz art. 58 § 4 stosuje się odpowiednio.
§ 2. W razie złożenia wniosku, o którym mowa w § 1, prezes sądu
okręgowego, w terminie nie dłuższym niż siedem dni od dnia upływu 36 miesięcy
pełnienia przez asesora sądowego obowiązków sędziego, zarządza dokonanie
oceny kwalifikacji asesora sądowego. Przepisy art. 57ah § 3, art. 57b, art. 57i § 1 i
3 oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 57i § 4 stosuje się
odpowiednio.
17.09.2018
©Telksinoe s. 119/179
§ 3. Oceny kwalifikacji asesora sądowego dokonuje sędzia wizytator
wyznaczony przez prezesa właściwego sądu apelacyjnego w drodze losowania
spośród sędziów z obszaru danej apelacji, o których mowa w art. 37c § 3, z
wyłączeniem sędziów sądu okręgowego, w którego okręgu ma siedzibę sąd, w
którym asesor sądowy pełni służbę. Jeżeli asesor sądowy pełnił obowiązki sędziego
w wydziałach cywilnym i karnym, wyznacza się więcej niż jednego sędziego
wizytatora.
§ 4. Prezes właściwego sądu okręgowego zapoznaje asesora sądowego z
oceną kwalifikacji, zamieszczając ją w systemie teleinformatycznym. Asesor
sądowy ma prawo do złożenia temu prezesowi uwag do oceny kwalifikacji, w
terminie 21 dni od daty zamieszczenia oceny kwalifikacji w systemie
teleinformatycznym.
§ 5. Po upływie terminu, o którym mowa w § 4, lub złożeniu przez asesora
sądowego uwag do oceny kwalifikacji prezes sądu okręgowego przedstawia do
zaopiniowania kolegium sądu okręgowego kandydaturę asesora sądowego na
wolne stanowisko sędziego sądu rejonowego, wraz z oceną kwalifikacji i
ewentualnymi uwagami asesora sądowego, a następnie ustala termin zgromadzenia
ogólnego sędziów okręgu, w czasie którego kandydatura będzie oceniana.
Art. 106y. § 1. Wynagrodzenie zasadnicze asesora sądowego wynosi 80%
wynagrodzenia zasadniczego w stawce pierwszej sędziego sądu rejonowego,
powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego.
§ 2. (uchylony)
§ 3. W przypadku powierzenia asesorowi sądowemu funkcji
przewodniczącego wydziału, przysługuje mu z tego tytułu dodatek funkcyjny
ustalany w sposób określony w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie
art. 91 § 8.
§ 4. Wynagrodzenie asesorów sądowych różnicuje ponadto dodatek za
długoletnią pracę wynoszący, począwszy od szóstego roku pracy, 5%
wynagrodzenia zasadniczego i wzrastający po każdym roku o 1%, aż do
osiągnięcia 20% wynagrodzenia zasadniczego.
§ 5. Czas pracy asesora sądowego jest określony wymiarem jego zadań.
§ 6. (uchylony)
17.09.2018
©Telksinoe s. 120/179
Art. 106z. § 1. Asesorowi sądowemu można udzielić płatnego urlopu dla
poratowania zdrowia w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, jeżeli leczenie
to wymaga powstrzymania się od pełnienia służby.
§ 2. Urlop dla poratowania zdrowia nie może przekraczać sześciu miesięcy.
§ 3. Urlopu dla poratowania zdrowia udziela Minister Sprawiedliwości.
§ 4. W przypadku odmowy udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia
asesorowi sądowemu przysługuje w terminie 14 dni od dnia otrzymania odmowy
odwołanie do Sądu Najwyższego.
Art. 106za. § 1. Strojem urzędowym asesora sądowego jest strój urzędowy
sędziego. Przepis art. 84 § 1 stosuje się.
§ 2. Asesor sądowy otrzymuje legitymację służbową, wymieniającą
zajmowane przez niego stanowisko i miejsce służbowe. Minister Sprawiedliwości
określi, w drodze zarządzenia, wzór legitymacji służbowej asesora sądowego.
Art. 106zb. (uchylony)
Art. 106zc. Asesor sądowy nie może, powołując się na zasadę niezawisłości,
uchylić się od wykonania poleceń w zakresie czynności administracyjnych, jeżeli
z mocy przepisów ustawy należą do obowiązków asesorskich, a także poleceń
dotyczących sprawności postępowania sądowego; może domagać się wydania
polecenia na piśmie.
Art. 106zd. § 1. Asesor sądowy nie może być zatrzymany ani pociągnięty do
odpowiedzialności karnej bez zezwolenia właściwego sądu dyscyplinarnego. Nie
dotyczy to zatrzymania w razie ujęcia asesora sądowego na gorącym uczynku
przestępstwa, jeżeli zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku
postępowania. Do czasu wydania uchwały zezwalającej na pociągnięcie asesora
sądowego do odpowiedzialności karnej wolno podejmować tylko czynności
niecierpiące zwłoki.
§ 2. O zatrzymaniu asesora sądowego niezwłocznie powiadamia się prezesa
sądu apelacyjnego właściwego ze względu na miejsce zatrzymania. Może on
nakazać natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego. O fakcie zatrzymania asesora
sądowego prezes sądu apelacyjnego niezwłocznie zawiadamia Krajową Radę
Sądownictwa, Ministra Sprawiedliwości i Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 121/179
§ 3. Wniosek o zezwolenie na pociągnięcie asesora sądowego do
odpowiedzialności karnej, jeżeli nie pochodzi od prokuratora, powinien być
sporządzony i podpisany przez adwokata albo radcę prawnego będącego
pełnomocnikiem.
§ 4. Na zarządzenie o odmowie przyjęcia wniosku przysługuje zażalenie do
sądu dyscyplinarnego właściwego do rozpoznania wniosku.
§ 5. Sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie asesora
sądowego do odpowiedzialności karnej, jeżeli zachodzi dostatecznie uzasadnione
podejrzenie popełnienia przez niego przestępstwa. Uchwała zawiera rozstrzyg-
nięcie w przedmiocie zezwolenia na pociągnięcie asesora sądowego do
odpowiedzialności karnej wraz z uzasadnieniem.
§ 6. Sąd dyscyplinarny rozpoznaje wniosek o zezwolenie na pociągnięcie
asesora sądowego do odpowiedzialności karnej w terminie czternastu dni od dnia
jego wpłynięcia do sądu dyscyplinarnego.
§ 6a. Jeżeli wniosek o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności
karnej lub tymczasowe aresztowanie dotyczy asesora sądowego ujętego na
gorącym uczynku zbrodni lub występku zagrożonego karą pozbawienia wolności,
której górna granica wynosi co najmniej 8 lat, występku, o którym mowa
w art. 177 § 1 Kodeksu karnego w związku z art. 178 § 1 Kodeksu karnego, a także
w art. 178a § 1 lub 4 Kodeksu karnego, i pozostającego nadal zatrzymanym, sąd
dyscyplinarny podejmuje uchwałę w przedmiocie wniosku niezwłocznie, nie
później niż przed upływem 24 godzin od jego wpłynięcia do sądu dyscyplinarnego.
Uchwała zezwalająca na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej lub
tymczasowe aresztowanie asesora sądowego jest natychmiast wykonalna.
§ 7. Przed wydaniem uchwały sąd dyscyplinarny wysłuchuje rzecznika
dyscyplinarnego, asesora sądowego, przedstawiciela organu lub osobę, którzy
wnieśli o zezwolenie, jeżeli się stawią. Ich niestawiennictwo, jak również
niestawiennictwo obrońcy, nie wstrzymuje rozpoznania wniosku.
§ 8. Asesor sądowy, którego dotyczy postępowanie, ma prawo wglądu do
dokumentów, które zostały załączone do wniosku. Jednak prokurator, kierując
wniosek do sądu dyscyplinarnego, może zastrzec, że dokumenty te lub ich część
nie mogą być asesorowi sądowemu udostępnione z uwagi na dobro postępowania
przygotowawczego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 122/179
§ 9. Jeżeli prokurator złożył zastrzeżenie prezes sądu dyscyplinarnego
niezwłocznie kieruje sprawę na posiedzenie. Sąd dyscyplinarny może odmówić
asesorowi sądowemu wglądu do dokumentów dołączonych do wniosku.
§ 10. Orzekając w sprawie, o której mowa w § 1, sąd dyscyplinarny może
poprzestać na oświadczeniu asesora sądowego, że wnosi o wydanie uchwały
o zezwoleniu na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej.
Art. 106ze. § 1. Za wykroczenie asesor sądowy odpowiada tylko
dyscyplinarnie, z zastrzeżeniem § 2.
§ 2. Asesor sądowy może wyrazić zgodę na pociągnięcie go do
odpowiedzialności karnej za wykroczenia, o których mowa w § 3, w trybie
określonym w tym przepisie.
§ 3. W przypadku popełnienia przez asesora sądowego wykroczenia, o którym
mowa w rozdziale XI ustawy z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń, przyjęcie
przez asesora sądowego mandatu karnego albo uiszczenie grzywny, w przypadku
ukarania mandatem karnym zaocznym, o którym mowa w art. 98 § 1 pkt 3 ustawy
z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia,
stanowi oświadczenie o wyrażeniu przez niego zgody na pociągnięcie go do
odpowiedzialności w tej formie.
§ 4. Wyrażenie przez asesora sądowego zgody na pociągnięcie go do
odpowiedzialności w trybie określonym w § 3 wyłącza odpowiedzialność
dyscyplinarną.
Art. 106zf. § 1. Asesor sądowy jest obowiązany stale podnosić kwalifikacje
zawodowe.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Asesor sądowy jest obowiązany uczestniczyć, w miarę możliwości
corocznie, w szkoleniu i doskonaleniu zawodowym organizowanym przez
Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury lub innych formach doskonalenia
zawodowego, w celu uzupełnienia specjalistycznej wiedzy i umiejętności
zawodowych.
§ 4. (uchylony)
Art. 106zg. Do asesorów sądowych stosuje się odpowiednio przepisy art. 67,
art. 82, art. 83a, art. 85–90, art. 95 i art. 97.
17.09.2018
©Telksinoe s. 123/179
Rozdział 3
Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów i asesorów sądowych
Art. 107. § 1. Za przewinienia służbowe, w tym za oczywistą i rażącą obrazę
przepisów prawa i uchybienia godności urzędu (przewinienia dyscyplinarne),
sędzia odpowiada dyscyplinarnie.
§ 2. Sędzia odpowiada dyscyplinarnie także za swoje postępowanie przed
objęciem stanowiska, jeżeli przez nie uchybił obowiązkowi piastowanego wówczas
urzędu państwowego lub okazał się niegodnym urzędu sędziego.
Art. 107a. Asesor sądowy za przewinienia służbowe, w tym za oczywistą i
rażącą obrazę przepisów prawa i uchybienia godności urzędu (przewinienia
dyscyplinarne) oraz za swoje postępowanie przed objęciem stanowiska, jeżeli przez
nie okazał się niegodny urzędu asesora sądowego, odpowiada dyscyplinarnie tak
jak sędzia. Przepisy art. 108–133a stosuje się odpowiednio.
Art. 108. § 1. Po upływie pięciu lat od chwili popełnienia czynu nie można
wszcząć postępowania dyscyplinarnego.
§ 2. W razie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przed upływem
terminu, o którym mowa w § 1, przedawnienie dyscyplinarne następuje z upływem
ośmiu lat od chwili popełnienia czynu.
§ 3. (uchylony)
§ 4. Jeżeli jednak przewinienie dyscyplinarne zawiera znamiona
przestępstwa, przedawnienie dyscyplinarne nie może nastąpić wcześniej niż
przedawnienie przewidziane w przepisach Kodeksu karnego.
§ 5. Przedawnienie dyscyplinarne nie biegnie w czasie postępowania
dyscyplinarnego, począwszy od dnia złożenia wniosku do sądu dyscyplinarnego do
dnia prawomocnego zakończenia postępowania dyscyplinarnego. Nie dotyczy to
przypadku, gdy przedmiotem wniosku jest pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności dyscyplinarnej za wykroczenie lub wykroczenie skarbowe.
Art. 109. § 1. Karami dyscyplinarnymi są:
1) upomnienie;
2) nagana;
2a) obniżenie wynagrodzenia zasadniczego o 5%–50% na okres od sześciu
miesięcy do dwóch lat;
17.09.2018
©Telksinoe s. 124/179
3) usunięcie z zajmowanej funkcji;
4) przeniesienie na inne miejsce służbowe;
5) złożenie sędziego z urzędu.
§ 2. (uchylony).
§ 3. Wymierzenie kary określonej w § 1 pkt 2–4 pociąga za sobą pozbawienie
możliwości awansowania na wyższe stanowisko sędziowskie przez okres pięciu lat,
niemożność udziału w tym okresie w kolegium sądu, orzekania w sądzie
dyscyplinarnym oraz objęcia w sądzie funkcji prezesa sądu, wiceprezesa sądu lub
kierownika ośrodka zamiejscowego sądu.
§ 3a. Kara określona w § 1 pkt 4 polega na zmianie miejsca służbowego
sędziego na znajdujące się w:
1) sądzie rejonowym z siedzibą na obszarze innej apelacji – w przypadku
sędziego sądu rejonowego;
2) sądzie okręgowym z siedzibą na obszarze innej apelacji – w przypadku
sędziego sądu okręgowego;
3) innym sądzie apelacyjnym – w przypadku sędziego sądu apelacyjnego.
§ 3b. Okręg, apelację lub sąd, o którym mowa w § 3a, określa sąd
dyscyplinarny w wyroku.
§ 3c. W przypadku gdy określenie miejsca służbowego zgodnie z § 3a pkt 1
lub 2 byłoby niecelowe z uwagi na szczególne okoliczności związane z ukaranym,
sąd dyscyplinarny może określić nowe miejsce służbowe sędziego w miejscu
znajdującym się w sądzie na obszarze tej samej apelacji.
§ 4. Wymierzenie kary określonej w § 1 pkt 5 pociąga za sobą utratę
możliwości ponownego powołania ukaranego do pełnienia urzędu na stanowisku
sędziowskim.
§ 5. W przypadku przewinienia dyscyplinarnego lub wykroczenia mniejszej
wagi, sąd dyscyplinarny może odstąpić od wymierzenia kary.
Art. 109a. § 1. Prawomocny wyrok skazujący sądu dyscyplinarnego podaje
się do wiadomości publicznej.
§ 2. Sąd dyscyplinarny może odstąpić od podania wyroku do wiadomości
publicznej, jeżeli jest to zbędne dla realizacji celów postępowania dyscyplinarnego
lub konieczne dla ochrony słusznego interesu prywatnego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 125/179
§ 3. Prawomocny wyrok uniewinniający sądu dyscyplinarnego podaje się do
wiadomości publicznej na wniosek obwinionego sędziego złożony do sądu
dyscyplinarnego pierwszej instancji, nie później niż przed upływem czternastu dni
od dnia uprawomocnienia się wyroku.
§ 4. Wyrok sądu dyscyplinarnego podaje się do wiadomości publicznej
poprzez zamieszczenie go na stronie internetowej Sądu Najwyższego.
Zamieszczeniu podlega sentencja wyroku, z wyłączeniem danych dotyczących
tożsamości osoby fizycznej lub innej osoby, jeżeli jest to konieczne dla ochrony
słusznych interesów tych osób.
Art. 109b. O prawomocnym przeniesieniu sędziego na inne miejsce
służbowe i złożeniu sędziego z urzędu Minister Sprawiedliwości obwieszcza
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
Art. 110. § 1. W sprawach dyscyplinarnych sędziów orzekają:
1) w pierwszej instancji:
a) sądy dyscyplinarne przy sądach apelacyjnych w składzie trzech sędziów,
b) Sąd Najwyższy w składzie dwóch sędziów Izby Dyscyplinarnej
i jednego ławnika Sądu Najwyższego w sprawach przewinień
dyscyplinarnych wyczerpujących znamiona umyślnych przestępstw
ściganych z oskarżenia publicznego lub umyślnych przestępstw
skarbowych lub sprawach, w których Sąd Najwyższy zwrócił się
z wnioskiem o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej wraz z wytknięciem
uchybienia;
2) w drugiej instancji – Sąd Najwyższy w składzie dwóch sędziów Izby
Dyscyplinarnej i jednego ławnika Sądu Najwyższego.
§ 2. Sądy dyscyplinarne są ponadto właściwe do orzekania w sprawach,
o których mowa w art. 37 § 5, art. 75 § 2 pkt 3 oraz w art. 80.
§ 2a. Do rozpoznawania spraw, o których mowa w art. 37 § 5
i art. 75 § 2 pkt 3, właściwy miejscowo jest sąd dyscyplinarny, w okręgu którego
pełni służbę sędzia objęty postępowaniem, a do rozpoznawania spraw, o których
mowa w art. 80, właściwy miejscowo jest sąd dysc yplinarny, w okręgu którego
prowadzi się postępowanie, a w wypadkach niecierpiących zwłoki, także inny sąd
dyscyplinarny.
17.09.2018
©Telksinoe s. 126/179
§ 3. Od rozpoznania spraw wymienionych w § 1 pkt 1 lit. a jest wyłączony
sąd dyscyplinarny, w okręgu którego pełni służbę sędzia objęty postępowaniem
dyscyplinarnym. Sąd dyscyplinarny właściwy do rozpoznania sprawy wyznacza
Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą Izby Dyscyplinarnej na wniosek
rzecznika dyscyplinarnego.
§ 4. (uchylony)
§ 5. Sąd dyscyplinarny pierwszej instancji może orzekać na sesjach
wyjazdowych w sądzie okręgowym, na obszarze właściwości którego obwiniony
zajmuje stanowisko sędziego, chyba że sprzeciwia się temu dobro wymiaru
sprawiedliwości.
Art. 110a. § 1. Minister Sprawiedliwości powierza obowiązki sędziego sądu
dyscyplinarnego przy sądzie apelacyjnym sędziemu sądu powszechnego
posiadającemu co najmniej dziesięcioletni staż pracy na stanowisku sędziego, po
zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Sądownictwa.
§ 2. Wykonywanie obowiązków sędziego sądu dyscyplinarnego przy sądzie
apelacyjnym jest niezależne od wykonywania obowiązków służbowych
związanych z zajmowanym przez sędziego miejscem służbowym.
§ 3. Kadencja sędziego sądu dyscyplinarnego przy sądzie apelacyjnym trwa
sześć lat.
§ 4. Po upływie kadencji sędzia sądu dyscyplinarnego przy sądzie
apelacyjnym może brać udział w rozpoznawaniu sprawy rozpoczętej wcześniej
z jego udziałem, do czasu jej zakończenia.
§ 5. Kadencja sędziego sądu dyscyplinarnego przy sądzie apelacyjnym
wygasa przed jej upływem w przypadku:
1) rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego;
2) przejścia albo przeniesienia sędziego w stan spoczynku;
3) ukarania sędziego karą dyscyplinarną określoną w art. 109 § 1 pkt 2–4.
Art. 110b. § 1. Prezesa sądu dyscyplinarnego przy sądzie apelacyjnym
powołuje spośród sędziów tego sądu dyscyplinarnego Prezes Sądu Najwyższego
kierujący pracą Izby Dyscyplinarnej. Kadencja prezesa sądu dyscyplinarnego przy
sądzie apelacyjnym trwa trzy lata.
17.09.2018
©Telksinoe s. 127/179
§ 2. Prezes sądu dyscyplinarnego przy sądzie apelacyjnym może być
odwołany przez Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Dyscyplinarnej
w toku kadencji w przypadku:
1) rażącego lub uporczywego niewywiązywania się z obowiązków służbowych;
2) gdy dalsze pełnienie funkcji z innych powodów nie da się pogodzić z dobrem
wymiaru sprawiedliwości;
3) złożenia rezygnacji z pełnionej funkcji.
§ 3. W razie nieobecności prezesa sądu dyscyplinarnego przy sądzie
apelacyjnym jego obowiązki pełni najstarszy służbą sędzia tego sądu.
§ 4. Prezes sądu apelacyjnego zapewnia odpowiednie warunki lokalowe
i techniczne oraz obsługę administracyjno-finansową sądu dyscyplinarnego.
Art. 110c. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, liczbę
sędziów w sądach dyscyplinarnych przy sądach apelacyjnych, kierując się
względami organizacyjnymi oraz potrzebą zapewnienia sprawnego postępowania
w sprawach dyscyplinarnych.
Art. 111. Skład sądu dyscyplinarnego wyznacza się w drodze losowania,
z listy wszystkich sędziów danego sądu, z tym że w składzie sądu zasiada
przynajmniej jeden sędzia stale orzekający w sprawach karnych. Składowi sądu
dyscyplinarnego przewodniczy sędzia stale orzekający w sprawach karnych,
najstarszy służbą.
Art. 112. § 1. Oskarżycielami przed sądem dyscyplinarnym są Rzecznik
Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych oraz Zastępcy Rzecznika
Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych, a także zastępcy rzecznika
dyscyplinarnego działający przy sądach apelacyjnych i zastępcy rzecznika
dyscyplinarnego działający przy sądach okręgowych.
§ 2. W sprawach sędziów sądów apelacyjnych oraz prezesów i wiceprezesów
sądów apelacyjnych i sądów okręgowych oskarżycielami przed sądem
dyscyplinarnym są Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych oraz
Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych. W sprawach
pozostałych sędziów sądów okręgowych, a także prezesów oraz wiceprezesów
sądów rejonowych uprawnionym oskarżycielem jest zastępca rzecznika
dyscyplinarnego działający przy sądzie apelacyjnym, a w pozostałych sprawach
17.09.2018
©Telksinoe s. 128/179
sędziów sądów rejonowych oraz asesorów sądowych – zastępca rzecznika
dyscyplinarnego działający przy sądzie okręgowym.
§ 3. Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych oraz dwóch
Zastępców Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych powołuje
Minister Sprawiedliwości na czteroletnią kadencję.
§ 4. Krajowa Rada Sądownictwa zapewnia obsługę administracyjną
Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych oraz Zastępców
Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych przez utworzenie
odrębnej komórki organizacyjnej w ramach Biura Krajowej Rady Sądownictwa.
§ 5. Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych, Zastępca
Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych, zastępca rzecznika
dyscyplinarnego działający przy sądzie apelacyjnym i zastępca rzecznika
dyscyplinarnego działający przy sądzie okręgowym wykonują swoje obowiązki do
czasu powołania osób pełniących te funkcje w kolejnej kadencji.
§ 5a. Przy sądzie okręgowym działa jeden zastępca rzecznika
dyscyplinarnego. W sądzie powyżej sześćdziesięciu stanowisk sędziowskich
Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych może, po uzyskaniu
zgody Ministra Sprawiedliwości, ustalić większą liczbę zastępców rzecznika
dyscyplinarnego działających przy sądzie okręgowym, jeżeli jest to uzasadnione
interesem wymiaru sprawiedliwości. O ustaleniu większej liczby zastępców
rzecznika dyscyplinarnego działających przy sądzie okręgowym Rzecznik
Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych informuje prezesa właściwego sądu
okręgowego.
§ 6. Zgromadzenie ogólne sędziów okręgu, najpóźniej w terminie miesiąca
przed dniem zakończenia kadencji zastępcy rzecznika dyscyplinarnego
działającego przy sądzie okręgowym, przedstawia Rzecznikowi Dyscyplinarnemu
Sędziów Sądów Powszechnych sześciu kandydatów na stanowisko zastępcy
rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie okręgowym, którzy uzyskali
najwyższą liczbę głosów wybranych na tym samym zgromadzeniu. W przypadku
ustalenia większej liczby zastępców rzecznika dyscyplinarnego działających przy
sądzie okręgowym, zgromadzenie ogólne sędziów okręgu, najpóźniej w terminie
dwóch miesięcy od dnia powzięcia przez prezesa właściwego sądu okręgowego
informacji, o której mowa w § 5a zdanie trzecie, przedstawia Rzecznikowi
17.09.2018
©Telksinoe s. 129/179
Dyscyplinarnemu Sędziów Sądów Powszechnych sześciu kandydatów na każde
stanowisko zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie
okręgowym, którzy uzyskali najwyższą liczbę głosów, wybranych na tym samym
zgromadzeniu.
§ 7. Każdy sędzia uczestniczący w głosowaniu nad wyborem kandydatów,
o których mowa § 6, może oddać tylko jeden głos na wybranego przez siebie
kandydata na każde stanowisko zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającego
przy sądzie okręgowym. Głosowanie jest tajne.
§ 8. Jeżeli po przeprowadzeniu głosowania, o którym mowa w § 7, ze
względu na podział głosów nie jest możliwe wybranie wymaganej liczby
kandydatów, przeprowadza się ponowne głosowanie z udziałem kandydatów na
każde stanowisko zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie
okręgowym, którzy uzyskali kolejno najwyższą równą liczbę głosów. Przepis
§ 7 stosuje się.
§ 9. Przewodniczący zgromadzenia ogólnego sędziów okręgu przedstawia
Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Sędziów Sądów Powszechnych protokół
posiedzenia wskazujący wybranych kandydatów na zastępcę rzecznika
dyscyplinarnego działającego przy sądzie okręgowym, niezwłocznie po ich
wybraniu.
§ 10. W przypadku gdy kadencja zastępcy rzecznika dyscyplinarnego
działającego przy sądzie okręgowym wygasła przed jej upływem przepis
§ 6 stosuje się odpowiednio, z tym że termin do przedstawienia kandydatów na to
stanowisko wynosi dwa miesiące od dnia wygaśnięcia tej kadencji. Przepisy § 7–
9 stosuje się.
§ 11. Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych powołuje na
każde stanowisko zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie
okręgowym jednego z kandydatów przedstawionych w trybie § 6 i 10 na
czteroletnią kadencję.
§ 12. Jeżeli kandydaci na stanowisko zastępcy rzecznika dyscyplinarnego
działającego przy sądzie okręgowym nie zostaną przedstawieni w wymaganej
liczbie lub terminie określonych w § 6 i 10, Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów
Sądów Powszechnych powierza obowiązki zastępcy rzecznika dyscyplinarnego
działającego przy sądzie okręgowym sędziemu przez siebie wybranemu albo
17.09.2018
©Telksinoe s. 130/179
sędziom przez siebie wybranym, w przypadku gdy ustalono liczbę zastępców
rzecznika dyscyplinarnego działających przy sądzie okręgowym większą niż jeden.
§ 13. Przepisy § 5a–12 stosuje się odpowiednio do wyboru i powołania
zastępcy lub zastępców rzecznika dyscyplinarnego działających przy sądzie
apelacyjnym.
Art. 112a. § 1. Rzecznika dyscyplinarnego do prowadzenia sprawy
dyscyplinarnej wyznacza się w kolejności wpływu spraw, wedle alfabetycznej listy
rzeczników dyscyplinarnych. Odstępstwo od tej zasady może nastąpić wyłącznie
z powodu choroby rzecznika dyscyplinarnego lub z innej ważnej przyczyny, co
należy zaznaczyć w zarządzeniu o wyznaczeniu rzecznika dyscyplinarnego
w sprawie.
§ 1a. Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych oraz Zastępca
Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych mogą przejąć sprawę
prowadzoną przez zastępcę rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie
okręgowym, a także przekazać temu rzecznikowi sprawę do prowadzenia.
§ 2. W razie niemożności prowadzenia sprawy przez żadnego z właściwych
zastępców rzecznika dyscyplinarnego działających przy sądzie okręgowym
Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych wyznacza do jej
prowadzenia zastępcę rzecznika dyscyplinarnego działającego w innym okręgu.
§ 3. Przepisy § 1a i 2 stosuje się odpowiednio do zastępcy rzecznika
dyscyplinarnego działającego przy sądzie apelacyjnym, z tym że przekazać sprawę
zastępcy lub wyznaczyć do jej prowadzenia innego zastępcę można tylko spośród
zastępców rzecznika dyscyplinarnego działających przy sądzie apelacyjnym.
Art. 112b. § 1. Minister Sprawiedliwości może powołać Rzecznika
Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości do prowadzenia określonej sprawy
dotyczącej sędziego. Powołanie Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra
Sprawiedliwości wyłącza innego rzecznika od podejmowania czynności w sprawie.
§ 2. Rzecznik Dyscyplinarny Ministra Sprawiedliwości jest powoływany
spośród sędziów sądów powszechnych lub Sądu Najwyższego. W sprawie
przewinień dyscyplinarnych wyczerpujących znamiona umyślnych przestępstw
ściganych z oskarżenia publicznego, Rzecznik Dyscyplinarny Ministra
Sprawiedliwości może zostać powołany także spośród prokuratorów wskazanych
17.09.2018
©Telksinoe s. 131/179
przez Prokuratora Krajowego. W uzasadnionych przypadkach, w szczególności
śmierci lub przedłużającej się przeszkody w pełnieniu funkcji Rzecznika
Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości, Minister Sprawiedliwości wyznacza
w miejsce tej osoby innego sędziego, albo, w sprawie przewinienia
dyscyplinarnego wyczerpującego znamiona umyślnego przestępstwa ściganego
z oskarżenia publicznego, sędziego lub prokuratora.
§ 3. Rzecznik Dyscyplinarny Ministra Sprawiedliwości może wszcząć
postępowanie na wniosek Ministra Sprawiedliwości albo wstąpić do toczącego się
postępowania.
§ 4. Powołanie Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości jest
równoznaczne z żądaniem podjęcia postępowania wyjaśniającego albo
postępowania dyscyplinarnego.
§ 5. Funkcja Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości wygasa
z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia o odmowie wszczęcia postępowania
dyscyplinarnego, umorzeniu postępowania dyscyplinarnego albo
uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie dyscyplinarne.
Wygaśnięcie funkcji Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości nie stoi
na przeszkodzie ponownemu powołaniu przez Ministra Sprawiedliwości Rzecznika
Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości w tej samej sprawie.
Art. 112c. Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą Izby Dyscyplinarnej ma
wgląd w czynności sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji.
Art. 112d. Ilekroć w przepisach niniejszej ustawy jest mowa o rzeczniku
dyscyplinarnym należy przez to rozumieć Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów
Sądów Powszechnych, Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów
Powszechnych, Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości, zastępcę
rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie apelacyjnym albo zastępcę
rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie okręgowym.
Art. 113. § 1. Obwiniony może ustanowić obrońcę spośród sędziów,
prokuratorów, adwokatów lub radców prawnych.
§ 2. Jeżeli obwiniony nie może brać udziału w postępowaniu przed sądem
dyscyplinarnym z powodu choroby, prezes sądu dyscyplinarnego albo sąd
dyscyplinarny wyznacza, na uzasadniony wniosek obwinionego, obrońcę z urzędu
17.09.2018
©Telksinoe s. 132/179
spośród adwokatów lub radców prawnych. We wniosku obwiniony jest
obowiązany wykazać poprzez złożenie zaświadczenia wystawionego przez lekarza
sądowego, że jego stan zdrowia uniemożliwia mu udział w postępowaniu
dyscyplinarnym.
§ 3. W wyjątkowych przypadkach, gdy z okoliczności wynika, że niezłożenie
wniosku nastąpiło z przyczyn niezależnych od obwinionego, obrońcę z urzędu
można wyznaczyć bez wniosku, o którym mowa w § 2.
§ 4. Po ustaniu niemożności wzięcia udziału w postępowaniu dyscyplinarnym
przez obwinionego, prezes sądu dyscyplinarnego albo sąd dyscyplinarny zwalnia
obrońcę z jego obowiązków, chyba że ujawniły się inne okoliczności uzasadniające
udział obrońcy w postępowaniu.
Art. 113a. Czynności związane z wyznaczeniem obrońcy z urzędu oraz
podjęciem przez niego obrony nie wstrzymują biegu postępowania.
Art. 113b. W sprawach uregulowanych w niniejszym rozdziale nie stosuje
się przepisu art. 117 § 2 Kodeksu postępowania karnego, chyba że ustawa nakazuje
zawiadomienie uczestnika o terminie czynności procesowej, a brak jest dowodu, że
został on o nim powiadomiony.
Art. 114. § 1. Rzecznik dyscyplinarny podejmuje czynności wyjaśniające na
żądanie Ministra Sprawiedliwości, prezesa sądu apelacyjnego lub prezesa sądu
okręgowego, kolegium sądu apelacyjnego lub kolegium sądu okręgowego,
Krajowej Rady Sądownictwa, a także z własnej inicjatywy, po wstępnym ustaleniu
okoliczności koniecznych dla stwierdzenia znamion przewinienia dyscyplinarnego.
Czynności wyjaśniające powinny być przeprowadzone w terminie trzydziestu dni
od dnia podjęcia pierwszej czynności przez rzecznika dyscyplinarnego.
§ 2. Rzecznik dyscyplinarny w ramach czynności wyjaśniających może
wezwać sędziego do złożenia pisemnego oświadczenia dotyczącego przedmiotu
tych czynności, w terminie czternastu dni od dnia otrzymania wezwania. Rzecznik
dyscyplinarny może również odebrać od sędziego oświadczenie ustne. Niezłożenie
oświadczenia przez sędziego nie wstrzymuje dalszego biegu postępowania.
§ 3. Jeżeli po przeprowadzeniu czynności wyjaśniających zachodzą podstawy
do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, rzecznik dyscyplinarny wszczyna
postępowanie dyscyplinarne i sporządza zarzuty dyscyplinarne na piśmie.
17.09.2018
©Telksinoe s. 133/179
§ 4. Niezwłocznie po sporządzeniu zarzutów dyscyplinarnych rzecznik
dyscyplinarny doręcza je obwinionemu. Doręczając zarzuty rzecznik dyscyplinarny
wzywa obwinionego do przedstawienia na piśmie wyjaśnień i wszystkich
wniosków dowodowych, w terminie czternastu dni od dnia doręczenia zarzutów
dyscyplinarnych. W razie uchybienia temu obowiązkowi rzecznik dyscyplinarny
może pozostawić bez rozpoznania wnioski dowodowe zgłoszone przez
obwinionego po upływie tego terminu, chyba że obwiniony wykaże, iż dowód nie
był mu wcześniej znany.
§ 5. Rzecznik dyscyplinarny może także odebrać od obwinionego, a na jego
wniosek odbiera, wyjaśnienia w drodze przesłuchania.
§ 6. Niezłożenie wyjaśnień w terminie określonym w§4 lub
niestawiennictwo w wyznaczonym przez rzecznika dyscyplinarnego terminie
przesłuchania nie wstrzymuje dalszych czynności.
§ 7. Jednocześnie z doręczeniem zarzutów rzecznik dyscyplinarny zwraca się
do Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Dyscyplinarnej
o wyznaczenie sądu dyscyplinarnego do rozpoznania sprawy w pierwszej instancji.
Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą Izby Dyscyplinarnej wyznacza ten sąd
w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania wniosku.
§ 8. Po upływie terminu, o którym mowa w § 4, a w razie potrzeby po
przeprowadzeniu dalszych dowodów, rzecznik dyscyplinarny składa wniosek
o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej do wyznaczonego zgodnie z § 7 sądu
dyscyplinarnego. Wniosek powinien zawierać dokładne określenie czynu, który
jest przedmiotem postępowania, wykaz dowodów uzasadniających wniosek oraz
uzasadnienie.
§ 9. Jeżeli rzecznik dyscyplinarny nie znajduje podstaw do wszczęcia
postępowania dyscyplinarnego, na żądanie uprawnionego organu, wydaje
postanowienie o odmowie jego wszczęcia. Odpis postanowienia doręcza się
organowi, który złożył wniosek o wszczęcie postępowania, kolegium odpowiednio
sądu okręgowego lub apelacyjnego i obwinionemu. Odpis postanowienia doręcza
się również Ministrowi Sprawiedliwości, który w terminie trzydziestu dni może
złożyć sprzeciw. Wniesienie sprzeciwu jest równoznaczne z obowiązkiem
wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, a wskazania Ministra Sprawiedliwości
co do dalszego toku postępowania są wiążące dla rzecznika dyscyplinarnego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 134/179
§ 10. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne nie dostarczyło podstaw do złożenia
do sądu dyscyplinarnego wniosku o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej, rzecznik
dyscyplinarny wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania dyscyplinarnego.
§ 11. W terminie siedmiu dni od dnia doręczenia postanowienia, o którym
mowa w § 10, obwinionemu, organowi, który złożył wniosek o wszczęcie
postępowania dyscyplinarnego i właściwemu kolegium, służy zażalenie do sądu
dyscyplinarnego.
§ 12. Na żądanie organu uprawnionego do wniesienia zażalenia albo
sprzeciwu, rzecznik dyscyplinarny niezwłocznie przesyła lub w inny sposób
udostępnia materiały zebrane w toku czynności wyjaśniających lub postępowania
dyscyplinarnego.
§ 13. Zażalenie powinno być rozpoznane w terminie czternastu dni od dnia
wniesienia zażalenia do sądu.
Art. 115. § 1. Sąd dyscyplinarny rozpoznaje sprawę dyscyplinarną na
rozprawie, chyba że wystarczające jest rozpoznanie sprawy na posiedzeniu.
§ 2. Doręczając stronom wezwania na rozprawę sąd dyscyplinarny wzywa
strony do złożenia wniosków dowodowych w terminie czternastu dni od dnia
doręczenia wezwania.
§ 3. Wniosek dowodowy złożony po upływie terminu, o którym mowa w § 2,
sąd dyscyplinarny może pozostawić bez rozpoznania, chyba że strona wykaże, że
wniosek nie mógł zostać złożony w terminie z przyczyn od niej niezależnych.
§ 4. Sąd dyscyplinarny wzywa obwinionego ponadto do przedstawienia
w terminie, o którym mowa w § 2, wyjaśnień na piśmie oraz wskazania obrońcy,
jeżeli go ustanowił. Niezłożenie wyjaśnień w tym terminie nie wstrzymuje dalszego
postępowania.
Art. 115a. § 1. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawie lub
posiedzeniu zawiadomionego obwinionego lub jego obrońcy nie wstrzymuje
rozpoznania sprawy.
§ 2. Jeżeli nie można rozpoznać sprawy z powodu usprawiedliwionej
nieobecności obwinionego, a nie ma on obrońcy, sąd dyscyplinarny wyznacza mu
obrońcę z urzędu, określając termin dla obrońcy do zapoznania się z materiałami
sprawy.
17.09.2018
©Telksinoe s. 135/179
§ 3. Sąd dyscyplinarny prowadzi postępowanie pomimo usprawiedliwionej
nieobecności zawiadomionego obwinionego lub jego obrońcy, chyba że sprzeciwia
się temu dobro prowadzonego postępowania dyscyplinarnego.
Art. 115b. § 1. Sąd dyscyplinarny, uznając na podstawie materiału zebranego
przez rzecznika dyscyplinarnego, że okoliczności czynu i wina obwinionego nie
budzą wątpliwości, a wystarczające będzie wymierzenie kar określonych
w art. 109 § 1 pkt 1–3, może wydać wyrok nakazowy.
§ 2. Wyrok nakazowy wydaje sąd dyscyplinarny w składzie jednego
sędziego.
§ 3. Wyrokiem nakazowym, karę, o której mowa w art. 109 § 1 pkt 2a, orzeka
się w wymiarze od 5% do 10% wynagrodzenia zasadniczego na okres od sześciu
miesięcy do roku.
§ 4. Od wyroku nakazowego obwinionemu, rzecznikowi dyscyplinarnemu,
Krajowej Radzie Sądownictwa i Ministrowi Sprawiedliwości służy sprzeciw.
§ 5. Sprzeciw wnosi się do sądu dyscyplinarnego, który wydał wyrok
nakazowy, w terminie zawitym siedmiu dni od dnia jego doręczenia.
Art. 115c. Dowody uzyskane do celów postępowania karnego w trybie
określonym w art. 168b, art. 237 lub art. 237a Kodeksu postępowania karnego lub
uzyskane w wyniku stosowania kontroli operacyjnej mogą zostać wykorzystane
w postępowaniu dyscyplinarnym.
Art. 116. § 1. Postępowanie dyscyplinarne jest jawne.
§ 2. Sąd dyscyplinarny może wyłączyć jawność postępowania
dyscyplinarnego ze względu na moralność, bezpieczeństwo państwa i porządek
publiczny oraz ze względu na ochronę życia prywatnego stron lub inny ważny
interes prywatny.
§ 3. W razie wyłączenia jawności postępowania dyscyplinarnego orzeczenie
ogłaszane jest publicznie.
Art. 117. Jeżeli w toku rozprawy ujawni się inne przewinienie, oprócz
objętego wnioskiem o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej, sąd może wydać co do
tego przewinienia wyrok tylko za zgodą rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego
lub jego obrońcy; w razie braku zgody rzecznik dyscyplinarny prowadzi w tym
zakresie odrębne postępowanie dyscyplinarne.
17.09.2018
©Telksinoe s. 136/179
Art. 118. W razie rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku służbowego
sędziego w toku postępowania dyscyplinarnego, postępowanie to toczy się nadal.
Jeżeli obwiniony podjął pracę w urzędzie państwowym, Prokuratorii Generalnej
Rzeczypospolitej Polskiej, adwokaturze lub jako radca prawny albo notariusz, sąd
przesyła wyrok odpowiednio temu urzędowi, Prezesowi Prokuratorii Generalnej
Rzeczypospolitej Polskiej, Naczelnej Radzie Adwokackiej lub Krajowej Radzie
Radców Prawnych albo Krajowej Radzie Notarialnej.
Art. 119. Jeżeli przewinienie zawiera znamiona przestępstwa, sąd
dyscyplinarny z urzędu rozpoznaje sprawę w zakresie zezwolenia na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej i wydaje uchwałę, o której mowa w art. 80
§ 1, co nie wstrzymuje biegu postępowania dyscyplinarnego.
Art. 120. § 1. Po prawomocnym zakończeniu postępowania karnego
przeciwko sędziemu, sąd lub prokurator przesyła akta sprawy właściwemu
rzecznikowi dyscyplinarnemu. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne nie było
wszczęte, rzecznik dyscyplinarny podejmuje czynności dyscyplinarne, choćby
w postępowaniu karnym został wydany wyrok uniewinniający.
§ 2. Jeżeli przeciwko sędziemu zapadł prawomocny wyrok pociągający za
sobą, w myśl ustawy, utratę stanowiska, sąd dyscyplinarny zawiadamia o tym
Ministra Sprawiedliwości, który zarządza złożenie ukaranego sędziego z urzędu,
chociażby wykonano już wyrok dyscyplinarny skazujący na karę łagodniejszą niż
złożenie z urzędu.
Art. 121. § 1. Od wydanego w pierwszej instancji wyroku sądu
dyscyplinarnego oraz postanowienia i zarządzenia zamykających drogę do wydania
wyroku przysługuje odwołanie obwinionemu, rzecznikowi dyscyplinarnemu,
a także Krajowej Radzie Sądownictwa i Ministrowi Sprawiedliwości. Termin do
wniesienia odwołania wynosi trzydzieści dni i biegnie dla każdego uprawnionego
od dnia doręczenia orzeczenia lub zarządzenia.
§ 2. Odwołanie powinno być rozpoznane w terminie dwóch miesięcy od dnia
wpłynięcia do sądu dyscyplinarnego drugiej instancji.
§ 3. W postępowaniu odwoławczym nie stosuje się przepisu art. 454 Kodeksu
postępowania karnego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 137/179
§ 4. Sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia, a jeżeli
w środku odwoławczym zostały wskazane zarzuty stawiane rozstrzygnięciu –
również w granicach podniesionych zarzutów, a w zakresie szerszym,
w wypadkach wskazanych w art. 435, art. 439 § 1 i art. 455 zdanie pierwsze
Kodeksu postępowania karnego lub jeżeli stwierdzi oczywistą niesprawiedliwość
orzeczenia.
§ 5. Jeżeli sąd dyscyplinarny pierwszej instancji rozpoznawał sprawę
dyscyplinarną na posiedzeniu, sąd odwoławczy rozpoznaje odwołanie na
posiedzeniu, chyba że niezbędne dla prawidłowego rozpoznania sprawy jest
bezpośrednie przeprowadzenie na rozprawie dowodów z wyjaśnień obwinionego,
zeznań świadków, opinii biegłych lub innych istotnych dowodów.
§ 6. Sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę dyscyplinarną na rozprawie na
podstawie dowodów znajdujących się w aktach sprawy, chyba że uzna, iż
niezbędne dla prawidłowego rozpoznania sprawy jest bezpośrednie
przeprowadzenie dowodów z wyjaśnień obwinionego, zeznań świadków, opinii
biegłych lub innych istotnych dowodów.
Art. 122. § 1. Od wyroku sądu dyscyplinarnego kasacja nie przysługuje.
§ 2. Od wyroku sądu dyscyplinarnego drugiej instancji służy odwołanie do
innego składu tego sądu, jeżeli wyrokiem tym obwinionemu wymierzono karę
dyscyplinarną, pomimo wydanego wcześniej przez sąd pierwszej instancji wyroku
uniewinniającego lub umarzającego postępowanie.
§ 3. Wyrok, o którym mowa w § 2, staje się prawomocny po bezskutecznym
upływie terminu do wniesienia odwołania do innego składu sądu dyscyplinarnego
drugiej instancji.
§ 4. Termin do wniesienia odwołania do innego składu sądu dyscyplinarnego
drugiej instancji wynosi trzydzieści dni od dnia doręczenia wyroku. Do
postępowania w sprawie odwołania do innego składu sądu dyscyplinarnego drugiej
instancji stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące postępowania przed sądem
dyscyplinarnym drugiej instancji.
Art. 123. § 1. Jeżeli orzeczona została kara złożenia sędziego z urzędu, a sąd
dyscyplinarny wcześniej nie zawiesił sędziego w czynnościach służbowych, wyrok
wywołuje zawieszenie sędziego w czynnościach służbowych, z jednoczesnym
17.09.2018
©Telksinoe s. 138/179
obniżeniem do 50% jego wynagrodzenia na czas trwania zawieszenia. Art.
129 § 3 stosuje się odpowiednio.
§ 2. Prezes sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji przesyła odpis
prawomocnego wyroku sądu dyscyplinarnego Krajowej Radzie Sądownictwa
i Ministrowi Sprawiedliwości, a ponadto – prezesowi właściwego sądu i kolegium
tego sądu.
§ 3. Wykonanie wyroku należy do Ministra Sprawiedliwości co do kar
wymienionych w art. 109 § 1 pkt 4 i 5, a co do kar wymienionych w art. 109 § 1
pkt 3 – do prezesa sądu okręgowego oraz do prezesa sądu apelacyjnego w stosunku
do sędziów tego sądu.
Art. 124. § 1. Odpis prawomocnego wyroku skazującego na karę
dyscyplinarną oraz określonego w art. 109 § 5 dołącza się do akt osobowych
sędziego.
§ 2. Po upływie pięciu lat od dnia uprawomocnienia się wyroku orzekającego
karę przewidzianą w art. 109 § 1 pkt 1–4 oraz wyroku określonego w art. 109 § 5,
Minister Sprawiedliwości zarządza usunięcie odpisu wyroku z akt osobowych
sędziego, jeżeli w tym okresie nie wydano przeciwko sędziemu innego wyroku
skazującego. W takim przypadku dopuszczalne jest tylko jednoczesne usunięcie
z akt osobowych sędziego odpisów wszystkich wyroków.
§ 3. Prezes sądu prowadzący akta osobowe sędziego niezwłocznie
zawiadamia Ministra Sprawiedliwości o wystąpieniu okoliczności, o których
mowa w § 2 zdanie pierwsze.
Art. 125. Krajowa Rada Sądownictwa, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
i Minister Sprawiedliwości mogą wystąpić o wznowienie postępowania
dyscyplinarnego.
Art. 126. § 1. Wznowienie postępowania dyscyplinarnego na niekorzyść
obwinionego może nastąpić, jeżeli umorzenie postępowania lub wydanie wyroku
nastąpiło wskutek przestępstwa albo jeżeli w ciągu pięciu lat od umorzenia lub od
wydania wyroku wyjdą na jaw nowe okoliczności lub dowody, które mogły
uzasadniać skazanie lub wymierzenie kary surowszej.
17.09.2018
©Telksinoe s. 139/179
§ 2. Wznowienie postępowania na korzyść skazanego może nastąpić także po
jego śmierci, jeżeli wyjdą na jaw nowe okoliczności lub dowody, które mogłyb y
uzasadniać uniewinnienie lub wymierzenie kary łagodniejszej.
§ 3. W razie śmierci skazanego, wniosek o wznowienie postępowania mogą
złożyć jego małżonek, krewni w linii prostej, rodzeństwo, przysposabiający lub
przysposobiony oraz rzecznik dyscyplinarny.
Art. 127. Rozstrzygnięcia zapadające w toku postępowania dyscyplinarnego
wymagają z urzędu uzasadnienia na piśmie i doręczenia ich stronom. Wyroki oraz
postanowienia i zarządzenia zamykające drogę do wydania wyroku doręcza się
także Krajowej Radzie Sądownictwa i Ministrowi Sprawiedliwości.
Art. 128. W sprawach nieuregulowanych w niniejszym rozdziale stosuje się
odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego oraz części ogólnej
Kodeksu karnego, z uwzględnieniem odrębności wynikających z charakteru
postępowania dyscyplinarnego.
Art. 129. § 1. Sąd dyscyplinarny może zawiesić w czynnościach służbowych
sędziego, przeciwko któremu wszczęto postępowanie dyscyplinarne lub
o ubezwłasnowolnienie, a także jeżeli wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej.
§ 2. Jeżeli sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej za przestępstwo umyślne ścigane
z oskarżenia publicznego, z urzędu zawiesza sędziego w czynnościach
służbowych.
§ 3. Sąd dyscyplinarny, zawieszając sędziego w czynnościach służbowych,
obniża w granicach od 25% do 50% wysokość jego wynagrodzenia na czas trwania
tego zawieszenia; nie dotyczy to osób, w stosunku do których wszczęto
postępowanie o ubezwłasnowolnienie.
§ 3a. Jeżeli sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie
sędziego w stanie spoczynku do odpowiedzialności karnej za przestępstwo
umyślne ścigane z oskarżenia publicznego, z urzędu obniża w granicach od 25% do
50% wysokość jego uposażenia na czas trwania postępowania dyscyplinarnego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 140/179
§ 4. Jeżeli postępowanie dyscyplinarne zostało umorzone lub zakończyło się
uniewinnieniem, dokonuje się wyrównania wszystkich składników wynagrodzenia
albo uposażenia do pełnej wysokości.
Art. 130. § 1. Jeżeli sędziego zatrzymano z powodu schwytania na gorącym
uczynku popełnienia przestępstwa umyślnego albo jeżeli ze względu na rodzaj
czynu dokonanego przez sędziego powaga sądu lub istotne interesy służby
wymagają natychmiastowego odsunięcia go od wykonywania obowiązków
służbowych, prezes sądu albo Minister Sprawiedliwości mogą zarządzić
natychmiastową przerwę w czynnościach służbowych sędziego aż do czasu
wydania uchwały przez sąd dyscyplinarny, nie dłużej niż na miesiąc.
§ 2. Jeżeli sędzia, o którym mowa w § 1, pełni funkcję prezesa sądu,
zarządzenie przerwy w czynnościach służbowych należy do Ministra
Sprawiedliwości.
§ 3. O wydaniu zarządzenia, o którym mowa w § 1, prezes sądu albo Minister
Sprawiedliwości, w terminie trzech dni od dnia jego wydania, zawiadamia sąd
dyscyplinarny, który niezwłocznie, nie później niż przed upływem terminu, na
który przerwa została zarządzona, wydaje uchwałę o zawieszeniu sędziego
w czynnościach służbowych albo uchyla zarządzenie o przerwie w wykonywaniu
tych czynności. Sąd dyscyplinarny zawiadamia sędziego o posiedzeniu, jeżeli uzna
to za celowe.
Art. 131. § 1. W przypadkach przewidzianych w art. 75 § 2 pkt 3 lub w
sprawie zawieszenia sędziego w czynnościach służbowych, lub uchylenia
zarządzenia o przerwie w wykonywaniu czynności, o której mowa w art. 130 § 1,
po wysłuchaniu rzecznika dyscyplinarnego oraz w przypadku, o którym mowa w
art. 37 § 5, sąd dyscyplinarny wydaje uchwałę. Wysłuchuje także sędziego, jeżeli
stawił się na posiedzenie, a w przypadku, o którym mowa w art. 37 § 5 – także
prezesa właściwego sądu.
§ 2. Na uchwałę odmawiającą uwzględnienia wniosku, o którym mowa
w art. 75 § 2 pkt 3, przysługuje zażalenie Krajowej Radzie Sądownictwa oraz
kolegium sądu, które złożyło wniosek.
§ 3. Na uchwałę odmawiającą uwzględnienia zastrzeżenia, o którym mowa w
art. 37 § 5, sędziemu przysługuje zażalenie.
17.09.2018
©Telksinoe s. 141/179
§ 4. Na uchwałę o zawieszeniu w czynnościach służbowych sędziemu
przysługuje zażalenie, a rzecznikowi dyscyplinarnemu – także na uchwałę
o uchyleniu zarządzenia o przerwie w wykonywaniu czynności, o której mowa
w art. 130 § 2; zażalenie nie wstrzymuje wykonania uchwały.
§ 5. Zażalenie rozpoznaje sąd dyscyplinarny drugiej instancji.
Art. 132. Zawieszenie w czynnościach służbowych ustaje z chwilą
prawomocnego zakończenia postępowania dyscyplinarnego, chyba że sąd
dyscyplinarny uchylił je wcześniej.
Art. 132a. § 1. Okres zawieszenia w czynnościach służbowych stanowi okres
zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
§ 2. W okresie zawieszenia w czynnościach służbowych sędzia nie nabywa
prawa do urlopu wypoczynkowego. Przepisy art. 1551 § 1 pkt 2
i art. 1552 § 2 Kodeksu pracy stosuje się odpowiednio.
Art. 133. Koszty postępowania dyscyplinarnego ponosi Skarb Państwa.
Art. 133a. § 1. W razie jednoczesnego ukarania za kilka przewinień
dyscyplinarnych sąd dyscyplinarny wymierza karę za poszczególne przewinienia
dyscyplinarne, a następnie karę łączną.
§ 2. Przy orzekaniu kary łącznej stosuje się następujące zasady:
1) w razie orzeczenia kary upomnienia i nagany wymierza się łączną karę
nagany;
2) kary upomnienia i nagany podlegają łączeniu z innymi karami, przy czym jako
karę łączną wymierza się wówczas karę surowszą, o której mowa w art. 109
§ 1 pkt 2a, 3, 4 lub 5;
3) przy orzeczonych za kilka przewinień karach rodzajowo różnych i karze
złożenia sędziego z urzędu wymierza się tę karę jako karę łączną.
§ 3. W przypadku gdy obwiniony popełnił dwa lub więcej przewinienia
dyscyplinarne, zanim zapadło pierwsze, choćby nieprawomocne, orzeczenie co do
któregokolwiek z nich, na wniosek ukaranego wydaje się orzeczenie łączne, o ile
orzeczone kary podlegają łączeniu według zasad przewidzianych w § 2.
DZIAŁ III
(uchylony)
17.09.2018
©Telksinoe s. 142/179
DZIAŁ IV
Referendarze sądowi, kuratorzy sądowi, pracownicy sądów, stali mediatorzy,
ławnicy oraz organy pomocnicze sądów
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 147. § 1. W sądach do wykonywania określonych w ustawach czynności
należących do sądów w zakresie ochrony prawnej, innych niż wymiar
sprawiedliwości, są zatrudniani referendarze sądowi i starsi referendarze sądowi,
zwani dalej „referendarzami”.
§ 2. W sądach działają kuratorzy sądowi (kuratorzy rodzinni i kuratorzy dla
dorosłych), którzy stanowią służbę kuratorską i wykonują czynności o charakterze
wychowawczo-resocjalizacyjnym i profilaktycznym oraz inne czynności określone
w przepisach szczególnych.
§ 3. W sądach są zatrudniani urzędnicy i inni pracownicy sądowi.
§ 4. W sądach mogą być zatrudniani asystenci sędziów i starsi asystenci
sędziów. Ilekroć w przepisach jest mowa o asystentach sędziów, rozumie się przez
to także starszych asystentów sędziów.
Art. 148. § 1. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze zarządzenia,
organizację i zakres działania sekretariatów sądowych oraz innych działów
administracji sądowej, sposób zapewnienia obsługi kancelaryjnej postępowań
sądowych, w tym stosowane urządzenia ewidencyjne i podział spraw na kategorie,
a także kategorie pracowników sądowych obowiązanych do noszenia stroju
urzędowego lub oznak i warunki ich przydziału, uwzględniając potrzebę
zapewnienia prawidłowej obsługi administracyjnej i kancelaryjnej sądów oraz
potrzebę wprowadzenia podziału spraw na kategorie obejmujące sprawy
o zbliżonym stopniu skomplikowania i pracochłonności.
§ 2. Referendarze i asystenci sędziów podlegają okresowym ocenom,
obejmującym jakość i terminowość wykonywania zadań, kulturę urzędowania,
efektywność wykorzystania czasu pracy oraz realizację doskonalenia zawodowego.
§ 2a. Okresową ocenę sporządza się na piśmie i niezwłocznie zapoznaje z nią
referendarza albo asystenta sędziego. Referendarz oraz asystent sędziego,
17.09.2018
©Telksinoe s. 143/179
w terminie siedmiu dni od zapoznania z oceną, ma prawo zgłosić sprzeciw do
prezesa sądu. Sprzeciw rozpatruje się w terminie czternastu dni.
§ 2b. W razie uwzględnienia sprzeciwu okresową ocenę zmienia się albo
sporządza się po raz drugi. Od oceny sporządzonej po raz drugi przysługuje
sprzeciw na zasadach określonych w § 2a.
§ 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
kryteria oraz szczegółowy sposób dokonywania okresowych ocen referendarzy
i asystentów sędziów, mając na uwadze konieczność dostosowania metodyki ich
przeprowadzania do zakresu analizy i kryteriów wskazanych w § 2, oraz
zapewnienia sprawnego i rzetelnego przeprowadzenia oceny.
Rozdział 2
Referendarze sądowi
Art. 149. § 1. Na stanowisko referendarza sądowego może być mianowany
ten, kto:
1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych
i obywatelskich;
2) jest nieskazitelnego charakteru;
3) ukończył wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskał tytuł magistra prawa
lub zagraniczne uznane w Polsce;
4) ukończył 24 lata;
5) zdał egzamin referendarski, sędziowski, prokuratorski, notarialny, adwokacki
lub radcowski lub ukończył aplikację sędziowską albo aplikację
prokuratorską.
§ 2. (uchylony)
§ 3. (uchylony)
Art. 149a. § 1. Nabór kandydatów organizuje się w drodze konkursu, który
ma na celu wyłonienie kandydata o największej wiedzy i najwyższych
umiejętnościach, predyspozycjach i zdolnościach ogólnych, niezbędnych do
wykonywania obowiązków referendarza. Przepisy art. 155a § 2, 3 i 5 stosuje się
odpowiednio.
§ 1a. Prezes sądu nie ogłasza konkursu, jeśli obsadzenie zwolnionego lub
przydzielonego stanowiska następuje przez przeniesienie referendarza sądowego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 144/179
§ 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy
sposób i tryb przeprowadzania konkursu, o którym mowa w § 1, w szczególności
skład komisji konkursowych oraz sposób i tryb ich działania, etapy i przebieg
konkursu, a także zakres i sposób udostępniania informacji kandydatowi, mając na
uwadze właściwy dobór kadry referendarzy w sądach.
Art. 150. § 1. Na stanowisko starszego referendarza sądowego może być
mianowany referendarz, który zajmował stanowisko referendarza sądowego przez
co najmniej dziesięć lat, nie był karany za przewinienia dyscyplinarne i uzyskiwał
pozytywne okresowe oceny.
§ 2. Stosunek pracy z referendarzem nawiązuje się na podstawie mianowania,
z dniem określonym w akcie mianowania.
§ 3. Referendarza mianuje i rozwiązuje z nim stosunek pracy prezes sądu
apelacyjnego. Przed mianowaniem prezes sądu apelacyjnego zasięga informacji
z Krajowego Rejestru Karnego oraz zwraca się do właściwego komendanta
wojewódzkiego Policji albo Komendanta Stołecznego Policji o nadesłanie
informacji o kandydacie. Informacje o kandydacie do objęcia stanowiska
referendarza sądowego uzyskuje się i sporządza na zasadach określonych dla
informacji o kandydacie do objęcia pierwszego stanowiska sędziowskiego.
§ 4. Przed podjęciem pracy referendarz sądowy składa ślubowanie wobec
prezesa sądu okręgowego według następującej roty:
„Ślubuję uroczyście na powierzonym mi stanowisku referendarza służyć
wiernie Rzeczypospolitej Polskiej, sumiennie i starannie wykonywać
obowiązki urzędowe, przestrzegać prawa, kierować się zasadami
godności i uczciwości oraz dochować tajemnicy prawnie chronionej.”;
składający ślubowanie może dodać zwrot: „Tak mi dopomóż Bóg.”.
Art. 151. § 1. W zakresie wykonywanych obowiązków referendarz jest
niezależny co do treści wydawanych orzeczeń i zarządzeń określonych
w ustawach.
§ 2. Referendarze zatrudnieni na obszarze tego samego sądu okręgowego co
najmniej raz w roku odbywają zebranie referendarzy okręgu. Zebranie zwołuje
prezes sądu okręgowego.
17.09.2018
©Telksinoe s. 145/179
§ 3. Zebranie referendarzy okręgu zajmuje stanowisko we wszystkich
sprawach istotnych dla wykonywania zadań przez referendarzy, wybiera na okres
kadencji przedstawiciela, reprezentuje referendarzy okręgu wobec organów sądu
okręgowego. Przewodniczącym zebrania referendarzy okręgu jest referendarz
najstarszy wiekiem.
Art. 151a. § 1. Referendarz może zostać przeniesiony na inne miejsce
służbowe tylko za jego zgodą. Przeniesienia na inne miejsce służbowe na obszarze
danej apelacji dokonuje prezes sądu apelacyjnego, a poza obszar apelacji – Minister
Sprawiedliwości.
§ 1a. O wolnym stanowisku referendarza sądowego Minister Sprawiedliwości
ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej. Referendarz sądowy zainteresowany
przeniesieniem na inne miejsce służbowe może w terminie siedmiu dni od dnia
ogłoszenia złożyć do Ministra Sprawiedliwości wniosek o przeniesienie. Wniosek
składa się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
§ 1b. Jeżeli jeden lub więcej wniosków, o których mowa w § 1a, zostało
złożonych wyłącznie przez referendarzy zatrudnionych na obszarze apelacji, w
której ogłoszono o wolnym stanowisku, Minister Sprawiedliwości przekazuje je
prezesowi właściwego sądu apelacyjnego.
§ 1c. Referendarza sądowego zatrudnionego przez co najmniej trzy lata
w dotychczasowym miejscu służbowym przenosi, zgodnie z jego wnioskiem,
Minister Sprawiedliwości albo prezes sądu apelacyjnego. Można odmówić
uwzględnienia wniosku, który dotyczy przeniesienia do innego sądu w tej samej
miejscowości, w której znajduje się miejsce służbowe referendarza. W przypadku
złożenia przez więcej niż jednego referendarza sądowego zatrudnionego przez co
najmniej trzy lata w dotychczasowym miejscu służbowym wniosku o przeniesienie
na to samo wolne stanowisko prezes sądu apelacyjnego albo Minister
Sprawiedliwości przenosi jednego z nich, mając na względzie racjonalne
wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego, potrzeby wynikające z obciążenia
zadaniami poszczególnych sądów, a także okoliczności wynikające z uzasadnienia
wniosku.
§ 1d. W przypadku obsadzenia wolnego stanowiska przez przeniesienie
referendarza sądowego na inne miejsce służbowe Minister Sprawiedliwości ogłasza
w Biuletynie Informacji Publicznej dokonanie przeniesienia.
17.09.2018
©Telksinoe s. 146/179
§ 2. Zgoda referendarza na przeniesienie na inne miejsce służbowe nie jest
wymagana w przypadku:
1) zniesienia stanowiska w wyniku zmiany w organizacji sądownictwa lub
zniesienia danego sądu lub wydziału albo przeniesienia siedziby sądu;
1a) jeżeli przeniesienie następuje do innego sądu w tej samej miejscowości,
w której znajduje się miejsce służbowe referendarza;
2) niedopuszczalności zajmowania stanowiska referendarza w danym sądzie
wskutek zawarcia związku małżeńskiego albo powstania stosunku
powinowactwa, o którym mowa w art. 6;
3) gdy wymaga tego wzgląd na powagę stanowiska referendarza, na wniosek
kolegium właściwego sądu okręgowego.
§ 3. Do przeniesienia referendarza na inne miejsce służbowe przepis
art. 76 stosuje się odpowiednio.
§ 4. Prezes sądu apelacyjnego może delegować referendarza, za jego zgodą,
do pełnienia czynności referendarza w innym sądzie na obszarze danej apelacji, na
czas określony.
§ 5. Minister Sprawiedliwości może delegować referendarza, za jego zgodą:
1) do pełnienia czynności referendarza w innym sądzie na obszarze innej
apelacji,
2) do pełnienia czynności administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości
lub innej jednostce organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości albo
przez niego nadzorowanej
– na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata, albo na czas nieokreślony. Przepisy
art. 78 § 1b, 4a i 4b stosuje się odpowiednio.
§ 5a. Minister Sprawiedliwości może delegować referendarza sądowego, za
jego zgodą, na wniosek Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa do
pełnienia czynności w Biurze tej Rady, na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata,
albo na czas nieokreślony.
§ 6. Jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości, delegowanie
referendarza do pełnienia czynności referendarza w innym sądzie może nastąpić
nawet bez jego zgody, na okres nie dłuższy niż sześć miesięcy. Delegowanie
referendarza bez jego zgody może być powtórzone nie wcześniej niż po upływie
trzech lat.
17.09.2018
©Telksinoe s. 147/179
§ 7. W okresie delegowania, w przypadkach wskazanych w § 4–6,
referendarz ma prawo do wynagrodzenia zasadniczego, przysługującego na jego
stanowisku, oraz dodatku za długoletnią pracę; przepisy art. 77 § 4 i 6 oraz
art. 78 § 1 i 3 stosuje się odpowiednio.
§ 8. W przypadku delegowania referendarza do innego sądu bez jego zgody
lub na okres dłuższy niż 6 miesięcy, referendarzowi przysługuje dodatek
w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego. W przypadku delegowania do
Ministerstwa Sprawiedliwości lub innej jednostki organizacyjnej podległej
Ministrowi Sprawiedliwości albo przez niego nadzorowanej referendarzowi
przysługuje dodatek funkcyjny. Do ustalania wysokości dodatku funkcyjnego
stosuje się przepisy o dodatkach funkcyjnych przysługujących sędziom.
§ 9. Minister Sprawiedliwości może delegować referendarza, za zgodą
referendarza i zgodnie z jego kwalifikacjami, do pełnienia obowiązków lub funkcji
poza granicami państwa, w ramach działań podejmowanych przez organizacje
międzynarodowe lub ponadnarodowe oraz zespoły międzynarodowe, działające na
podstawie umów międzynarodowych, w tym umów konstytuujących organizacje
międzynarodowe, ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, na czas określony,
nie dłuższy niż cztery lata. Delegowanie może zostać powtórzone na kolejny okres,
nieprzekraczający czterech lat. Przepisy art. 78a stosuje się odpowiednio.
§ 10. Rozwiązanie stosunku pracy z referendarzem może nastąpić w drodze
wypowiedzenia w przypadku:
1) uzyskania dwukrotnej, następującej po sobie, negatywnej okresowej oceny;
2) zniesienia sądu lub jego reorganizacji, powodującej utratę możliwości
dalszego zatrudnienia referendarza;
3) uznania przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za trwale
niezdolnego do pełnienia obowiązków referendarza;
4) (uchylony)
5) skazania referendarza za przestępstwo inne niż wymienione w § 16.
§ 11. W przypadku rozwiązania stosunku pracy z referendarzem na podstawie
§ 10 pkt 2, w okresie między ustaniem zatrudnienia w likwidowanym lub
reorganizowanym sądzie a podjęciem pracy lub działalności gospodarczej,
referendarzowi przysługuje świadczenie pieniężne ze środków budżetu państwa
przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy, obliczone jak ekwiwalent pieniężny za
17.09.2018
©Telksinoe s. 148/179
urlop wypoczynkowy; świadczenie to nie przysługuje referendarzowi, który nabył
prawo do emerytury.
§ 12. Referendarz może wypowiedzieć stosunek pracy.
§ 13. Okres wypowiedzenia wynosi trzy miesiące.
§ 14. Stosunek pracy z referendarzem może być rozwiązany za
porozumieniem stron.
§ 15. W przypadku wszczęcia przeciwko referendarzowi postępowania
karnego lub postępowania dyscyplinarnego prezes sądu apelacyjnego może
zawiesić referendarza w czynnościach służbowych, z obniżeniem na czas trwania
zawieszenia wysokości wynagrodzenia w granicach od 25% do 50%. Jeżeli
postępowanie dyscyplinarne lub postępowanie karne zostało umorzone lub
zakończyło się uniewinnieniem, referendarzowi wypłaca się zatrzymane
wynagrodzenie.
§ 16. W przypadku utraty obywatelstwa polskiego lub skazania za umyślnie
popełnione przestępstwo ścigane z urzędu lub przestępstwo skarbowe, stosunek
pracy z referendarzem rozwiązuje się bez wypowiedzenia. Stosunek pracy z
referendarzem może być rozwiązany bez wypowiedzenia z przyczyn określonych
w art. 53 Kodeksu pracy.
Art. 151b. § 1. Wynagrodzenie zasadnicze referendarza sądowego wynosi
75% wynagrodzenia zasadniczego w stawce pierwszej sędziego sądu rejonowego,
powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego. Po siedmiu
latach pracy na stanowisku referendarza sądowego wynagrodzenie zasadnicze
podwyższa się do wysokości 75% wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu
rejonowego w stawce drugiej, powiększonego o należną składkę z tytułu
ubezpieczenia społecznego, a po dalszych siedmiu latach pracy – do wysokości
75% wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce trzeciej,
powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego.
§ 2. Wynagrodzenie zasadnicze starszego referendarza sądowego wynosi
85% wynagrodzenia zasadniczego sędziego sądu rejonowego w stawce drugiej,
powiększonego o należną składkę z tytułu ubezpieczenia społecznego. Po siedmiu
latach pracy na stanowisku starszego referendarza sądowego wynagrodzenie
zasadnicze podwyższa się do wysokości 85% wynagrodzenia zasadniczego
17.09.2018
©Telksinoe s. 149/179
sędziego sądu rejonowego w stawce trzeciej, powiększonego o należną składkę
z tytułu ubezpieczenia społecznego.
§ 2a. W przypadku nieuzyskania przez referendarza pozytywnej okresowej
oceny, okresy pracy wskazane w § 1 i 2 ulegają wydłużeniu o trzy lata.
§ 2b. Poza wynagrodzeniem zasadniczym referendarzowi przysługuje
dodatek za długoletnią pracę, o którym mowa w art. 91 § 7, oraz gratyfikacja
jubileuszowa, na zasadach określonych w art. 92 § 3–6, a także jednorazowa
odprawa w razie ustania stosunku pracy w związku z przejściem na rentę z tytułu
niezdolności do pracy lub emeryturę, na zasadach określonych w przepisach o
pracownikach sądów i prokuratury.
§ 2c. W związku z pełnioną funkcją referendarzowi przysługuje dodatek
funkcyjny. Do ustalania wysokości dodatku funkcyjnego stosuje się przepisy
o dodatkach funkcyjnych przysługujących sędziom.
§ 2d. Czas pracy referendarza wynosi 8 godzin na dobę i przeciętnie
40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie
rozliczeniowym nieprzekraczającym 3 miesięcy.
§ 2e. Jeżeli jest to uzasadnione potrzebami sądu wynikającymi z obciążenia
zadaniami lub organizacją pracy wydziału, wobec referendarzy może być
stosowany równoważny lub zadaniowy czas pracy.
§ 2f. Dobowy czas pracy w systemie równoważnego czasu pracy nie może
przekraczać 12 godzin w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 3 miesięcy.
§ 2g. Stosowanie systemów czasu pracy, o których mowa w § 2e, wprowadza
prezes sądu w drodze zarządzenia. W zarządzeniu wskazuje się wydziały sądu lub
referendarzy, objętych danym systemem czasu pracy. Zarządzenie wchodzi w życie
po upływie 7 dni od dnia podania go do wiadomości referendarza.
§ 2h. W zarządzeniu wprowadzającym stosowanie systemu zadaniowego
czasu pracy prezes sądu określa także normy pracy dotyczące powierzonych
referendarzom zadań, biorąc pod uwagę obowiązujący referendarzy czas pracy.
Normy pracy ustala się uwzględniając obciążenie zadaniami, stopień złożoności
powierzonych zadań oraz stosowane rozwiązania w zakresie organizacji pracy.
§ 2i. Normy pracy, o których mowa w § 2h, prezes sądu może określić także
dla referendarzy objętych podstawowym lub równoważnym systemem czasu pracy.
17.09.2018
©Telksinoe s. 150/179
§ 2j. Rozkład czasu pracy referendarzy oraz jego wymiar w poszczególnych
dniach tygodnia określa prezes sądu. Na pisemny wniosek referendarza
uzasadniony ważnymi względami rodzinnymi lub osobistymi prezes sądu może
ustalić indywidualny rozkład jego czasu pracy w ramach systemu czasu pracy,
którym jest objęty.
§ 2k. Jeżeli wymagają tego szczególne potrzeby sądu, prezes sądu lub
przewodniczący wydziału może polecić referendarzowi wykonywanie pracy poza
obowiązującym go czasem pracy, a w wyjątkowych wypadkach także w niedzielę
i święta.
§ 2l. Referendarzowi sądowemu za pracę wykonywaną poza obowiązującym
go czasem pracy przysługuje według jego wyboru czas wolny w tym samym
wymiarze albo wynagrodzenie, bez dodatków, o których mowa w art. 1511 § 1
Kodeksu pracy. Za pracę wykonaną ponad obowiązujący referendarza sądowego
czas pracy w niedzielę lub święto przysługuje inny dzień wolny. Przepis
art. 15111 Kodeksu pracy stosuje się odpowiednio.
§ 3. Przepisy art. 45 § 1, art. 82a § 1 i 3, art. 83a, art. 87–89, art. 92 § 1 i 2, art.
93 oraz art. 97 § 1 i 2 stosuje się odpowiednio do referendarzy, z tym że urlopu, o
którym mowa w art. 93, udziela prezes właściwego sądu apelacyjnego.
§ 4. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do referendarzy stosuje się
odpowiednio przepisy o pracownikach sądów i prokuratury.
Art. 151c. (uchylony)
Art. 152. § 1. Za naruszenie swoich obowiązków, w tym za oczywistą
i rażącą obrazę przepisów prawa i uchybienie godności stanowiska, referendarz
ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną.
§ 2. Karami dyscyplinarnymi są:
1) nagana;
2) nagana z ostrzeżeniem;
3) nagana z obniżeniem wynagrodzenia zasadniczego o 10% na okres dwóch lat;
4) wydalenie z pracy.
§ 3. W sprawach dyscyplinarnych referendarzy orzekają komisje
dyscyplinarne.
17.09.2018
©Telksinoe s. 151/179
§ 4. Komisje dyscyplinarne powołują prezesi sądów okręgowych do
rozpatrywania w pierwszej instancji spraw dyscyplinarnych referendarzy
zatrudnionych w okręgu sądowym.
§ 5. Minister Sprawiedliwości powołuje komisję dyscyplinarną do
rozpatrywania spraw dyscyplinarnych referendarzy w drugiej instancji.
§ 6. Do składu komisji dyscyplinarnych, o których mowa w § 4 i 5, powołuje
się referendarzy.
§ 7. Za przewinienia mniejszej wagi referendarz ponosi odpowiedzialność
porządkową. Karą porządkową wymierzaną przez prezesa sądu jest upomnienie.
§ 8. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do odpowiedzialności
dyscyplinarnej i porządkowej referendarzy stosuje się odpowiednio przepisy
o odpowiedzialności dyscyplinarnej i porządkowej urzędników państwowych
mianowanych.
Art. 153. (uchylony)
Art. 153a. (uchylony)
Art. 153b. § 1. Minister Sprawiedliwości przydziela nowe stanowiska
referendarza sądowego poszczególnym sądom, mając na względzie racjonalne
wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego i potrzeby wynikające
z obciążenia zadaniami poszczególnych sądów.
§ 2. W razie zwolnienia stanowiska referendarza sądowego w sądach
działających na obszarze danej apelacji, prezes sądu apelacyjnego niezwłocznie
zawiadamia o tym Ministra Sprawiedliwości, który, w oparciu o kryteria
wymienione w § 1, przydziela stanowisko do danego albo innego sądu albo je
znosi.
Rozdział 3
Kuratorzy sądowi
Art. 154. § 1. Kuratorzy sądowi pełnią swoje czynności zawodowo
(kuratorzy zawodowi) albo społecznie (kuratorzy społeczni).
§ 2. Zasady organizacji służby kuratorskiej i wykonywania obowiązków
przez kuratorów sądowych oraz status kuratorów sądowych określa odrębna
ustawa.
17.09.2018
©Telksinoe s. 152/179
Rozdział 4
Asystenci sędziów
Art. 155. § 1. Asystent sędziego wykonuje czynności zmierzające do
przygotowania spraw sądowych do rozpoznania oraz czynności z zakresu
działalności administracyjnej sądów, o której mowa w art. 8 pkt 2.
§ 2. Na stanowisku asystenta sędziego może byś zatrudniony ten, kto:
1) jest obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej i korzysta z pełni praw cywilnych
i obywatelskich;
2) jest nieskazitelnego charakteru;
3) ukończył wyższe studia prawnicze w Polsce i uzyskał tytuł magistra lub
zagraniczne uznane w Polsce;
4) ukończył 24 lata.
5) (uchylony)
§ 2a. Nabór kandydatów następuje w drodze konkursu, który ma na celu
wyłonienie kandydata o największej wiedzy i najwyższych kwalifikacjach,
predyspozycjach i zdolnościach ogólnych, niezbędnych do wykonywania
obowiązków asystenta sędziego.
§ 3. Prezes sądu przed zatrudnieniem asystenta sędziego zasięga informacji
o kandydacie z Krajowego Rejestru Karnego.
§ 3a. (uchylony)
§ 3b. Na stanowisku starszego asystenta sędziego może być zatrudniony:
1) asystent, który zajmował stanowisko asystenta sędziego przez co najmniej
dziesięć lat i uzyskiwał pozytywne okresowe oceny, albo
2) osoba, która złożyła egzamin sędziowski lub egzamin prokuratorski.
§ 4. Asystentowi sędziego przysługuje wynagrodzenie zasadnicze. Poza
wynagrodzeniem zasadniczym asystentowi sędziego przysługuje dodatek za
wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowe oraz jednorazowa odprawa w razie ustania
stosunku pracy w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności do pracy lub
emeryturę, na zasadach określonych w przepisach o pracownikach sądów
i prokuratury. Na zasadach określonych w przepisach o pracownikach sądów
i prokuratury asystentowi sędziego mogą być przyznane:
17.09.2018
©Telksinoe s. 153/179
1) dodatek specjalny z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków lub
powierzenia dodatkowych zadań;
2) nagrody za szczególne osiągnięcia w pracy zawodowej.
§ 5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy
zakres i sposób wykonywania czynności przez asystentów sędziów, mając na
uwadze zasady sprawności, racjonalności, ekonomicznego i szybkiego działania,
zapewniając rzetelne wykonywanie powierzonych zadań.
§ 6. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wysokość
wynagrodzenia zasadniczego asystentów sędziów, biorąc pod uwagę rodzaj
i charakter czynności wykonywanych przez asystentów sędziów oraz poziom
wynagrodzeń urzędników sądów.
§ 7. (uchylony)
§ 7a. (uchylony)
§ 8. Do asystentów sędziów stosuje się odpowiednio przepis art. 82a § 1.
§ 9. W sprawach nieuregulowanych w ustawie do asystentów sędziów stosuje
się odpowiednio przepisy o pracownikach sądów i prokuratury.
Art. 155a. § 1. Konkurs, o którym mowa w art. 155 § 2a, organizuje
właściwy prezes sądu, określony w art. 5 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r.
o pracownikach sądów i prokuratury, zwany dalej „prezesem”.
§ 2. Prezes informuje o konkursie przez umieszczenie ogłoszenia w miejscu
powszechnie dostępnym w siedzibie sądu, we właściwym ze względu na siedzibę
sądu urzędzie pracy, w Biuletynie Informacji Publicznej oraz może poinformować
w inny sposób, w szczególności przez umieszczenie ogłoszenia w prasie.
§ 3. Konkurs przeprowadza komisja konkursowa powołana przez prezesa.
§ 4. (uchylony)
§ 5. Komisja konkursowa po przeprowadzeniu konkursu, w oparciu o jego
wyniki, może wyłonić rezerwową listę kandydatów na wypadek zaistnienia
możliwości zatrudnienia większej liczby osób lub rezygnacji kandydata.
§ 6. Warunkiem ubiegania się o zatrudnienie w sądzie jest złożenie przez
osobę ubiegającą się o przyjęcie na stanowisko asystenta sędziego oświadczenia,
że nie jest prowadzone przeciwko niej postępowanie o przestępstwo ścigane z
oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe.
17.09.2018
©Telksinoe s. 154/179
§ 7. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób i tryb
przeprowadzania konkursu, o którym mowa w art. 155 § 2a, w szczególności skład
komisji konkursowych oraz sposób i tryb ich działania, etapy i przebieg konkursu,
a także zakres i sposób udostępniania informacji kandydatowi, mając na uwadze
właściwy dobór kadry asystentów w sądach.
Art. 155b. (uchylony)
Art. 155c. (uchylony)
Art. 155ca. § 1. W okresie pierwszych dwóch lat pracy asystent sędziego
odbywa staż asystencki organizowany przez prezesa sądu apelacyjnego.
§ 2. Do czasu ukończenia stażu asystenckiego asystenta sędziego zatrudnia się
na podstawie umowy o pracę na czas określony, z możliwością jej wcześniejszego
rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem.
§ 3. Z obowiązku odbycia stażu asystenckiego są zwolnione osoby, które
zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, notarialny, adwokacki lub radcowski.
§ 4. Asystent sędziego w pierwszym roku pracy, w ramach stażu
asystenckiego, odbywa szkolenie z zakresu metodyki pracy organizowane przez
Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury. Prezes sądu kieruje asystenta na
szkolenie w najbliższym terminie przewidzianym w harmonogramie działalności
szkoleniowej Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury na dany rok.
Art. 155cb. § 1. Staż asystencki trwa 12 miesięcy i ma na celu teoretyczne
i praktyczne przygotowanie do wykonywania czynności asystenta sędziego.
§ 2. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki organizacji
i trybu odbywania stażu asystenckiego, harmonogram zajęć praktycznych i
teoretycznych, zakres programowy stażu asystenckiego oraz wzór dokumentu
potwierdzającego odbycie stażu asystenckiego, mając na względzie konieczność
zapewnienia odpowiednio wysokiego poziomu przygotowania do wykonywania
czynności na stanowisku asystenta sędziego.
Art. 155d. § 1. Minister Sprawiedliwości przydziela nowe stanowiska
asystenta sędziego poszczególnym sądom, mając na względzie racjonalne
17.09.2018
©Telksinoe s. 155/179
wykorzystanie kadr sądownictwa powszechnego i potrzeby wynikające
z obciążenia zadaniami poszczególnych sądów.
§ 2. W razie zwolnienia stanowiska asystenta sędziego w sądach działających
na obszarze danej apelacji, prezes sądu apelacyjnego niezwłocznie zawiadamia
o tym Ministra Sprawiedliwości, który, w oparciu o kryteria wymienione w § 1,
przydziela stanowisko do danego albo innego sądu albo je znosi.
Art. 155e. § 1. Prezes sądu apelacyjnego może delegować asystenta sędziego,
za jego zgodą, do pełnienia czynności asystenta sędziego w innym sądzie na
obszarze danej apelacji, na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata, albo na czas
nieokreślony.
§ 2. Minister Sprawiedliwości może delegować asystenta sędziego, za jego
zgodą:
1) do pełnienia czynności asystenta sędziego w innym sądzie na obszarze innej
apelacji,
2) do pełnienia czynności administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości
lub innej jednostce organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości albo
przez niego nadzorowanej
– na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata, albo na czas nieokreślony. Przepisy
art. 78 § 1b, 4a i 4b stosuje się odpowiednio.
§ 2a. Minister Sprawiedliwości może delegować asystenta sędziego, za jego
zgodą, na wniosek Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa do pełnienia
czynności w Biurze tej Rady, na czas określony, nie dłuższy niż dwa lata, albo na
czas nieokreślony.
§ 3. Jeżeli wymaga tego interes wymiaru sprawiedliwości, delegowanie
asystenta sędziego do pełnienia czynności w innym sądzie może nastąpić nawet bez
jego zgody, na okres nie dłuższy niż sześć miesięcy. Delegowanie asystenta
sędziego bez jego zgody może być powtórzone nie wcześniej niż po upływie trzech
lat.
§ 4. W okresie delegowania, w przypadkach wskazanych w § 1–3, asystent
sędziego ma prawo do wynagrodzenia zasadniczego, przysługującego na jego
stanowisku, oraz dodatku za wieloletnią pracę; przepisy art. 77 § 4 i 6 oraz
art. 78 § 1 i 3 stosuje się odpowiednio. W razie delegowania asystenta sędziego do
innego sądu bez jego zgody lub na okres dłuższy niż sześć miesięcy, asystentowi
17.09.2018
©Telksinoe s. 156/179
sędziego przysługuje dodatek w wysokości 10% wynagrodzenia zasadniczego.
W razie delegowania do Ministerstwa Sprawiedliwości lub innej jednostki
organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości albo przez niego
nadzorowanej asystentowi sędziego przysługuje dodatek funkcyjny. Do ustalania
wysokości dodatku funkcyjnego stosuje się przepisy o dodatkach funkcyjnych
przysługujących pracownikom sądów i prokuratury.
§ 5. Minister Sprawiedliwości może delegować asystenta sędziego, za zgodą
asystenta i zgodnie z jego kwalifikacjami, do pełnienia obowiązków lub funkcji
poza granicami państwa, w ramach działań podejmowanych przez organizacje
międzynarodowe lub ponadnarodowe oraz zespoły międzynarodowe, działające na
podstawie umów międzynarodowych, w tym umów konstytuujących organizacje
międzynarodowe, ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską, na czas określony,
nie dłuższy niż cztery lata. Delegowanie może zostać powtórzone na kolejny okres,
nieprzekraczający czterech lat. Przepisy art. 78a stosuje się odpowiednio.
Rozdział 5
Urzędnicy i inni pracownicy sądowi
Art. 156. Zasady zatrudniania urzędników i innych pracowników sądowych
oraz ich obowiązki i prawa określają odrębne przepisy.
Rozdział 6
Biegli
Art. 157. § 1. Prezes sądu okręgowego ustanawia biegłych sądowych
i prowadzi ich listę.
§ 2. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, tryb
ustanawiania biegłych sądowych, pełnienia przez nich czynności oraz zwalniania
ich z funkcji. W tym samym trybie Minister Sprawiedliwości może również
określić szczegółowe zasady powoływania i działania zespołów biegłych
sądowych.
§ 3. W związku z wykonywaniem czynności wynikających z postanowienia
o zasięgnięciu opinii biegły korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla
funkcjonariuszy publicznych.
17.09.2018
©Telksinoe s. 157/179
Rozdział 6a
Stali mediatorzy
Art. 157a. Stałym mediatorem może być osoba fizyczna, która:
1) spełnia warunki określone w art. 1832 § 1 i 2 ustawy z dnia 17 listopada
1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1822, z
późn. zm.14));
2) ma wiedzę i umiejętności w zakresie prowadzenia mediacji;
3) ukończyła 26 lat;
4) zna język polski;
5) nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe;
6) została wpisana na listę stałych mediatorów prowadzoną przez prezesa sądu
okręgowego.
Art. 157b. § 1. Wpisu na listę stałych mediatorów dokonuje prezes sądu
okręgowego w drodze decyzji wydawanej na wniosek osoby ubiegającej się o wpis.
§ 2. Do wniosku o wpis na listę stałych mediatorów dołącza się oświadczenia
lub dokumenty potwierdzające spełnianie warunków, o których mowa w art. 157a
pkt 1–5.
§ 3. Oświadczenie potwierdzające spełnianie warunku, o którym mowa
w art. 157a pkt 5, osoba ubiegająca się o wpis składa pod rygorem
odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Osoba ubiegająca
się o wpis jest obowiązana do zawarcia w nich klauzuli o następującej treści:
„Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego
oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności
karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
Art. 157c. § 1. Prezes sądu okręgowego, w drodze decyzji, skreśla stałego
mediatora z listy w przypadku:
1) śmierci stałego mediatora;
2) złożenia przez stałego mediatora wniosku o skreślenie z listy;
14)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2016 r. poz. 1823,
1860, 1948, 2138, 2199, 2260 i 2261 oraz z 2017 r. poz. 67, 85, 187, 768, 933, 1133, 1136, 1452,
1475, 1596, 1727, 1883, 2180 i 2245.
17.09.2018
©Telksinoe s. 158/179
3) zaprzestania przez stałego mediatora spełniania któregokolwiek z warunków
określonych w art. 1832 § 1 i 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks
postępowania cywilnego;
4) prawomocnego skazania stałego mediatora za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe;
5) stwierdzenia nienależytego wykonywania obowiązków przez stałego
mediatora.
§ 2. Sąd zawiadamia prezesa sądu okręgowego, który wydał decyzję o wpisie
na listę stałych mediatorów, o każdym przypadku uzasadniającym skreślenie z tej
listy na podstawie § 1 pkt 5.
§ 3. Od decyzji prezesa sądu okręgowego w przedmiocie wpisu lub skreślenia
z listy stałych mediatorów przysługuje odwołanie do prezesa sądu apelacyjnego.
Art. 157d. § 1. Prezes sądu okręgowego prowadzi listę stałych mediatorów
dla obszaru właściwości danego okręgu sądowego.
§ 2. Na liście stałych mediatorów zamieszcza się następujące dane dotyczące
stałego mediatora:
1) imię i nazwisko oraz rok urodzenia;
2) adres do korespondencji;
3) informację dotyczącą wykształcenia i odbytych szkoleń;
4) informacje dotyczące specjalizacji.
§ 3. Na liście, o której mowa w § 2, na wniosek stałego mediatora, zamieszcza
się:
1) numer telefonu stałego mediatora;
2) adres poczty elektronicznej stałego mediatora;
3) informację o wpisie na listę mediatorów, o której mowa w art. 1832 § 3
ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego.
§ 4. Prawomocna decyzja o wpisie na listę stałych mediatorów stanowi
podstawę do wpisania mediatora na listę stałych mediatorów prowadzoną w innym
sądzie okręgowym, na wniosek mediatora złożony do prezesa tego sądu.
§ 5. Stały mediator zawiadamia prezesa sądu okręgowego o:
1) każdej zmianie imienia lub nazwiska oraz danych lub informacji, o których
mowa w § 2 pkt 2–4 oraz § 3,
2) okolicznościach, o których mowa w art. 157c § 1 pkt 3 i 4,
17.09.2018
©Telksinoe s. 159/179
3) umieszczeniu na liście, o której mowa w § 4
– w terminie 14 dni od dnia zaistnienia zdarzenia powodującego obowiązek
zawiadomienia.
Art. 157e. Prezes sądu okręgowego udostępnia sądom oraz innym
podmiotom w siedzibie sądu oraz zamieszcza w Biuletynie Informacji Publicznej
na stronie podmiotowej sądu aktualną listę stałych mediatorów.
Art. 157f. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia,
sposób prowadzenia listy stałych mediatorów, tryb wpisywania i skreślania z listy,
zamieszczania na liście i aktualizacji danych i informacji, sposób potwierdzania
spełnienia warunków wpisywania na listę, wzór formularza wniosku o wpis na listę
stałych mediatorów, a także rodzaje dokumentów załączanych do wniosku,
uwzględniając potrzebę zapewnienia wiarygodnej i aktualnej informacji o stałych
mediatorach, jednolitości wniosków i sprawnego przebiegu procedury wpisu na
listę stałych mediatorów.
Rozdział 7
Ławnicy
Art. 158. § 1. Ławnikiem może być wybrany ten, kto:
1) posiada obywatelstwo polskie i korzysta z pełni praw cywilnych
i obywatelskich;
2) jest nieskazitelnego charakteru;
3) ukończył 30 lat;
4) jest zatrudniony, prowadzi działalność gospodarczą lub mieszka w miejscu
kandydowania co najmniej od roku;
5) nie przekroczył 70 lat;
6) jest zdolny, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków ławnika;
7) posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy ławnikiem powinna być
wybrana osoba wykazująca szczególną znajomość spraw pracowniczych.
Art. 159. § 1. Ławnikami nie mogą być:
17.09.2018
©Telksinoe s. 160/179
1) osoby zatrudnione w sądach powszechnych i innych sądach oraz
w prokuraturze;
2) osoby wchodzące w skład organów, od których orzeczenia można żądać
skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego;
3) funkcjonariusze Policji oraz inne osoby zajmujące stanowiska związane ze
ściganiem przestępstw i wykroczeń;
4) adwokaci i aplikanci adwokaccy;
5) radcy prawni i aplikanci radcowscy;
6) duchowni;
7) żołnierze w czynnej służbie wojskowej;
8) funkcjonariusze Służby Więziennej;
9) radni gminy, powiatu i województwa.
§ 2. Nie można być ławnikiem jednocześnie w więcej niż jednym sądzie.
Art. 160. § 1. Ławników do sądów okręgowych oraz do sądów rejonowych
wybierają rady gmin, których obszar jest objęty właściwością tych sądów –
w głosowaniu tajnym.
§ 2. Wybory przygotowują gminy jako zadanie zlecone z zakresu
administracji rządowej.
Art. 161. § 1. Liczbę ławników wybieranych przez poszczególne rady gmin
do wszystkich sądów działających na obszarze właściwości sądu okręgowego,
w tym także liczbę ławników do orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy,
ustala kolegium sądu okręgowego; liczbę ławników do poszczególnych sądów
rejonowych ustala się po zasięgnięciu opinii prezesów tych sądów.
§ 2. Prezes sądu okręgowego podaje liczbę ławników do wiadomości
poszczególnym radom gmin najpóźniej na trzydzieści dni przed upływem terminu
zgłaszania kandydatów.
Art. 162. § 1. Kandydatów na ławników mogą zgłaszać radom gmin prezesi
właściwych sądów, stowarzyszenia, inne organizacje społeczne i zawodowe,
zarejestrowane na podstawie przepisów prawa, z wyłączeniem partii politycznych,
oraz co najmniej pięćdziesięciu obywateli mających czynne prawo wyborcze,
zamieszkujących stale na terenie gminy dokonującej wyboru, w terminie do dnia
30 czerwca ostatniego roku kadencji.
17.09.2018
©Telksinoe s. 161/179
§ 2. Do zgłoszenia kandydata na ławnika dokonanego na karcie zgłoszenia
dołącza się następujące dokumenty:
1) informację z Krajowego Rejestru Karnego dotyczącą zgłaszanej osoby;
2) oświadczenie kandydata, że nie jest prowadzone przeciwko niemu
postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub
przestępstwo skarbowe;
3) oświadczenie kandydata, że nie jest lub nie był pozbawiony władzy
rodzicielskiej, a także, że władza rodzicielska nie została mu ograniczona ani
zawieszona;
4) zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia, wystawione przez lekarza
podstawowej opieki zdrowotnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia
27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz. U. poz. 2217),
stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania funkcji ławnika;
5) dwa zdjęcia zgodne z wymogami stosowanymi przy składaniu wniosku
o wydanie dowodu osobistego.
§ 3. Do zgłoszenia kandydata na ławnika dokonanego na karcie zgłoszenia
przez stowarzyszenie, inną organizację społeczną lub zawodową, zarejestrowaną
na podstawie przepisów prawa, dołącza się również aktualny odpis z Krajowego
Rejestru Sądowego albo odpis lub zaświadczenie potwierdzające wpis do innego
właściwego rejestru lub ewidencji dotyczące tej organizacji.
§ 4. Do zgłoszenia kandydata na ławnika dokonanego na karcie zgłoszenia
przez obywateli dołącza się również listę osób zawierającą imię (imiona),
nazwisko, numer ewidencyjny PESEL, miejsce stałego zamieszkania
i własnoręczny podpis każdej z pięćdziesięciu osób zgłaszających kandydata.
§ 5. Dokumenty wymienione w § 2 pkt 1–4 powinny być opatrzone datą nie
wcześniejszą niż trzydzieści dni przed dniem zgłoszenia, a dokumenty wymienione
w § 3 nie wcześniejszą niż trzy miesiące przed dniem zgłoszenia.
§ 6. Osobą uprawnioną do składania wyjaśnień w sprawie zgłoszenia
kandydata na ławnika przez obywateli jest osoba, której nazwisko zostało
umieszczone jako pierwsze na liście, o której mowa w § 4.
§ 7. Koszt opłaty za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego
ponosi Skarb Państwa.
17.09.2018
©Telksinoe s. 162/179
§ 7a. Koszt opłaty za badanie lekarskie i za wystawienie zaświadczenia
lekarskiego ponosi kandydat na ławnika.
§ 8. Koszt opłaty za wydanie aktualnego odpisu z Krajowego Rejestru
Sądowego albo odpisu lub zaświadczenia z innego właściwego rejestru lub
ewidencji ponosi Skarb Państwa.
§ 9. Rady gmin zasięgają od komendanta wojewódzkiego Policji albo
Komendanta Stołecznego Policji informacji o kandydatach na ławników.
Informacje o kandydacie na ławnika uzyskuje się i sporządza na zasadach
określonych dla informacji o kandydacie do objęcia stanowiska sędziowskiego.
§ 10. Zgłoszenia kandydatów, które wpłynęły do rady gminy po upływie
terminu, o którym mowa w § 1, a także zgłoszenia, które nie spełniają wymagań
formalnych, o których mowa w § 2–5, pozostawia się bez dalszego biegu.
Przywrócenie terminu do zgłoszenia kandydatów jest niedopuszczalne.
Pozostawienie zgłoszenia bez dalszego biegu rada gminy stwierdza w drodze
uchwały.
§ 11. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady
Sądownictwa, określi, w drodze rozporządzenia, sposób postępowania
z dokumentami złożonymi radom gmin przy zgłaszaniu kandydatów na ławników,
wzór karty zgłoszenia oraz sposób jego udostępniania, mając na uwadze potrzebę
udokumentowania przez podmioty zgłaszające spełnianie przez kandydatów na
ławników wymogów określonych w ustawie, a także zapewnienia wyboru
kandydatów o najwyższych walorach etycznych i intelektualnych, umożliwienia
rzetelnej weryfikacji zgłoszeń i przejrzystości działań związanych ze zgłaszaniem
kandydatów na ławników, a przez określenie wzoru karty zgłoszenia i sposobu jego
udostępniania – potrzebę ujednolicenia procedury zgłaszania, ułatwienia dostępu
do wzoru i rozpatrywania zgłoszeń.
Art. 163. § 1. Wybory ławników odbywają się najpóźniej w październiku
roku kalendarzowego, w którym upływa kadencja dotychczasowych ławników.
§ 2. Przed przystąpieniem do wyborów rada gminy powołuje zespół, który
przedstawia na sesji rady gminy swoją opinię o zgłoszonych kandydatach,
w szczególności w zakresie spełnienia przez nich wymogów określonych
w ustawie.
17.09.2018
©Telksinoe s. 163/179
Art. 164. § 1. Listę wybranych ławników wraz z dokumentami, o których
mowa w art. 162 § 2–4, rady gmin, które dokonały ich wyboru, przesyłają
prezesom właściwych sądów, najpóźniej do końca października. Spośród ławników
znajdujących się na liście wybranych ławników rady gmin wskazują ławników do
orzekania w sprawach z zakresu prawa pracy.
§ 2. Prezes sądu wręcza ławnikom zawiadomienie o wyborze i odbiera od
nich ślubowanie według roty ustalonej dla sędziów, z odpowiednią zmianą.
§ 3. Po odebraniu ślubowania prezes sądu wpisuje ławnika na listę ławników,
którzy mogą być wyznaczani do orzekania, i wydaje mu legitymację.
Art. 165. § 1. Kadencja ławników sądów okręgowych i rejonowych trwa
cztery lata kalendarzowe następujące po roku, w którym dokonano wyborów,
jednak mandat ławnika wybranego dodatkowo wygasa z upływem kadencji ogółu
ławników.
§ 2. Po upływie kadencji ławnik może brać udział jedynie w rozpoznawaniu
sprawy rozpoczętej wcześniej z jego udziałem, do czasu jej zakończenia.
Art. 166. § 1. Mandat ławnika wygasa w razie prawomocnego skazania za
przestępstwo bądź wykroczenie, w tym również za przestępstwo lub wykroczenie
skarbowe. Rada gminy, która wybrała ławnika, stwierdza wygaśnięcie mandatu
z tego powodu i informuje o tym prezesa właściwego sądu.
§ 2. Rada gminy, która wybrała ławnika, może go odwołać na wniosek
prezesa właściwego sądu, w razie:
1) (uchylony)
2) niewykonywania obowiązków ławnika;
3) zachowania godzącego w powagę sądu;
4) niezdolności do wykonywania obowiązków ławnika.
§ 2a. Wniosek, o którym mowa w § 2, jest składany łącznie z opiniami
właściwej rady ławniczej oraz kolegium właściwego sądu okręgowego albo
z oświadczeniem prezesa właściwego sądu, że taka opinia lub takie opinie nie
zostały wydane w terminie 21 dni od dnia doręczenia wniosku do zaopiniowania.
W przypadku braku opinii prezes właściwego sądu przedkłada radzie gminy wraz
z wnioskiem potwierdzenie jego doręczenia podmiotowi uprawnionemu do
17.09.2018
©Telksinoe s. 164/179
wydania opinii. Niewydanie opinii w terminie uważa się za niezgłoszenie uwag do
wniosku. Przepis art. 31 § 2 stosuje się odpowiednio.
§ 2b. Przed podjęciem uchwały w sprawie wniosku o odwołanie ławnika
przewodniczący rady gminy umożliwia wysłuchanie ławnika i jego udział
w posiedzeniu właściwej komisji i w sesji rady gminy, na których taki wniosek
będzie opiniowany i rozpoznawany. O terminach posiedzenia komisji i sesji rady
gminy ławnik jest powiadamiany na piśmie, co najmniej z siedmiodniowym
wyprzedzeniem, w trybie i w sposób przewidziany w Kodeksie postępowania
administracyjnego.
§ 2c. W sprawach, o których mowa w § 2b, ławnik działa osobiście, a w razie
niemożności osobistego stawiennictwa może działać przez pełnomocnika.
§ 3. Przed upływem kadencji mandat ławnika wygasa z dniem doręczenia mu
zawiadomienia prezesa sądu o skreśleniu z listy ławników wskutek zrzeczenia się
mandatu z ważnych przyczyn lub odwołania ławnika przez radę gminy.
Art. 167. § 1. W czasie trwania kadencji nie powołuje się ławnika do
pełnienia obowiązków w przypadku:
1) ujawnienia okoliczności, które nie pozwalały na jego wybór;
2) wszczęcia postępowania o odwołanie ławnika – do czasu podjęcia przez radę
gminy uchwały w przedmiocie odwołania;
3) wszczęcia przeciwko ławnikowi postępowania o przestępstwo ścigane
z oskarżenia publicznego lub przestępstwo skarbowe – do czasu
prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy.
§ 2. W razie zniesienia sądu, ośrodka zamiejscowego lub wydziału
zamiejscowego – ławnicy tych jednostek stają się ławnikami sądów, które
przejmują kompetencje zniesionych jednostek.
Art. 168. W razie potrzeby, zwłaszcza z powodu zmniejszenia się w czasie
kadencji liczby ławników, rada gminy na wniosek prezesa sądu okręgowego
dokonuje uzupełnienia listy, wybierając nowych ławników w sposób określony
w ustawie.
Art. 169. § 1. W zakresie orzekania ławnicy są niezawiśli i podlegają tylko
Konstytucji oraz ustawom.
17.09.2018
©Telksinoe s. 165/179
§ 2. Ławnik nie może przewodniczyć na rozprawie i naradzie ani też
wykonywać czynności sędziego poza rozprawą, chyba że ustawy stanowią inaczej.
§ 3. Do ławników przepis art. 85 § 4 stosuje się odpowiednio.
Art. 170. § 1. Ławnik może zostać wyznaczony do udziału w rozprawach do
dwunastu dni w ciągu roku. Liczba tych dni może być zwiększona przez prezesa
sądu tylko z ważnych przyczyn, a zwłaszcza w przypadku konieczności
zakończenia rozprawy z udziałem tego ławnika.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Wyznaczając ławnika do udziału w rozprawie, zawiadamia się o tym
jednocześnie pracodawcę zatrudniającego ławnika.
Art. 171. § 1. Prezes sądu może zarządzić przydzielenie dodatkowego
ławnika do sprawy, jeżeli istnieje prawdopodobieństwo, że będzie ona trwać czas
dłuższy. W razie potrzeby można przydzielić dwóch ławników dodatkowych
wskazując kolejność, w której będą oni wstępować do udziału w naradzie i
głosowaniu.
§ 2. Ławnik dodatkowy bierze udział w naradzie i głosowaniu, jeżeli jeden
z ławników nie może uczestniczyć w składzie sądu.
Art. 172. § 1. Pracodawca zatrudniający ławnika jest obowiązany zwolnić go
od pracy na czas wykonywania czynności w sądzie.
§ 2. Za czas zwolnienia od pracy ławnik zachowuje prawo do świadczeń
wynikających ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia.
§ 3. Ławnik otrzymuje rekompensatę pieniężną za czas wykonywania
czynności w sądzie, którymi są: udział w rozprawie lub posiedzeniu, uczestnictwo
w naradzie nad wyrokiem, sporządzenie uzasadnienia lub uczestnictwo w
posiedzeniu rady ławniczej, jeżeli został do niej wybrany.
§ 4. Wysokość rekompensaty dla ławników biorących udział
w rozpoznawaniu spraw w sądach powszechnych, za jeden dzień pełnienia
obowiązków ławnika, wynosi 2,64% podstawy ustalenia wynagrodzenia
zasadniczego sędziego, o której mowa w art. 91 § 1c.
§ 4a. Ławnikowi przysługuje ryczałt na pokrycie kosztów dojazdu do sądu
w celu wykonywania czynności w sądzie środkami komunikacji miejscowej
17.09.2018
©Telksinoe s. 166/179
w wysokości 0,25% podstawy ustalenia wynagrodzenia zasadniczego sędziego,
o której mowa w art. 91 § 1c.
§ 5. (uchylony)
§ 6. Koszty wypłaty świadczeń, o których mowa w § 4 i 4a, ponosi Skarb
Państwa.
Art. 173. Ławnicy zamieszkali poza siedzibą sądu otrzymują diety oraz zwrot
kosztów przejazdu i noclegu według zasad ustalonych w tym zakresie dla sędziów.
Art. 174. § 1. Należności, o których mowa w art. 172 § 3 i art. 173, przyznaje
prezes właściwego sądu.
§ 2. Od decyzji prezesa sądu rejonowego przysługuje odwołanie do prezesa
sądu okręgowego, a gdy decyzję w pierwszej instancji wydał prezes sądu
okręgowego lub prezes sądu apelacyjnego – do Ministra Sprawiedliwości.
Art. 175. § 1. Ławnicy każdego sądu wybierają ze swego grona radę
ławniczą, jej przewodniczącego i zastępców.
§ 2. Do zadań rady ławniczej należy w szczególności podnoszenie poziomu
pracy ławników i ich reprezentowanie oraz pobudzanie działalności
wychowawczej ławników w społeczeństwie.
§ 3. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób
wyboru, skład i strukturę organizacyjną, tryb działania oraz szczegółowe zadania
rady ławniczej, uwzględniając obligatoryjny charakter rady ławniczej jako
samorządu ławniczego, reprezentującego ławników w danym sądzie, zakres
współpracy z prezesem sądu, potrzebę uwzględnienia w jej strukturze
przewodniczącego i zastępców oraz określenia ich zadań.
DZIAŁ IVa
Przetwarzanie danych osobowych, telekomunikacyjnych, pocztowych i
internetowych oraz informatyzacja sądów powszechnych
Art. 175a. § 1. Minister Sprawiedliwości przetwarza dane osobowe:
1) sędziów i sędziów w stanie spoczynku oraz asesorów sądowych,
2) referendarzy sądowych, asystentów sędziów, dyrektorów sądów oraz ich
zastępców, kuratorów zawodowych, urzędników oraz innych pracowników
sądów,
17.09.2018
©Telksinoe s. 167/179
3) biegłych sądowych, lekarzy sądowych, mediatorów oraz ławników,
4) kandydatów na stanowiska wymienione w pkt 1 i 2
– w zakresie niezbędnym do prawidłowego realizowania obowiązków i praw
pracodawcy wynikających ze stosunku pracy albo innych stosunków służbowych
lub realizacji zadań z zakresu nadzoru administracyjnego nad działalnością
administracyjną sądów.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Minister Sprawiedliwości wymienia dane dotyczące sędziów w stanie
spoczynku, w zakresie określonym w art. 68a ust. 1 ustawy z dnia 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w ramach Systemu Elektronicznej
Wymiany Informacji dotyczących Zabezpieczenia Społecznego, o którym mowa
w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia
16 września 2009 r. dotyczącym wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004
w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 284
z 30.10.2009, str. 1, z późn. zm.), za pośrednictwem punktu kontaktowego
prowadzonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Art. 175b. § 1. Prezesi sądów okręgowych właściwych dla siedziby organu
wnioskującego o udostępnienie danych przekazują corocznie Ministrowi
Sprawiedliwości informację na temat przetwarzania danych telekomunikacyjnych,
pocztowych i internetowych, z podziałem na liczbę przypadków udostępnienia
danych dla danego rodzaju danych, oraz wyników przeprowadzonych kontroli,
w terminie do dnia 31 marca roku następującego po roku nią objętym.
§ 2. Minister Sprawiedliwości przedstawia corocznie Sejmowi i Senatowi
zagregowaną informację na temat przetwarzania danych telekomunikacyjnych,
pocztowych i internetowych oraz wyników przeprowadzonych kontroli, w terminie
do dnia 30 czerwca roku następującego po roku nią objętym.
Art. 175c. § 1. Minister Sprawiedliwości jest administratorem systemu
służącego do przetwarzania danych osobowych uzyskanych z systemu
teleinformatycznego, o którym mowa w art. 213 § 1a Kodeksu postępowania
karnego.
§ 2. Minister Sprawiedliwości przetwarza dane osób uzyskane z systemu
teleinformatycznego, o którym mowa w art. 213 § 1a Kodeksu postępowania
17.09.2018
©Telksinoe s. 168/179
karnego, wyłącznie w zakresie niezbędnym do realizacji zadania, o którym mowa
w § 1.
Art. 175d. Minister Sprawiedliwości w celu wykonania zadań określonych w
ustawie, pełni funkcję koordynującą, o której mowa w art. 40 ust. 2 decyzji Rady
2007/533/WSiSW z dnia 12 czerwca 2007 r. w sprawie utworzenia,
funkcjonowania i użytkowania Systemu Informacyjnego Schengen drugiej
generacji (SIS II) (Dz. Urz. UE L 205 z 7.08.2007, str. 63, z późn. zm.15)) i zapewnia
sądom dostęp do danych, w tym do przetwarzania danych osobow ych w tym
systemie.
Art. 175e. § 1. Minister Sprawiedliwości może powołać koordynatora do
spraw informatyzacji sądownictwa powszechnego.
§ 2. Sędziemu powołanemu do pełnienia funkcji koordynatora do spraw
informatyzacji sądownictwa powszechnego przysługuje dodatek funkcyjny.
Art. 175f. § 1. Minister Sprawiedliwości może, w drodze decyzji, przyznać
Skarbowi Państwa uprawnienia wynikające z autorskich praw majątkowych do
programu komputerowego obsługującego sądowe systemy informatyczne,
zwanego dalej „programem komputerowym”, w zakresie niezbędnym do
wykonywania zadań sądów.
§ 2. Decyzja, o której mowa w § 1, może zostać wydana, jeżeli zagrożona jest
sprawność działania lub ciągłość funkcjonowania programu komputerowego lub
systemu teleinformatycznego wykorzystującego program komputerowy, lub jeżeli
zapewnienia ich sprawności działania lub ciągłości funkcjonowania wymaga
ważny interes państwa lub dobro wymiaru sprawiedliwości, a porozumienie w tym
zakresie z osobą, której przysługują autorskie prawa majątkowe do programu
komputerowego, napotyka przeszkody.
§ 3. W decyzji, o której mowa w § 1, określa się:
1) zakres uprawnień, które mogą obejmować:
a) korzystanie z programu komputerowego,
b) trwałe lub czasowe zwielokrotnienie programu komputerowego w
całości lub części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie,
15)
Zmiana wymienionej decyzji została ogłoszona w Dz. Urz. UE L 299 z 17.10.2014, str. 33.
17.09.2018
©Telksinoe s. 169/179
c) tłumaczenie, przystosowywanie, zmiany układu programu
komputerowego lub wprowadzanie w nim jakichkolwiek innych zmian,
d) rozpowszechnianie, w tym użyczenie lub najem, programu
komputerowego lub jego kopii,
e) zwielokrotnianie kodu lub tłumaczenie jego formy;
2) czas korzystania z uprawnień nie dłuższy niż dwadzieścia lat.
§ 4. W decyzji, o której mowa w § 1, Minister Sprawiedliwości może nałożyć
na osobę, której przysługują autorskie prawa majątkowe do programu
komputerowego, obowiązek wydania dokumentacji i kodów źródłowych tego
programu, w tym bibliotek i instrukcji niezbędnych do osiągnięcia kodu
wynikowego. W takim przypadku decyzja może określać format i formę
przekazania dokumentacji i kodów źródłowych.
§ 5. Decyzji, o której mowa w § 1, może zostać nadany rygor natychmiastowej
wykonalności.
Art. 175g. § 1. Minister Sprawiedliwości określa, w drodze decyzji, po
zasięgnięciu opinii biegłego, wysokość wynagrodzenia należnego osobie, której
przysługują autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego,
stanowiącego ekwiwalent nabytych przez Skarb Państwa, na podstawie decyzji, o
której mowa w art. 175f § 1, uprawnień wynikających z autorskich praw
majątkowych do tego programu.
§ 2. Od decyzji, o której mowa w § 1, przysługuje odwołanie do sądu
powszechnego.
§ 3. Wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, wyczerpuje wszelkie roszczenia
osoby, której przysługują autorskie prawa majątkowe do programu
komputerowego, względem Skarbu Państwa wynikające z przeniesienia na rzecz
Skarbu Państwa uprawnień określonych w decyzji, o której mowa w art. 175f § 1.
17.09.2018
©Telksinoe s. 170/179
DZIAŁ V
Finansowanie działalności sądów powszechnych
Rozdział 1
Budżet sądownictwa
Art. 176. § 1. Dochody i wydatki sądów powszechnych stanowią w budżecie
państwa odrębną część.
§ 2. (uchylony)
Art. 177. § 1. Dysponentem części budżetowej odpowiadającej sądom
powszechnym jest Minister Sprawiedliwości.
§ 2. Dyrektor sądu apelacyjnego wykonuje zadania i kompetencje
dysponowania budżetem sądów na obszarze apelacji oraz sprawuje kontrolę
gospodarki finansowej i gospodarowania mieniem Skarbu Państwa przez te sądy.
§ 3. (uchylony)
§ 4. W zakresie, o którym mowa w § 2, dyrektor sądu apelacyjnego podlega
bezpośrednio Ministrowi Sprawiedliwości, a dyrektorzy sądów okręgowych
i rejonowych – dyrektorowi przełożonego sądu apelacyjnego.
Art. 177a. (uchylony)
Art. 178. § 1. Projekty planów finansowych oraz plany finansowe dla sądów
na obszarze apelacji opracowują dyrektorzy sądów apelacyjnych na podstawie
projektów przygotowanych przez dyrektorów sądów okręgowych i dyrektorów
sądów rejonowych, według zasad określonych w przepisach o finansach
publicznych, uwzględniając zakres realizowanych przez sądy zadań, o których
mowa w art. 1 § 2 i 3.
§ 2. Projekty, o których mowa w § 1, dyrektorzy sądów apelacyjnych
przedkładają Krajowej Radzie Sądownictwa i Ministrowi Sprawiedliwości.
§ 3. Krajowa Rada Sądownictwa w ciągu miesiąca od otrzymania projektu
składa Ministrowi Sprawiedliwości wniosek o opracowanie projektu planu
dochodów i wydatków sądów powszechnych wraz ze swymi uwagami
i zastrzeżeniami.
§ 4. Projekt planów dochodów i wydatków sądów powszechnych
sporządzony w trybie określonym w przepisach § 1–3 Minister Sprawiedliwości
17.09.2018
©Telksinoe s. 171/179
przekazuje ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych w celu
włączenia tego projektu do projektu ustawy budżetowej, na zasadach określonych
art. 139 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
§ 5. W zakresie wykonywania budżetu w części odpowiadającej sądom
powszechnym Ministrowi Sprawiedliwości przysługują uprawnienia ministra
właściwego do spraw finansów publicznych.
Rozdział 2
Gospodarka finansowa sądów
Art. 179. § 1. Organem kierującym gospodarką finansową sądu jest dyrektor
sądu.
§ 1a. Czynności prezesa sądu wywołujące skutki finansowe nieujęte w planie
finansowym sądu wymagają, dla ich ważności, uprzedniej akceptacji właściwego
dyrektora sądu, z wyjątkiem zarządzeń dotyczących kosztów sądowych
orzeczonych przez sąd.
§ 2. (uchylony)
§ 3. Działalność inwestycyjną sądu prowadzą:
1) dla sądu apelacyjnego i sądów rejonowych działających na obszarze apelacji,
w których powołano dyrektora sądu – dyrektor sądu apelacyjnego;
2) dla sądu okręgowego oraz sądów rejonowych działających w okręgu
sądowym, w których nie powołano dyrektora sądu – dyrektor sądu
okręgowego.
§ 4. Dyrektor sądu apelacyjnego może przekazać dyrektorowi jednego sądu
okręgowego wykonywanie zadań inwestycyjnych innego sądu okręgowego lub
sądów rejonowych.
§ 5. Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe
zasady prowadzenia gospodarki finansowej i działalności inwestycyjnej sądów,
w tym:
1) zasady dysponowania środkami budżetu sądownictwa, ustanawiania
dysponentów środków oraz określenie ich zadań i kompetencji,
2) zasady i tryb opracowywania planów finansowych sądów,
3) zasady i tryb dokonywania zmian w planach finansowych sądów,
17.09.2018
©Telksinoe s. 172/179
4) uruchamianie środków budżetowych,
5) rachunki bankowe sądów,
6) rozliczenia w okresie przejściowym po zakończeniu roku budżetowego,
7) tryb pobierania dochodów i dokonywania wydatków sądów,
8) sprawozdawczość budżetową i finansową,
9) prowadzenie działalności inwestycyjnej sądów
– z uwzględnieniem konieczności prawidłowego gospodarowania środkami
publicznymi i wymogów wynikających z przepisów o finansach publicznych.
Art. 179a. § 1. Minister Sprawiedliwości może powierzyć jednostce
utworzonej na podstawie art. 23 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych określone zadania z zakresu działalności administracyjnej
sądów, dotyczące:
1) realizacji zadań z zakresu informatyzacji sądów oraz obsługi informatycznej
sądów;
2) prowadzenia postępowań o udzielenie zamówienia publicznego.
§ 2. Jednostka, o której mowa w § 1, może otrzymywać dotacje z budżetu
państwa z części budżetowej odpowiadającej sądom powszechnym na realizację
zadań wymienionych w § 1.
DZIAŁ VI
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe
Rozdział 1
Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 180–195. (pominięte)
Rozdział 2
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 196. Sądy utworzone na podstawie ustawy wymienionej w art. 211 są
sądami powszechnymi w rozumieniu ustawy.
Art. 197. Istniejące w dniu wejścia w życie ustawy ośrodki zamiejscowe
i wydziały zamiejscowe sądów okręgowych stają się, odpowiednio, ośrodkami
17.09.2018
©Telksinoe s. 173/179
zamiejscowymi albo wydziałami zamiejscowymi odpowiednich sądów
okręgowych w rozumieniu ustawy.
Art. 198. § 1. Z dniem wejścia w życie ustawy sędziowie sądów
powszechnych otrzymują stawkę podstawową wynagrodzenia zasadniczego
przysługującą na zajmowanym stanowisku oraz dodatek za długoletnią pracę,
według zasad określonych w art. 91 § 7.
§ 2. Z dniem 1 stycznia 2003 r. sędziowie, którzy przepracowali na
zajmowanym stanowisku co najmniej siedem lat, otrzymują stawkę pierwszą
awansową wynagrodzenia zasadniczego.
§ 3. Z dniem 1 stycznia 2004 r. sędziowie, którzy przepracowali na danym
stanowisku sędziowskim co najmniej czternaście lat, otrzymują drugą stawkę
awansową wynagrodzenia zasadniczego.
§ 4. Sędziemu, który na podstawie § 2 otrzymał stawkę pierwszą awansową
wynagrodzenia zasadniczego, a z dniem 1 stycznia 2004 r. nie spełniał warunku,
o którym mowa w § 3, do okresu wymaganego zgodnie z art. 91 § 4 dla uzyskania
stawki drugiej awansowej wynagrodzenia zasadniczego zalicza się pełny okres
pracy powyżej 7 lat na zajmowanym stanowisku sędziowskim.
§ 5. Przepisy § 1–3 stosuje się przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia
sędziów sądów powszechnych dla potrzeb ustalania uposażenia sędziów sądów
wojskowych według zasad określonych w art. 70 § 3 ustawy, o której mowa
w art. 190 zdanie wstępne.
Art. 199. Sędziowie Sądu Najwyższego spełniający warunki do przejścia na
emeryturę w dniu 30 czerwca 1990 r. na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy z dnia
20 grudnia 1989 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych,
o Sądzie Najwyższym, o Naczelnym Sądzie Administracyjnym, o Trybunale
Konstytucyjnym, o ustroju sądów wojskowych i Prawo o notariacie (Dz. U.
poz. 436), nabyli prawo do uposażenia sędziów w stanie spoczynku obliczanego od
wynagrodzenia przysługującego sędziom Sądu Najwyższego.
Art. 200. § 1. Sędziów, którzy przed dniem 1 stycznia 1998 r. przeszli na
emerytury lub renty i nabyli prawo do uposażenia, uważa się za sędziów w stanie
spoczynku w rozumieniu ustawy, chyba że utracili uprawnienie do tego uposażenia.
17.09.2018
©Telksinoe s. 174/179
§ 2. Uposażenia sędziów w stanie spoczynku z dniem wejścia w życie ustawy
ustala się w wysokości 75% sumy wynagrodzenia zasadniczego i dodatku za
wysługę lat, jakie otrzymywałby sędzia w chwili przejścia na emeryturę lub rentę
albo w stan spoczynku, przy zastosowaniu zasad określonych w art. 198 § 1.
§ 3. Przepisy art. 100 § 2–8 niniejszej ustawy mają zastosowanie do byłych
sędziów, którzy nabyli prawo do emerytury lub renty przed dniem 1 stycznia
1998 r., jeżeli prawo to nabyli zajmując stanowisko sędziego. Przy ustalaniu
wysokości uposażenia uwzględnia się wynagrodzenie zasadnicze wraz z dodatkiem
za wysługę lat, które pobierałby sędzia w dniu 1 stycznia 1998 r., z zastosowaniem
przepisu § 2.
§ 4. Uposażenia rodzinne po zmarłych sędziach albo sędziach w stanie
spoczynku, do których prawo powstało po dniu 1 stycznia 1999 r., z dniem wejścia
w życie ustawy podwyższa się, przy zastosowaniu zasad określonych w art. 102.
§ 5. Wysokość uposażeń sędziów w stanie spoczynku oraz byłych sędziów,
o których mowa w § 3, a także wysokość uposażeń rodzinnych ustala się
w terminach i na zasadach określonych w art. 198 § 2 i 3, przy przyjęciu okresu
pracy na ostatnio zajmowanym stanowisku sędziowskim w dniu przejścia w stan
spoczynku albo na emeryturę lub rentę, względnie w dniu śmierci sędziego, po
którym przysługuje prawo do uposażenia rodzinnego.
Art. 201. § 1. Kadencje prezesów i wiceprezesów sądów okręgowych oraz
apelacyjnych, rozpoczęte przed dniem wejścia w życie ustawy, wynoszą sześć lat
i liczą się od ich rozpoczęcia, chyba że w ciągu sześciu tygodni po upływie okresu,
na który zostali powołani do pełnienia funkcji, właściwe zgromadzenie sędziów
wyrazi sprzeciw. Kadencje prezesów i wiceprezesów, którzy pełnią jedną z tych
funkcji kolejno po raz drugi, kończą się z upływem okresu, na który zostali
powołani.
§ 2. W ciągu trzech miesięcy od wejścia w życie ustawy zgromadzenia ogólne
sędziów dostosują swój skład do stanu zgodnego z ustawą. Kadencje zgromadzeń
ogólnych sędziów trwają do końca kadencji prezesów sądów.
§ 3. W ciągu miesiąca od rozpoczęcia nowej kadencji zgromadzeń ogólnych
sędziów zostaną przeprowadzone wybory członków kolegiów sądów, zgodnie
z ustawą.
17.09.2018
©Telksinoe s. 175/179
§ 4. Do aplikacji sądowej oraz do aplikacji w sądzie wojskowym i do asesury
oraz do asesury w sądzie wojskowym rozpoczętych przed dniem wejścia w życie
ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Asesorzy sądowi i asesorzy sądów
wojskowych, mianowani przed dniem wejścia w życie ustawy, mogą być asesorami
przez okres przekraczający trzy lata, do ukończenia wieku wymaganego do
powołania na stanowisko sędziego sądu rejonowego albo sędziego sądu
wojskowego.
Art. 202. § 1. W okresie do dnia 31 grudnia 2003 r. na stanowisko sędziego
sądu rejonowego może być powołany ten, kto spełnia wymagania określone
w art. 61, z tym że wymagany wiek wynosi ukończone 28 lat, a wymagany okres
pracy w charakterze asesora sądowego i prokuratorskiego wynosi dwa lata.
§ 2. W okresie, o którym mowa w § 1, na stanowisko sędziego sądu
wojskowego może być powołany ten, kto spełnia warunki określone w art. 22
ustawy wymienionej w art. 190, z tym że wymagany wiek wynosi ukończone
28 lat, a wymagany staż na stanowisku asesora wynosi dwa lata.
Art. 203. § 1. Dyrektorzy, o których mowa w art. 21 § 2, zostaną zatrudnieni
z dniem 1 stycznia 2002 r.
§ 2. Do czasu zatrudnienia dyrektorów sądów apelacyjnych, okręgowych lub
kierowników oddziałów finansowych sądów rejonowych ich obowiązki wykonują
odpowiednio prezesi sądów apelacyjnych, okręgowych lub rejonowych.
Art. 204. § 1. W sprawach przewinień dyscyplinarnych sędziów
popełnionych przed wejściem w życie ustawy stosuje się przepisy tej ustawy
z wyjątkiem art. 108, z zastrzeżeniem § 2–5.
§ 2. Sąd Dyscyplinarny i Wyższy Sąd Dyscyplinarny powołane na podstawie
przepisów dotychczasowych działają do zakończenia postępowania w sprawach,
o których mowa w § 3 i 4.
§ 3. Do spraw należących do właściwości sądów dyscyplinarnych
niezakończonych w pierwszej instancji do dnia wejścia w życie ustawy stosuje się
przepisy dotychczasowe.
§ 4. W sprawach, o których mowa w § 2, w których zostały wniesione środki
odwoławcze, orzeka w drugiej instancji Wyższy Sąd Dyscyplinarny, według
przepisów dotychczasowych.
17.09.2018
©Telksinoe s. 176/179
§ 5. W razie uchylenia orzeczenia przez Wyższy Sąd Dyscyplinarny
i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, stosuje się przepisy ustawy.
§ 6. Akta spraw dyscyplinarnych prowadzonych na podstawie
dotychczasowych przepisów przechowuje Sąd Najwyższy.
§ 7. Przepisy § 1–6 stosuje się również w sprawach przewinień
dyscyplinarnych sędziów sądów wojskowych.
Art. 205. Referendarze sądowi do dnia 31 grudnia 2002 r. zachowują
wynagrodzenie ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.
Art. 205a. W okresie do 31 grudnia 2004 r. na stanowisko referendarza
sądowego może być mianowany także ten, kto spełnia wymagania określone
w art. 149 § 1 pkt 1, 2, 4 i 5, i ukończył wyższe studia administracyjne.
Art. 206. § 1. Z dniem wejścia w życie ustawy prokuratorzy powszechnych
jednostek organizacyjnych prokuratury otrzymują stawkę podstawową
wynagrodzenia zasadniczego przysługującą na zajmowanym stanowisku oraz
dodatek za długoletnią pracę według zasad określonych w art. 62 ust. 1g ustawy,
o której mowa w art. 185 zdanie wstępne.
§ 2. Z dniem 1 stycznia 2003 r. prokuratorzy, którzy przepracowali na
zajmowanym stanowisku co najmniej siedem lat, otrzymują stawkę pierwszą
awansową wynagrodzenia zasadniczego.
§ 3. Z dniem 1 stycznia 2004 r. prokuratorzy, którzy przepracowali na danym
stanowisku prokuratorskim co najmniej czternaście lat, otrzymują drugą stawkę
awansową wynagrodzenia zasadniczego.
§ 4. Prokuratorowi, który na podstawie § 2 otrzymał stawkę pierwszą
awansową wynagrodzenia zasadniczego, a z dniem 1 stycznia 2004 r. nie spełniał
warunku, o którym mowa w § 3, do okresu wymaganego zgodnie z art. 62 ust. 1d
ustawy, o której mowa w art. 185 zdanie wstępne, dla uzyskania stawki drugiej
awansowej wynagrodzenia zasadniczego, zalicza się pełny okres pracy powyżej
siedmiu lat na zajmowanym stanowisku prokuratorskim.
§ 5. Przepisy § 1–3 stosuje się przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia
prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury dla potrzeb
ustalania uposażenia prokuratorów wojskowych jednostek organizacyjnych
17.09.2018
©Telksinoe s. 177/179
prokuratury według zasad określonych w art. 116 ust. 2 ustawy, o której mowa
w art. 185 zdanie wstępne.
§ 6. Przepisy art. 200 stosuje się odpowiednio do prokuratorów, byłych
prokuratorów, uposażenia prokuratorów w stanie spoczynku i do uposażenia
rodzinnego po zmarłych prokuratorach albo prokuratorach w stanie spoczynku.
§ 7. Przepis art. 201 § 4 stosuje się do aplikacji prokuratorskiej oraz do
asesury prokuratorskiej.
Art. 207. § 1. Sędziowie, którzy na podstawie dotychczasowych przepisów
uzyskali zgodę Krajowej Rady Sądownictwa na dalsze zajmowanie stanowiska
pomimo ukończenia 65 roku życia, przechodzą w stan spoczynku z upływem
okresu, na który Krajowa Rada Sądownictwa wyraziła zgodę.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do prokuratorów, którzy uzyskali
zgodę Prokuratora Generalnego na dalsze zajmowanie stanowiska.
§ 3. W sprawach dotyczących wyrażenia zgody, o której mowa w § 1
i 2, niezakończonych w chwili wejścia w życie ustawy, przepis art. 69 § 3 zdanie
drugie stosuje się.
Art. 208. (pominięty)
Art. 209. (pominięty)
Art. 210. (pominięty)
Art. 211. § 1. Traci moc ustawa z dnia 20 czerwca 1985 r. – Prawo o ustroju
sądów powszechnych (Dz. U. z 1994 r. poz. 25, z późn. zm.16)).
§ 2. Zachowują moc akty prawne wydane w celu wykonania ustawy, o której
mowa w § 1, o ile nie są sprzeczne z ustawą.
Art. 212. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 października 2001 r.,
z wyjątkiem:
1) art. 91 § 2a, art. 151 § 1, art. 178, art. 193 i art. 195 pkt 2, które wchodzą
w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.;
16)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1994 r. poz. 355,
421 i 509, z 1995 r. poz. 163 i 406, z 1996 r. poz. 367, z 1997 r. poz. 471, 604, 679, 751, 752,
753, 769, 782 i 882, z 1998 r. poz. 607, 1064, 1118 i 1125, z 1999 r. poz. 180, 636, 853, 931
i 1255 oraz z 2000 r. poz. 551, 580, 678, 1193, 1268, 1314 i 1319.
17.09.2018
©Telksinoe s. 178/179
2) art. 13 § 2 pkt 4, art. 91 § 2, 3 i 4, art. 176, art. 177 i art. 179 § 1–4, które
wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2003 r.
17.09.2018
©Telksinoe s. 179/179
Załącznik do ustawy
z dnia 27 lipca 2001 r.
STAWKI WYNAGRODZENIA ZASADNICZEGO NA POSZCZEGÓLNYCH
STANOWISKACH SĘDZIOWSKICH ORAZ MNOŻNIKI, SŁUŻĄCE DO
USTALENIA WYSOKOŚCI WYNAGRODZENIA ZASADNICZEGO
SĘDZIÓW
Stawka wynagrodzenia
Stanowisko Mnożnik
zasadniczego
sędzia sądu rejonowego pierwsza 2,05
druga 2,17
trzecia 2,28
czwarta 2,36
piąta 2,50
sędzia sądu okręgowego czwarta 2,36
piąta 2,50
szósta 2,65
siódma 2,75
ósma 2,92
sędzia sądu apelacyjnego siódma 2,75
ósma 2,92
dziewiąta 3,12
dziesiąta 3,23
17.09.2018
Do góry